كتاب برگزيده:
جستجو در کتابخانه مهدوی:
بازدیده ترینها
کتاب ها شگفتی ها و عجایب دنیا در بعد از ظهور امام زمان (علیه السلام) (نمایش ها: ۱۰۵,۰۲۸) کتاب ها داستانهایی از امام زمان (عجل الله فرجه) (نمایش ها: ۹۸,۳۱۵) کتاب ها نشانه هایی از دولت موعود (نمایش ها: ۷۷,۳۰۸) کتاب ها میر مهر - جلوه های محبت امام زمان (عجل الله فرجه) (نمایش ها: ۶۲,۷۳۸) کتاب ها سیمای مهدی موعود (عجل الله فرجه) در آیینه شعر فارسی (نمایش ها: ۵۷,۸۳۳) کتاب ها یکصد پرسش وپاسخ پیرامون امام زمان (علیه السلام) (نمایش ها: ۵۶,۳۱۸) کتاب ها زمينه سازان انقلاب جهانى حضرت مهدى (نمایش ها: ۴۷,۶۱۴) کتاب ها تأملی در نشانه های حتمی ظهور (نمایش ها: ۴۶,۵۶۰) کتاب ها موعود شناسی و پاسخ به شبهات (نمایش ها: ۴۲,۵۵۱) کتاب ها مهدی منتظر (عجل الله فرجه) (نمایش ها: ۴۰,۵۴۲)
 صفحه اصلى » كتابخانه مهدوى » آیین برنامه سازی در موضوع مهدویت
كتابخانه مهدوى

کتاب ها آیین برنامه سازی در موضوع مهدویت

بخش بخش: كتابخانه مهدوى الشخص نویسنده: مهدی داودآبادی تاريخ تاريخ: ۹ / ۳ / ۱۴۰۰ هـ.ش نمایش ها نمایش ها: ۲۵۰۴ نظرات نظرات: ۰

آیین برنامه سازی در موضوع مهدویت

مهدی داودآبادی
تهیه کننده مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما - اداره کل خدمات رسانه ای
ناشر: تهران: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، ۱۳۸۷

فهرست

پیش گفتار
فصل اول: بایسته های برنامه سازی
۱. نهادینه سازی مهدوی باوری و ارتقای معرفت و ایمان روشن بینانه به مهدویت:
الف) بهره گیری از پژوهش در ساخت برنامه ها:
ب) استفاده از کارشناسان و مجریان توانا و فهیم:
ج) تأمل و تدبر در تولید برنامه ها:
۲. توجه به جنبه های سه گانه فرهنگ مهدویت:
۳. پیروی از اندیشه امام خمینی (رحمه الله) درباره انتظار:
۴. شبهه زدایی از اندیشه ها:
۵. طرح مطالب درست و متقن:
۶. استفاده نکردن از متن های بی محتوا یا کم محتوا:
۷. نوآوری در قالب و محتوا:
۸. توجه ویژه به کودکان و نوجوانان:
۹. آسیب شناسی و آسیب زدایی پیوسته:
۱۰. ترسیم تصویری زیبا از قیام جهانی امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
فصل دوم: موضوعهای مهدویت:
۱. مصلح در اندیشه ادیان و مذاهب:
۲. عصر ظهور:
۳. غیبت:
۴. انتظار:
۵. رجعت:
۶. آینده جهان
۷. اماکن منسوب به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۸. آخرالزمان:
۹. نیاز انسان به إمام:
۱۰. در آستانه ظهور:
۱۱. رویکرد هنر و ادبیات به آموزه های مهدوی
۱۲. درخواست فرج
۱۳. توسل و استغاثه به حضرت
۱۴. قیام حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ضرورت، کیفیت و موانع
۱۵. پیشگویی ها در مورد پایان دنیا
مهدویت از نگاه ائمه(ع)
فصل سوم: محورهای برنامه سازی
۱. ولادت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۲. دسیسه چینی های خلفای عباسی برای دستگیری و قتل امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۳. حضرت نرگس، مادر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
۴. آغاز امامت در سن کودکی:
۵. اقدامهای امام حسن عسکری(ع) برای معرفی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به شیعیان:
۶. ارتباط با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در دوران غیبت صغری:
مهمترین وظایف و فعالیتهای نواب اربعه:
الف) پنهان نگه داشتن اقامتگاه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
ب) ساماندهی شبکه ارتباطی نمایندگان و رابطان:
ج) گرفتن و توزیع اموال متعلق به إمام:
د) پاسخگویی به پرسشهای فقهی و مشکلات عقیدتی:
ﻫـ) مبارزه با مدعیان دروغین نیابت و مهدویت:
۷. شخصیت شناسی نواب اربعه:
الف) عثمان بن سعید، نخستین نایب إمام:
ب) محمد بن عثمان، دومین نایب إمام:
ج) ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، نایب سوم إمام:
د) ابوالحسن علی بن محمد سمری، نایب چهارم إمام:
۸. غیبت پیامبران گذشته:
۹. مهدویت، غرب و مسیحیت:
۱۰. آخرالزمان؛ باور مشترک:
۱۱. سینما و آخرالزمان:
۱۲. تجلی امامت در حج:
۱۳. دولت مهدوی، رفاه اقتصادی:
۱۴. حضرت مهدی، میراثدار پیامبران:
۱۵. نیمه شعبان در تاریخ ایران:
۱۶. ایرانیان و عصر ظهور:
۱۷. انتظار و بهداشت روانی:
۱۸. آرمانشهر و دولت کریمه:
۱۹. نشانه های ظهور:
۲۰. ادیان و منجیگرایی:
۲۱. خانواده و ترویج فرهنگ مهدویت:
۲۲. آسیب شناسی فرهنگ مهدوی:
۲۳. تحلیلنامه های امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
۲۴. اقامتگاه امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
۲۵. آموزه های مهدوی و بازیهای رایانه ای:
۲۶. دولت پایانی:
۲۷. نقش هدایتگری امام در دوره غیبت:
۲۸. جایگاه امید در آموزه های مهدوی:
۲۹. نسبت جهانیشدن و مهدویت:
۳۰. رابطه امنیت با حکومت مهدوی:
۳۱. بلوغ اجتماعی در آستانه ظهور:
۳۲. دعا برای فرج:
۳۳. جایگاه زنان در حکومت مهدوی:
۳۴. انسجام اسلامی در پرتو موعودباوری:
۳۵. اسرار و فلسفه غیبت:
۳۶. طول عمر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
۳۷. همزمانی رجعت با نهضت مهدوی:
۳۸. سلاحهای ویرانگر در دوران ظهور:
۳۹. نقش نهادهای فرهنگی:
۴۰. دلالت های عقلی بر تحقق ظهور:
۴۱. انتصاب به امامت، در کودکی:
۴۲. عقلانیت و آموزه های مهدوی:
۴۳. تشرفات، حقیقتها و آسیب ها:
۴۴. توسل و استغاثه به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
۴۵. کرامت انسانی در پرتو حکومت مهدوی:
۴۶. پیوند فرهنگی عاشورا و مهدویت:
۴۷. هنر و مهارت مهدوی زیستی:
۴۸. مکانها و مقامهای منتسب به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
۴۹. جزیره خضرا، افسانه یا حقیقت:
۵۰. متون درسی و آموزه های مهدوی:
فصل پنجم: خلاصه طرح های مستند
آثار ترجمه شده:

پیش گفتار

هنر، به عنوان یکی از ابزارهای مؤثر انتقال اندیشه، در رویارویی با فرهنگ، دین و مکتب، هویت سیال خویش را در محدوده آیین ها و باورها از دست میدهد و ماهیتی ثابت به خود میگیرد و وسیله ای برای ایجاد جذبه، شور و بیان آموزه های دینی میشود. تصویر به عنوان جذابترین و اثرگذارترین عنصر موجود در دنیای هنر، رسانه ای به نام سینما و تلویزیون را در اختیار بشر قرار داده که مخاطبان آن با وجود پیشینه چندین هزار ساله آن، به مراتب بیشتر از انواع دیگر هنرهاست.
سینما و تلویزیون در ایجاد تعامل میان هنر و باورهای ذهنی بشر توفیق چندانی نداشته است؛ هرچند در عصر حاضر از آن به معجزه قرن تعبیر میشود. این ناکامی، از آن روست که بر سینمای قصهگو که از ابزارهای اثرگذار در تبلیغ باورها و آیین ها به شمار میرود، جریان انسانگرایی حاکم است و ویژگی برجسته آن، نبود محتوا و مضمون های معنوی و انسانی است.
دست مایه آثار دراماتیک در این عرصه، مواد خامی متشکل از قصه های تخیلی و سرگرمیزا و مطابق با حس لذتجویی مخاطبان است. از اینرو، مضمون پژوهی و محتواسازی به منظور اعتلای باورهای دینی و نشانهشناسی و کشف مؤلفه های آن برای رسیدن به جنبه های انسانی رسانه، امری ضروری است.
یکی از باورهای مسلّم دینی، ظهور منجی و تحقق آرمانشهر در پایان دنیاست که با وجود ریشهدار بودن بحث موعودگرایی در آیین ما، چندان اثر عملی در زندگی فردی و اجتماعی ما نداشته است. همچنین، مسئولان فرهنگی و اربابان رسانه، آنچنان که شایسته این امر مهم باشد، به آن توجه نکرده اند و تاکنون اثری ارزشمند با پشتوانه علمی و تحقیقی که حاوی معارف مهدوی و بیانکننده آموزه های آن باشد، تولید نشده است.
مجموعه حاضر به دور از هر نوع عرفگرایی و سطحینگری، با رعایت معادله «محتوا، فرم و مخاطب»، دربردارنده سوژه ها و طرحهای داستانی است که ظرفیت آفرینش موقعیت دراماتیک با مضمون مهدوی را دارند که افزون بر پرداختن به نشانهشناسی، رمز و نماد و توجه به آثار فرهنگی، اجتماعی آموزه های مهدوی، دارای ارزشهای هنری و عناصر سازنده درام هستند.
این مجموعه گامی است کوچک در مسیر محتواسازی و ترویج فرهنگ انتظار و مهدیباوری که گوشه ای از آموزه های ژرف و گسترده فرهنگ مهدوی را باز می گوید.
از آن جا که برخی آموزه های مهدوی اهمیت ویژه ای دارند و در قالب ادبیات دراماتیک نمیگنجند، محورهای برنامه سازی در شکل های دیگر رسانه ای به این مجموعه ضمیمه می شود که نمونه های تاریخی از قصه میلاد تا غیبت صغری، ایده های برنامه ای، سوژه های سخن و ظرفیتهای مستندسازی در آن گنجانده شده است.
امید است این مجموعه مورد توجه و استفاده برنامهسازان محترم قرار گیرد و با ژرفاندیشی در این حوزه معرفتی، بر غنای محتوایی برنامه های رسانه ملی با رویکرد مهدوی افزوده شود.

اداره کل خدمات رسانه ای
مرکز پژوهش های اسلامی صداوسیما

فصل اول: بایسته های برنامه سازی

تولید و پخش برنامه های دینی از جمله برنامه های مهدوی، با حساسیت ها و ظرافت های ویژه ای همراه است که با بی توجهی یا کم توجهی به آنها، نه تنها اهداف مورد نظر محقق نخواهند شد، بلکه ممکن است شبهه ها و پرسش های گوناگونی درباره آموزه های دینی پدید آیند.
مهم ترین بایسته ها در ساخت برنامه های مهدوی عبارتند از:
۱. نهادینه سازی مهدوی باوری و ارتقای معرفت و ایمان روشن بینانه به مهدویت:
رهبر معظم انقلاب اسلامی اساسی ترین نقش و مسئولیت صداوسیما در حوزه دین را ارتقای «معرفت دینی» و «ایمان دینی» مردم می داند و می فرماید:
معرفت دینی باید ارتقا و گسترش پیدا کند؛ اما یک معرفت روشن بینانه و آگاهانه... . طبیعتاً از وظایف صداوسیما، ارتقای معرفت دینی و ایمان دینی است؛ هر دو. معرفت و ایمان با هم تفاوت دارد. هم ایمان مردم باید تقویت شود، هم معرفت و شناخت مردم. شناخت دینی مردم باید ارتقا پیدا کند. در زمینه معرفت دینی باید توجه داشت که این ایمانی که مردم پیدا می کنند، سست، عوامانه، سطحی و قشری نباشد. به شدت از این پرهیز بشود. اکتفا نشود به تغلیظ احساسات مردم و تشریفات افراطی. تأکید بر این چیزها به طور افراطی هیچ مفید نیست [و] هیچ [گاه] تبلیغ دین محسوب نمی شود(۱).
براساس این سخن مقام معظم رهبری، در برنامه های مهدوی صداوسیما - مانند دیگر برنامه های دینی - باید به موضوع نهادینه سازی و ارتقای معرفت و ایمان مخاطبان رسانه توجه کرد و باید کوشید با ساخت این گونه برنامه ها هم بر شناخت مردم از موضوع مهدویت افزود و هم ایمان و باور آنها را درباره این موضوع ارتقا بخشید. بنابراین، بایسته است مدیران و برنامه سازان صداوسیما از یک سو از طرح مطالب سست، عوامانه و سطحی در برنامه های مهدوی جلوگیری کنند و از سوی دیگر، از بسنده کردن و پرداختن به شاعرانه ها و مطالب صرف احساسی و عاطفی که جنبه معرفتی ندارند، بپرهیزند.
برای تحقق این هدف والا باید به کارهای بسیاری اقدام کرد که در اینجا به چند مورد از مهم ترین آنها اشاره می کنیم:
الف) بهره گیری از پژوهش در ساخت برنامه ها:
هرگز نمی توان از برنامه ای که برای ساخت آن هیچ بررسی و پژوهش جامع صورت نگرفته و برنامه ساز براساس اطلاعات محدود خود یا تنها با استفاده از چند منبع بی ارزش و بیمحتوا آن را تهیه کرده است، انتظار نهادینه سازی و بالا بردن معرفت و ایمان مردم در زمینه مهدویت را داشت. ازاینرو، باید سازندگان برنامه های مهدوی در تهیه و تولید این گونه برنامه ها، به پژوهش، اهمیت و بهای بیشتری بدهند و از طرح و اثبات مطالبی که مبنای پژوهشی ندارند، خودداری کنند.
ب) استفاده از کارشناسان و مجریان توانا و فهیم:
از دیگر عواملی که در افزایش سطح برنامه های مهدوی و در نتیجه بالا بردن معرفت و ایمان مخاطبان مؤثر است، استفاده از آن دسته از کارشناسان توانای حوزوی و دانشگاهی است که پژوهش های ارزنده ای در موضوع مهدویت داشته اند و بیان صرف اطلاعات عمومی برای مخاطب را کافی نمی دانند. بهره گیری از افراد آشنا به موضوع مهدویت برای اجرای برنامه های مهدوی نیز، می تواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد.
ج) تأمل و تدبر در تولید برنامه ها:
شتاب زدگی در ساخت برنامه ها از جمله برنامه های مهدوی، آفت بزرگی است که از تحقق اهدافی چون معرفت افزایی و تعمیق ایمان و باور مردم مانع می شود و به پایین آمدن محتوای برنامه ها می انجامد. راه رهایی از این آفت، داشتن برنامه ریزی مناسب برای تولید اینگونه برنامه هاست.
۲. توجه به جنبه های سه گانه فرهنگ مهدویت:
فرهنگ و اندیشه مهدویت شیعی جنبه های گوناگونی دارد و همه جنبه های سه گانه «ذهنی - عقلی»، «قلبی - احساسی» و «عینی - رفتاری» وجود انسان را دربرمی گیرد. ازاینرو، در ترویج و گسترش این فرهنگ و اندیشه متعالی از راه صداوسیما، باید به همه جنبه های وجودی انسان توجه شود. از یک سو باید کوشید مخاطبان به «شناخت عقلی» مناسبی از آموزه های مهدوی دست یابند و از این نظر اقناع شوند. از سوی دیگر، باید زمینه اثرپذیری مخاطبان از نظر عاطفی و احساسی از این آموزه ها را فراهم کرد تا به «پیوند قلبی» مستحکمی با مهدی موعود توفیق یابند. همچنین، باید برای انس گرفتن مخاطبان با معارف مهدوی از جنبه عینی - رفتاری همت گمارد، تا به «همراهی عملی» شایسته ای با امام و مقتدای خود برسند و رفتار آنها رنگ و بوی مهدوی بگیرد.
به بیان دیگر، در تبلیغ و ترویج فرهنگ مهدویت و انتظار باید به «دانش افزایی»، «شورآفرینی» و «حرکت زایی» در کنار هم توجه شود تا همه جنبه های این فرهنگ در جامعه محقق شود. البته این سخن به این معنا نیست که یک برنامه به تنهایی همه این جنبه ها و ویژگیها را داشته باشد، بلکه مراد این است که برآیند کلی برنامه های صداوسیما و بازخورد تولیدات گوناگون رسانه با درون مایه عرصه مهدویت، تصویر جامعی از فرهنگ مهدویت و انتظار ارائه دهد و همه جنبه های وجودی انسان از این فرهنگ اثر پذیرد.
۳. پیروی از اندیشه امام خمینی (رحمه الله) درباره انتظار:
در جامعه ما دیدگاه ها و اندیشه های متفاوت و گاه متعارضی در زمینه مهدویت و انتظار وجود دارد. گروهی با برخورد «غیرفعال» با اندیشه انتظار، هرگونه حرکت اصلاحی در دوران غیبت و تکلیف و مسئولیت منتظران برای زمینه سازی ظهور را نفی می کنند. در دیدگاه این گروه، بیشترین وظیفه منتظران، دعا برای فرج امام زمان (عجل الله فرجه) و کوشش برای دیدار آن حضرت است.
گروهی نیز با اثرپذیری از اندیشه های امام خمینی (رحمه الله) و با نگاهی «فعال» به مفهوم انتظار، انتظار فرج را «انتظار قدرت اسلام» می دانند. این گروه معتقدند در عصر غیبت، شیعیان باید با تشکیل حکومت و گسترش عدالت و صلاح در جامعه، زمینه ظهور امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را فراهم کنند. حال، این پرسش مطرح است که برنامه های مهدوی صداوسیما باید مروج و مبلّغ چه دیدگاهی باشد و برآیند عمومی برنامه های تولید شده، مخاطبان را باید به کدام دیدگاه متمایل سازد؟
درحالی که بسیاری معتقدند برنامه های صداوسیما باید مروج و مبلّغ دیدگاه دوم (فعال) باشد، مهم این است که در عمل چه رخ میدهد و ساختار برنامه های تولیدی، بخش های گوناگون آنها و فضای کلی حاکم بر برنامه ها کدام دیدگاه را تقویت و کدام دیدگاه را تضعیف می کند؟
به نظر می رسد در برنامه های مهدوی، به جنبه معرفتی موضوع مهدویت و انتظار، کمتر توجه می شود و رویکرد برنامه ها بیشتر احساسی - عاطفی است. در این برنامه ها از وظایف و مسئولیت های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی منتظران در عصر غیبت هیچ سخنی به میان نمی آید. مباحث طرح شده در این برنامه ها نیز با شرایط امروز جهان اسلام و تهدیدهای بالقوه و بالفعلی که کیان اسلام و شیعه را تهدید می کند، هیچ ارتباطی ندارند.
در واقع اینگونه برنامه ها، نمی توانند مخاطبان را به دیدگاهی که برای انتظار، نقشی سازنده، تحول آفرین و زندگی بخش قائل است، رهنمون شوند. پس در این میان، مدیران و برنامه سازان رسانه ملی وظیفه دارند با افزودن بر سطح کمی و کیفی برنامه های ویژه مهدویت، در عمل، مروج و مبلّغ دیدگاه حضرت امام خمینی (رحمه الله) یا همان انتظار فعال باشند.
۴. شبهه زدایی از اندیشه ها:
گستردگی و گوناگونی مخاطبان رسانه و اختلاف سطح علمی، فرهنگی و اعتقادی آنها اقتضا می کند مباحث مهدوی به گونه ای طرح شود که برای کسی شبهه و ابهام ایجاد نکند. به یقین، نمی توان همه مباحثی را که در جمعی محدود از ارادتمندان حضرت مهدی (عجل الله فرجه) بیان می شود - هرچند بسیار جذاب و شنیدنی باشند - در رسانه ملی مطرح کرد. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صداوسیما بر این موضوع تأکید کرد و فرمود:
برنامه دینی باید نسبت به دین، شبهه زُدا باشد از ذهن شنونده، نه شبهه زا. من گاهی بعضی از بیانات دینی را از تلویزیون یا از رادیو گوش می کنم و می بینم شبهه ایجاد می کند! یک حدیث سست، یک حرف نامعقول، یک مطلبی که حالا در جمع مثلاً بیست نفره یا پنجاه نفره یک عده مؤمن مخلص، زدنش خوب است و ایمان آنها را زیاد می کند، در سطح میلیونی مردم به زبان آوردن، جز اینکه ایمان یک عده ای را سست کند و در ذهنشان تردید ایجاد کند، هیچ فایده دیگری ندارد. از این چیزها باید پرهیز کرد. بیان دینی و تبیین دینی باید شبهه زدا باشد، شبهه زا نباشد(۲).
بنابراین، در تولید برنامه های مهدوی همواره باید به دو نکته توجه داشت: نخست اینکه مباحث مطرح شده در این گونه برنامه ها، در ذهن بیننده یا شنونده شبهه ایجاد نکند و دوم اینکه اگر در برنامه به شبهه ای پاسخ داده میشود، پاسخگویی برای همه مخاطبان با هر سطح دانشی قانع کننده باشد. در غیراین صورت، شبهه مطرح شده، در ذهن مخاطب باقی می ماند، بی آنکه پاسخ مناسبی برای آن دریافت کرده باشد. این امر، همان شبهه زایی است که مقام معظم رهبری به آن اشاره فرمود:
گفتنی است برخی معتقدند رسانه حتی با هدف پاسخگویی نیز نباید به طرح شبهه ها بپردازد؛ زیرا ممکن است مخاطب، اصل شبهه را به خوبی درک کند و ذهنش شبهه دار شود، ولی پاسخ شبهه را به خوبی درک نکند یا قانع نشود(۳).
۵. طرح مطالب درست و متقن:
مخاطبان برنامه های مهدوی رسانه نیز مانند دیگر برنامه ها، از نظر سن و سال یا سطح تحصیلات متفاوتند. برای مثال، برنامه ای ویژه نوجوانان و برنامه دیگری برای فرهیختگان یا دیگر گروه های جامعه ساخته می شود. البته باید در همه این برنامه ها مدنظر داشت که مطالب درست و به منابع متقن متکی باشند؛ اگرچه سطح این مطالب با هم متفاوت و با توجه به مخاطب، ساده یا پیچیده باشند. آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب، دراین باره می فرماید:
درست است که ما تبیین دینی را در سطح نخبگان، در سطح متوسط و در سطح پایین و در سطح کودکان داریم، اما همان که در سطح کودکان است، مطلقاً باید صحیح باشد... . آنچه ما به کودک یا به انسان عامی، در زمینه دین تفهیم می کنیم، مطلقاً نبایست غلط باشد که بعد در ارتقای معرفت دینی ببیند آن حرف، حرفِ نادرستی بوده است؛ نه، درست، منتها ساده. بنابراین، حرف دینی در همه سطوح بایستی صحیح باشد(۴).
۶. استفاده نکردن از متن های بی محتوا یا کم محتوا:
قالب های ادبی اعم از شعر یا نثر، وسیله ای مناسب برای انتقال مفاهیم دینی از جمله آموزه های مهدوی است و در ایجاد انس و ارتباط میان مردم و موعود منتظر، بسیار نقش دارد. با این حال، باید توجه داشت در استفاده از این قالبها نیز نمی توان به محتوا و مضمون بی توجه بود و از هر متنی به صرف زیبایی و داشتن آرایه های ادبی استفاده کرد.
با تأسف، در موارد بسیاری مجریان برنامه های صداوسیما به ویژه در برنامه های زنده، شعر یا قطعه ادبی را در مدح و ثنای امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می خوانند، بی آنکه به تأثیر این شعر یا قطعه ادبی در بالا رفتن معرفت مردم یا انس میان آنان با امامشان توجه کنند؟ مقام معظم رهبری دراین باره میفرماید:
گاهی انسان برنامه ای را می بیند که شخصی با شدّ و مدّ و مثل یک قطعه ادبی، فرضاً راجع به امام هفتم، موسی بن جعفر(ع) حرف می زند. این کارها نه ایمان کسی را زیاد می کند، نه لذتی دارد [و] نه هنر نویسندگی به معنای حقیقی کلمه [در این کار به کار رفته.] چرا ما این برنامه ها را پخش می کنیم؟ ... به جای صدای آنطوری، [اگر] چند فضیلت درست، منطقی - با سند درست - از امام موسی بن جعفر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نقل کند و زندگی او را شرح دهد، انسان گوش می کند، لذت می برد، معرفت و محبتش زیاد می شود، دلش از شنیدن مناقب این بزرگواران روشن می شود(۵).
بنابراین، نباید تصور کرد رسالت صداوسیمای جمهوری اسلامی در زمینه ترویج و گسترش آموزه های مهدوی، به این کار خلاصه می شود که در شب های جمعه یا آخرین ساعت های روز جمعه، دقایقی را به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) اختصاص دهد و با پخش چند شعر و قطعه ادبی همراه با تصویرهایی از مسجد مقدس جمکران، مردم را سرگرم کند. رسالت رسانه ملی آن گاه به طور کامل محقق می شود که برنامه های مهدوی، بر معرفت و محبت مردم به امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بیفزاید.
۷. نوآوری در قالب و محتوا:
در سال های اخیر، برنامه های صداوسیمای جمهوری اسلامی با موضوع مهدویت، بیشتر در قالب گفت وگو، میزگرد، برنامه های ترکیبی و گاه مستند بوده است و نوآوری و ابتکار در قالب و محتوای این برنامه ها کمتر به چشم می خورد. این در حالی است که رسانه های دیگر کشورها برای تبیین، تبلیغ و ترویج معارف آخرالزمانی کتاب مقدس، از همه توان مندی های خود و همه قالب های برنامه سازی با هوشمندی تمام استفاده می کنند.
بی تردید، برای احیا و گسترش فرهنگ مهدویت و انتظار در جامعه شیعی ایران و در سطح جهانی، به بهره گیری از همه ابزارهای رسانه ای به ویژه صداوسیما نیازمندیم و تا زمانی که صداوسیما نتواند معارف مهدوی را با استفاده از قالب های جذاب برنامه سازی به جامعه عرضه کند، نمی توان انتظار داشت این معارف چنان که باید و شاید، در میان همه گروه ها به ویژه نسل جوان نهادینه شود.
بدین ترتیب با توجه به آنچه گفته شد، بایسته است مدیران و برنامه سازان رسانه ملی با بهره گیری از دیدگاه های کارشناسان، در چگونگی بیان آموزه های مهدوی از راه صداوسیما، تحولی اساسی پدید آورند. آنها باید به جای طرح مباحث تکراری در قالب های کلیشه ای، مباحث جذاب و شنیدنی مهدوی را با بهره گیری از قالب های گوناگون برنامه سازی، از جمله قالب نمایش به مخاطبان خود عرضه کنند.
۸. توجه ویژه به کودکان و نوجوانان:
بهترین زمان برای آموزش و نهادینه ساختن آموزه های دینی، دوران کودکی و نوجوانی است. اگر نهادها و دستگاه های آموزشی و تبلیغی بتوانند آموزه های دینی را در قالب هایی زیبا و جذاب به مخاطبان خود در این سنین آموزش دهند، می توان امید داشت این آموزه ها برای همیشه در ذهن و دل آنها ماندگار شود.
ازاینرو، صداوسیمای جمهوری اسلامی که در پی احیا و گسترش فرهنگ مهدویت و انتظار در جامعه شیعی ایران است، نخست باید به مخاطبان میلیونی کودک و نوجوان این سرزمین بیندیشد و سهم بیشتری از برنامه های مهدوی خود را به این گروه سنی اختصاص دهد؛ چیزی که امروز در برنامه های صداوسیما کمتر دیده می شود.
۹. آسیب شناسی و آسیب زدایی پیوسته:
فرهنگ مهدویت و انتظار، در جامعه ما دچار آسیب ها و آفت های بیشماری شد و بسیاری خرافه ها و اندیشه های پوچ و بی اساس با آن درآمیخته و گسترش یافته است. ازاینرو، همه سازمان ها، نهادها و مؤسسه هایی که امر تبلیغ و ترویج این فرهنگ را بر عهده دارند، باید با آسیب شناسی و آسیب زدایی پیوسته، آموزه های ناب مهدوی را به مردم عرضه کنند صداوسیمای جمهوری اسلامی نیز از این قاعده مستثنا نیست.
بدین ترتیب، مدیران و برنامه سازان رسانه ملی باید بکوشند با تدبیرهای پیشگیرانه و نظارت دقیق بر ساخت برنامه های مهدوی رسانه، این برنامه ها را از آسیب هایی چون عوام زدگی، سطحی نگری، خرافه گرایی، برداشت های نادرست و مانند آن، که این روزها برخی مجالس، مراسم و آثار مهدوی به آنها دچار شده اند حفظ کنند و این برنامه ها به ابزاری قدرتمند برای رویارویی با آسیب ها و آفت های موجود تبدیل شود.
۱۰. ترسیم تصویری زیبا از قیام جهانی امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
یکی از رسالت های مهم صداوسیما در زمینه تبلیغ و ترویج موضوع مهدویت و انتظار، زدودن غبار اوهام از چهره زیبای قیام جهانی و حکومت عدل امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. متأسفانه بیشتر جوانان و نوجوانان به دلیل تبلیغات و اطلاعات نادرست، تصویر مناسبی از ظهور امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و پی آمدهای آن، در ذهن ندارند. بیشترین چیزی که عموم مردم از این جنبش عدالتگستر می دانند، این است که آن حضرت با شمشیر قیام می کند، بسیاری از مردم را به قتل می رساند، چند سالی حکومت می کند و سپس به دست پیرزنی به شهادت می رسد. درحالی که، زیبایی ها و لطافت های بیشماری در این حرکت اصلاح گرانه جهانی وجود دارد که همه انبیا و اولیا در آرزوی درک و دیدارش بوده اند.
با توجه به آنچه گفته شد، دست اندرکاران رسانه ملی، باید بخش مهمی از برنامه های مهدوی را به تصویرسازی از جهان پس از ظهور، بیان زیبایی های آن و تبیین تحولات مثبتی اختصاص دهند که در عصر ظهور در همه عرصه های زندگی انسانها رخ می دهد.

فصل دوم: موضوعهای مهدویت

بدیهی است، برنامه سازان محترم برای ساخت برنامه در حوزه مهدویت، به شناخت موضوعهای مهم فرهنگ مهدوی نیازمندند. ازاینرو، افزون بر عنوان های گوناگونی که در فصلهای این نوشتار به آن اشاره شده است، موضوعهای دیگری با محور آموزه های مهدوی پیشنهاد میگردد که مهمترین آنها عبارتند از:
۱. مصلح در اندیشه ادیان و مذاهب:
۱ - ۱. نظریه نجاتبخشی در ادیان
۲ - ۱. بررسی الگوهای آینده جهان از دیدگاه ادیان
۳ - ۱. زرتشت و بشارت موعود
۴ - ۱. اسامی حضرت در کتب آسمانی
۵ - ۱. مهدویت و اهل سنت
۶ - ۱. یهود و مهدویت
الف) یهود و منجی آخرالزمان
ب) یهود و پایان دنیا
ج) عقیده یهود در مورد دجال
یک - دجال، قدرت اسطورهای دارد
دو- دجال، همان مسیح است
د) جنگ مسلمانان و یهود در آخرالزمان
و) سرانجام قوم یهود
۷ - ۱. مسیحیت و مهدویت
۲. عصر ظهور:
۱ - ۲. وضعیت کشورهای اسلامی در عصر ظهور
۲ - ۲. شاخصه های زندگی در عصر ظهور
الف) ریشه کن شدن فقر و فساد
ب) برقرار شدن امنیت
ج) حاکم شدن روابط انسانی
۳ - ۲. وضعیت علوم مختلف در عصر ظهور
۴ - ۲. آبادانی زمین در عصر ظهور
۵ - ۲. نهادهای حقوقی در عصر ظهور
۶ - ۲. اقلیتها و حقوق آنان در عصر ظهور
۷ - ۲. شیعه در عصر ظهور
۸ - ۲. الگوی مصرف در عصر ظهور
۹ - ۲. نوع رابطه تشکیلاتی در عصر ظهور
۱۰ - ۲. ارتباطات اجتماعی در عصر ظهور
۱۱ - ۲. جبرئیل و مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عصر ظهور
۳. غیبت:
۱ - ۳. غیبت در ادیان گذشته
۲ - ۳. فلسفه غیبت
الف) دلایل غیبت حضرت
ب) آزمون الهی
۳ - ۳. غیبت صغری
الف) نقش استراتژیک نهاد وکالت
ب) شخصیت شناسی نواب چهارگانه
- ابوعمرو عثمان بن سعید عمری
- ابوجعفر محمدبن عثمان بن سعید عمری
- ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی
- ابوالحسن علی بن محمد سمری
ج) توقیعات حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۴ - ۳. غیبت کبری
الف) فایده امام غایب
ب) قاعده لطف و انطباق آن بر عصر غیبت
ج) حکومت دینی در عصر غیبت
د) تشریفات و مدعیان مشاهده
ه-) وظیفه شیعیان در عصر غیبت
و) وظیفه زنان در عصر غیبت
ز) دینداری در عصر غیبت
ح) مهارتهای زندگی در عصر غیبت
۴. انتظار:
۱ - ۴. فلسفه انتظار
۲ - ۴. انتظار در ادیان الهی
۳ - ۴. ویژگی منتظران
۴ - ۴. آمادگی دائمی برای ظهور
۵ - ۴. فضیلت انتظار
۶ - ۴. نقش تربیتی انتظار
۵. رجعت:
۱ - ۵. مفهوم رجعت
۲ - ۵. فلسفه رجعت
۳ - ۵. رابطه رجعت و مهدویت
۶. آینده جهان
۱ - ۶. مهدویت و فرجام انسان
۲ - ۶. آرماگدون و پایان تاریخ
۷. اماکن منسوب به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۱ - ۷. مسجد مقدس جمکران
۲ - ۷. کوفه و مسجد سهله
۳ - ۷. سامرا و سرداب مقدس
۴ - ۷. جزیره خضراء و حقیقت آن
۸. آخرالزمان:
۱ - ۸. علل رویگردانی برخی از منتظران در آخرالزمان
۲ - ۸. نشانه های آخرالزمان
۳ - ۸. وضعیت دینداری در آخرالزمان
۴ - ۸. آخرالزمان در روایات
۹. نیاز انسان به إمام:
۱ - ۹. دلایل عقلی اثبات وجود امام
۲ - ۹. واسطه فیض بودن
۳ - ۹. حجت بودن امام زمان
۴ - ۹. قاعده لطف
۱۰. در آستانه ظهور:
۱ - ۱۰. نشانه های ظهور
الف) نشانه های خاص
ب) نشانه های عام
۲ - ۱۰. علل تأخیر ظهور
۳ - ۱۰. زمینهسازان ظهور
۴ - ۱۰. نقش ایرانیان در برپایی نهضت مهدوی
۵ - ۱۰. حکومت های دینی پیش از قیام حضرت
۱۱. رویکرد هنر و ادبیات به آموزه های مهدوی:
۱ - ۱۱. مهدویت در شعر و ادب فارسی
۲ - ۱۱. ادبیات داستانی و مهدویت
۳ - ۱۱. مهدویت در تئاتر، تلویزیون و سینما
۴ - ۱۱. جایگاه آموزه های مهدوی در دیگر هنرها
۱۲. درخواست فرج:
۱ - ۱۲. انبیای الهی و درخواست فرج
۲ - ۱۲. امر شدن شیعیان به دعا برای فرج
۱۳. توسل و استغاثه به حضرت:
۱ - ۱۳. دعای عهد
۲ - ۱۳. دعای ندبه
۳ - ۱۳ - عریضه نگاری و آسیب های آن
۱۴. قیام حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ضرورت، کیفیت و موانع:
۱ - ۱۴. تعداد یاران و ویژگی آنان
۲ - ۱۴. چگونگی جمع شدن یاران
۳ - ۱۴. نقش زنان در قیام حضرت
۴ - ۱۴. بیعتکنندگان با حضرت
۵ - ۱۴. حضور ملائکه در صف یاران حضرت
۱۵. پیشگویی ها در مورد پایان دنیا:
۱ - ۱۵. پیشگویی های کتاب مقدس
۲ - ۱۵. پیشگویی های ولادت حضرت
۳ - ۱۵. پیشگویی های نوستراداموس
مهدویت از نگاه ائمه (ع):
۱. خاتم الانبیا و خاتم الاوصیا؛
۲. امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در کلام امامان معصوم(ع)؛
۳. غرب و مهدویت؛
۴. امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و دین جدید؛
۵. علل و عوامل پیروزی حضرت و فروپاشی قدرتهای استکباری؛
۶. سخنان و سفارشهای حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۷. انتقام از دشمنان هنگام ظهور؛
۸. اندوه امامان معصوم(ع) از غیبت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۹. نخستین کارهای حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پس از ظهور؛
۱۰. پخش فراوان ثروت به دست حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عصر ظهور؛
۱۱. برخورد امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) با بدعتها؛
۱۲. برخورد حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) با دشمنان؛
۱۳. بیت المقدس و مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۱۴. پاسخهای مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به پرسشهای شیعیان؛
۱۵. پایان مهلت شیطان؛
۱۶. پرچمهایی در آستانه ظهور؛
۱۷. تجدید بنای اسلام هنگام ظهور؛
۱۸. تشبیه امام غایب به خورشید پشت ابر؛
۱۹. تکذیب مدعیان مشاهده؛
۲۰. جمعه و حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۲۱. جوان بودن بیشتر یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۲۲. چگونگی جمع شدن یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۲۳. حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در مصحف فاطمه(س)؛
۲۴. شهدا و امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۲۵. مهدویت و سکولاریسم؛
۲۶. مهدویت و پلورالیسم؛
۲۷. راز طول عمر حضرت؛
۲۸. دلیلهای عقلی و نقلی اثبات وجود امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۲۹. عنایتهای امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به دانشمندان و شیعیان خاص؛
۳۰. رابطه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و حضرت امام حسین(ع) (پیوندها و شباهتها)؛
۳۱. عشق، زیبایی و مهدویت؛
۳۲. مهدی از دیدگاه متفکران جهانی؛
۳۳. مهدویت و کتابهای منتشر شده؛
۳۴. آیات تأویل شده به مهدویت؛
۳۵. شادمانی اهل آسمان از ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۳۶. دلایل تأخیر ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۳۷. راه های نجات از هلاکت در زمان غیبت کبری؛
۳۸. گسترش پرستش خداوند در عصر ظهور؛
۳۹. میراثهای همراه مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۴۰. نزول حضرت عیسی(ع)؛
۴۱. ویژگیهای جسمانی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۴۲. شهر مهدوی، ویژگیهای دولت کریمه؛
۴۳. مهدویت و اهل سنت؛
۴۴. مهدویت و زرتشت؛
۴۵. لطف حضرت و حمایت ایشان از شیعیان؛
۴۶. انسجام اسلامی در پرتو مهدی باوری؛
۴۷. امام زمان، خونخواه امام حسین(ع)؛
۴۸. سیره اخلاقی امام زمان؛
۴۹. استکبار جهانی و مبارزه با مهدویت؛
۵۰. مسیر ظهور از مکه تا بیت المقدس؛
۵۱. گمراهی و انحراف علما در آخرالزمان؛
۵۲. تقیه در دوران غیبت؛
۵۳. اعیاد شعبانیه در تاریخ ایران؛
۵۴. صدقه برای سلامتی حضرت؛
۵۵. روحانیان و جایگاه آنها در ترویج مهدویت؛
۵۶. منکران و منتقدان اندیشه مهدویت؛
۵۷. تأثیر امام در دوران پس از خاتمیت وحی؛
۵۸. کتب کلامی، حدیثی و فلسفی در اثبات مهدویت؛
۵۹. نقد و بررسی دیدگاه مستشرقان در باب مهدویت؛
۶۰. جهانی شدن دولت مهدویت؛
۶۱. داعیان مهدویت، ریشه ها و عقاید؛
۶۲. حکومت جهانی در اندیشه سیاسی شیعه؛
۶۳. فضایل و مناقب امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از دیدگاه های مختلف؛
۶۴. آسیب شناسی آخرالزمان؛
۶۵. نیابت عامه و خاصه.

فصل سوم: محورهای برنامه سازی

زیر فصل ها
۱. ولادت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۲. دسیسه چینیهای خلفای عباسی برای دستگیری و قتل امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۳. حضرت نرگس، مادر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۴. آغاز امامت در سن کودکی
۵. اقدامهای امام حسن عسکری(ع) برای معرفی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به شیعیان
۶. ارتباط با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در دوران غیبت صغری
۷. شخصیت شناسی نواب اربعه
۸. غیبت پیامبران گذشته
۹. مهدویت، غرب و مسیحیت
۱۰. آخرالزمان؛ باور مشترک
۱۱. سینما و آخرالزمان
۱۲. تجلی امامت در حج
۱۳. دولت مهدوی، رفاه اقتصادی
۱۴. حضرت مهدی، میراثدار پیامبران
۱۵. نیمه شعبان در تاریخ ایران
۱۶. ایرانیان و عصر ظهور
۱۷. انتظار و بهداشت روانی
۱۸. آرمانشهر و دولت کریمه
۱۹. نشانه های ظهور
۲۰. ادیان و منجیگرایی
۲۱. خانواده و ترویج فرهنگ مهدویت
۲۲. آسیب شناسی فرهنگ مهدوی
۲۳. تحلیلنامه های امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۲۴. اقامتگاه امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۲۵. آموزه های مهدوی و بازیهای رایانه ای
۲۶. دولت پایانی
۲۷. نقش هدایتگری امام در دوره غیبت
۲۸. جایگاه امید در آموزه های مهدوی
۲۹. نسبت جهانیشدن و مهدویت
۳۰. رابطه امنیت با حکومت مهدوی
۳۱. بلوغ اجتماعی در آستانه ظهور
۳۲. دعا برای فرج
۳۳. جایگاه زنان در حکومت مهدوی
۳۴. انسجام اسلامی در پرتو موعودباوری
۳۵. اسرار و فلسفه غیبت
۳۶. طول عمر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۳۷. همزمانی رجعت با نهضت مهدوی
۳۸. سلاحهای ویرانگر در دوران ظهور
۳۹. نقش نهادهای فرهنگی
۴۰. دلالت های عقلی بر تحقق ظهور
۴۱. انتصاب به امامت، در کودکی
۴۲. عقلانیت و آموزه های مهدوی
۴۳. تشرفات، حقیقتها و آسیب ها
۴۴. توسل و استغاثه به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۴۵. کرامت انسانی در پرتو حکومت مهدوی
۴۶. پیوند فرهنگی عاشورا و مهدویت
۴۷. هنر و مهارت مهدوی زیستی
۴۸. مکانها و مقامهای منتسب به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۴۹. جزیره خضرا، افسانه یا حقیقت
۵۰. متون درسی و آموزه های مهدوی
نام اثر: پس از خورشید
نام اثر: نواب اربعه
نام اثر: بانوی نور
نام اثر: صاحب
نام اثر: عطر حضور
نام اثر: ماهی قشنگ سحر
نام اثر: شب قدر
نام اثر: یا صاحب الزمان ادرکنی
نام اثر: ستاره های روی زمین
نام اثر: طبیب دل ها
نام اثر: نیایش
نام اثر: آن سوی امید
نام اثر: گفت وگوی امید
نام اثر: بادبادک
نام اثر: گل سرخ
نام اثر: مسافر
نام اثر: روایت عاشقان
نام اثر: یک روز جمعه
نام اثر: صبح موعود
نام اثر: پرواز
نام اثر: شاید خشم
نام اثر: نور
نام اثر: آشنا
نام اثر: عشق گمشده
نام اثر: عشق و انتقام
نام اثر: کجایند یاران
۱. ولادت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
یکی از رویدادهای مهم تاریخی که نقطه عطفی در تاریخ تشیع به شمار میرود، ماجرای ولادت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.
محورهای مهم
الف) پنهان بودن بارداری مادر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تا شب ولادت؛
ب) مراقبت های ویژه حکیمه خاتون، عمه امام حسن عسکری(ع) از نرگس، مادر حضرت و رخدادهای شب میلاد؛
ج) ویژگی های جسمانی و روحانی امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) هنگام ولادت؛
د) ولیمه دادن امام حسن عسکری(ع) به شیعیان، به مناسبت میلاد امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) .
۲. دسیسه چینی های خلفای عباسی برای دستگیری و قتل امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
وقتی خلفای عباسی از میلاد امام دوازدهم شیعیان و ویژگیهای ایشان آگاه شدند، همه کوشش خود را برای شناسایی و قتل آن حضرت به کار گرفتند و کارهای جاسوسی و پنهانی بسیاری در این زمینه انجام دادند.
محورهای مهم:
الف) اقدامهای معتمد عباسی:
وقتی امام حسن عسکری(ع) در بستر بیماری بود، معتمد با صحنه سازی و به قصد زیرنظرگرفتن حضرت، عده ای از دستنشاندگان خود را به خانه ایشان فرستاد تا مراقب اوضاع باشند. پس از شهادت امام حسن عسکری(ع) نیز دستور داد اگر فرزندی از ایشان باقی مانده است، بکشند. حتی کنیزان حضرت را ماه ها زیرنظر گرفت تا اگر نشانه ای از حمل در وجود آنان باشد، روشن شود.
ب) اقدامهای معتضد
معتضد عباسی، به عبدالله بن سلیمان مأموریت داد تا نایبان امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را شناسایی کند. او جاسوسان خود را به مراقبت از کاروانسراها و اماکن عمومی گمارد تا به عنوان نفوذی در شبکه ارتباطی نایبان راه یابند. نقل است یکی از این جاسوسان نزد محمد بن قطان می آید و میگوید مالی دارد که میخواهد آن را به امام تحویل دهد، ولی ابن قطان با تیزهوشی، از هدف شوم وی آگاه میشود.
۳. حضرت نرگس، مادر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
سرگذشت پر ماجرای نرگس، شاهزاده خانم بیزانس و رویدادهای زندگی او تا تولد یگانه فرزند آسمانیاش، بدون هیچگونه تخیل و افسانهسرایی، گویای شخصیت والای اوست.
همانگونه که میدانید، نام مادر حضرت امام زمان نرگس نبوده، ملیکا بوده که بعدها امام هادی(ع) این نام را برای ایشان برمیگزیند.
محورهای مهم:
الف) شخصیت شناسی نرگس:
نرگس، دختر یشوعا، فرزند قیصر، پادشاه روم است. مادرش نیز دختر شمعون بن حمون بن صفا، وصی حضرت عیسی(ع) و دختری پاکدامن و از پیروان حضرت مسیح(ع) بود.
قیصر تصمیم گرفته بود نرگس را به عقد پسر برادرش درآورد. وقتی مراسم ازدواج برپا شد، ناگهان پایه های کاخ قیصر به لرزه می افتد و بتها و چلیپاها سرنگون شد. پس از این ماجرا، کلیسا این حادثه را به فال شوم گرفت. ازاینرو، مجلس عقد برگزار نشد.
ب) مسلمان شدن نرگس:
نرگس در عالم رؤیا جد اعلای خود، حضرت عیسی(ع) را می بیند که او را برای فرزند پیامبر خواستگاری می کند. پس از این خواب، نرگس هر روز دلتنگتر و غمگینتر میشود تا اینکه شبی حضرت زهرا(س) را در خواب می بیند که وی را به اسلام دعوت می کند و به این ترتیب، نرگس مسلمان می شود.
ج) فرار نرگس از کاخ قیصر:
نرگس از طرف امام حسن عسکری(ع) باخبر می شود که قرار است جنگی میان قیصر روم و مسلمانان رخ دهد. حضرت به او پیشنهاد می کند به شکلی که او را نشناسند، میان کنیزان قرار گیرد تا به دست مسلمانان اسیر شود.
نرگس نیز چنین می کند و در میان اسیران جنگ، به دست مسلمانان به بغداد منتقل می شود.
د) دیدار فرستاده امام هادی(ع) با نرگس:
امام هادی(ع) نامه ای به خط فرنگی می نویسد و آن را مهر میکند. سپس به همراه کیسه ای زر به بشربن سلیمان می دهد و از او می خواهد به پل بغداد در لنگرگاه کشتیهای برده فروش برود و کنیزی را با ویژگیهایی که بیان می کند، بخرد. بشر بنا بر دستور امام عمل می کند و با شرکت در مزایده، کنیزی را که امام ویژگی هایش را بیان کرده بود، میخرد و به خانه امام می آورد.
هـ) ازدواج امام حسن عسکری(ع) با نرگس:
در یکی از روزها امام حسن(ع) به خانه عمهاش حکیمه خاتون می آید و در آنجا نرگس را میبیند و با شنیدن پیشنهاد ازدواج از عمهاش می خواهد ترتیب ازدواج آنها را بدهد و با پدر بزرگوارش امام هادی(ع) دراین باره مشورت کند. امام هادی(ع) با شنیدن این پیشنهاد، به حکیمه بشارت می دهد، از امام حسن(ع) و نرگس فرزندی به دنیا خواهد آمد که جهان را پر از عدل و داد خواهد ساخت. به این ترتیب، با موافقت امام هادی(ع) آن دو به همسری هم درآمدند.
۴. آغاز امامت در سن کودکی:
امام دوازدهم شیعیان پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) در پنج سالگی به امامت رسید. رویدادهایی که پس از شهادت امام حسن(ع) رخ داد، موجب شد امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) برای تثبیت امامت خویش کارهایی انجام دهد.
محورهای مهم:
الف) جعفر کذاب و ادعایی پوچ و بی اساس:
پس از شهادت امام حسن عسکری(ع)، جعفرکذاب بر پیکر امام حاضر می شود تا بر آن حضرت نماز بگزارد و منصب امامت را از آن خود کند که ناگاه کودکی از میان جمعیت بیرون می آید و جعفر را کنار می زند و خود به نماز میایستد و بر پیکر امام حسن(ع) نماز می گزارد. به این ترتیب، شیعیان درمییابند امام بعدی و جانشین امام حسن عسکری(ع)، این کودک پنج ساله است.
ب) ابوالادیان و نشانه های امامت:
ابوالادیان، از خدمتگزاران امام حسن عسکری(ع) است که حضرت جانشین پس از خود را با سه نشانه به او معرفی کرد. پس از شهادت امام حسن عسکری(ع)، ابوالادیان از سفر مدائن باز می گردد و پیکر آن حضرت را کفن کرده و در تابوت می بیند. در این لحظه کودکی را می بیند که از میان جمعیت بیرون می آید، بر پیکر حضرت حاضر می شود و نماز می گزارد و پس از پایان نماز رو به ابوالادیان می کند و پاسخنامه های مدائن را از او میخواهد. ابوالادیان با دیدن این دو نشانه، منتظر نشانه سوم میماند. در همین زمان، گروهی از مردم قم سراغ امام حسن عسکری(ع) را می گیرند. مردم، آنها را به جعفر کذاب معرفی می کنند، ولی جعفر نشانی اموال را نمیداند. در همین لحظه شخصی از جانب امام دوازدهم می آید و نشانی نامه ها و کیسه ها را می دهد. به این ترتیب، ابوالادیان به امامت آن کودک پنج ساله یقین مییابد.
۵. اقدامهای امام حسن عسکری(ع) برای معرفی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به شیعیان:
امام حسن عسکری(ع) به منظور آمادهسازی افکار عمومی برای پذیرش امامت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ایشان را در فرصتهای مناسب به شیعیان معرفی می کرد و با ایجاد شبکه ارتباطی وکیلان و نایبان مردم، آنها را به تدریج برای دوران غیبت آماده می ساخت.
محورهای مهم:
الف) معرفی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به خواص شیعیان:
روزی احمد بن اسحاق، یکی از یاران خاص امام حسن عسکری(ع)، از ایشان درباره جانشین پس از آن حضرت پرسید. امام حسن(ع) وارد اتاق دیگری شد و پس از مدتی برگشت، درحالی که کودک سه ساله ای را که رخساری چون ماه شب چهارده داشت، در آغوش گرفته بود. سپس به آن کودک سه ساله اشاره کرد.
همچنین، نقل شده است روزی چهل نفر از شیعیان خاص امام حسن(ع) در مجلسی حضور داشتند. عثمان بن سعید برخاست تا پرسشی بکند، ولی امام حسن(ع) به او فرمود: «بنشین!» عثمان ناراحت شد و خواست مجلس را ترک کند که امام فرمود: «کسی از مجلس بیرون نرود!» سپس افزود: «شما میخواهید درباره امام پس از من بپرسید!؟» و همه منتظر پاسخ بودند که ناگاه کودکی نورانی وارد مجلس شد. امام حسن(ع) فرمود: «این کودک، امام شما پس از من است. پس، از فرمانش پیروی کنید و با او مخالفت نورزید که هلاک می شوید».
روزی یعقوب منفوس نزد امام عسکری(ع)، داخل حیاط و بر روی تخت نشسته بود که از حضرت درباره امام پس از ایشان پرسید. حضرت به او دستور داد پرده اتاقی را کنار بزند. وی پرده را کنار زد و کودکی خوش سیما را دید. امام حسن(ع) فرمود: «او امام پس از من خواهد بود.» سپس امام حسن(ع) از غیبت آن کودک می گوید. یعقوب با شنیدن سخنان امام شگفتزده میشود. امام بار دیگر از او می خواهد پرده را کنار بزند. یعقوب فرمان امام را اجرا میکند، ولی آن کودک را نمی بیند. سپس امام حسن(ع) می فرماید: «وی تا وقت معلوم که برای ظهور او مقرر شده است، پنهان خواهد بود».
ب) ایجاد شبکه ارتباطی نمایندگان و رابطان:
۶. ارتباط با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در دوران غیبت صغری:
حضرت از راه نواب اربعه خود و نمایندگان آنها همواره با شیعیان در ارتباط بود و شیعیان از وجود آن حضرت بهرهمند می شدند.
محورهای مهم:
مهمترین وظایف و فعالیتهای نواب اربعه:
الف) پنهان نگه داشتن اقامتگاه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
روزی برخی شیعیان از محمد بن عثمان درباره نام امام و اقامتگاه حضرت پرسیدند. محمد بن عثمان برای پاسخگویی به پرسش آنها منتظر واکنش و دستور حضرت شد. سپس نام های به این مضمون از ناحیه مقدسه صادر شد: «اگر سکوت کنند، بهشت و اگر حرفی بزنند، دوزخ. اگر از اسم باخبر گردند، آن را فاش می کنند و اگر از مکان آگاه شوند، آن را [به دیگران] نشان میدهند».
ب) ساماندهی شبکه ارتباطی نمایندگان و رابطان:
نواب اربعه در مناطق متمرکز شیعه نشین مانند بغداد، کوفه، اهواز، همدان، قم، ری و آذربایجان نمایندگانی داشتند و به کمک آنها مشکلات شیعیان را رفع میکردند و به پرسشهای آنان پاسخ میگفتند.
ج) گرفتن و توزیع اموال متعلق به إمام:
یکی از وظایف نواب، گرفتن اموال، هدیه ها و خمس از شیعیان بود که می توان به دریافت اموال برخی شیعیان قم به دست عثمان بن سعید اشاره کرد.
داستان محمد بن ابراهیم که به پسرش وصیت کرد اموالی را پس از مرگش به امام برساند نیز، از این جمله است.
د) پاسخگویی به پرسشهای فقهی و مشکلات عقیدتی:
در اینزمینه می توان به نامه ای که اسحاق بن یعقوب به حضرت نگاشت و در آن درباره مسائل فقهی مطرح شده، از حضرت پرسید و نیز نامه ای که حضرت در پاسخ به پرسشهای نماینده قم، محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری نوشت، اشاره کرد.
ﻫـ) مبارزه با مدعیان دروغین نیابت و مهدویت:
نواب امام در زمینه های سیاسی - اجتماعی نیز فعالیتهای چشمگیری داشتند و با آگاهی دادن به موقع، شیعیان را از هرگونه انحراف و تزلزل باز میداشتند. آنها به کمک رهنمودهای امام، مدعیان دروغین نیابت را به مردم معرفی و آنها را رسوا می کردند. نقل است شلمغانی، یکی از فقیهان شیعه منحرف شد و افکار کفرآمیزی را مطرح کرد و قائل به حلول پیامبر دائمه در نواب اربعه شد که حسین بن روح، نماینده امام به رهنمود آن حضرت، وی را در میان قومش رسوا کرد و مردم پس از آگاه شدن از حقیقت ماجرا، وی را کشتند.
همچنین، از جمله افرادی که از جانب ناحیه مقدسه در لعن و نفرین آنها نامه صادر شده است، میتوان به ابومحمد شریمی؛ محمد بن نصر نمیری؛ احمد بن هلال کرخی؛ ابوطاهر محمد بن علی بن بلال؛ حسین بن منصور حلاج و محمد بن علی شلمغانی اشاره کرد.
۷. شخصیت شناسی نواب اربعه:
امام دوازدهم شیعه در دوران غیبت صغری چهار نایب ویژه داشت که با کمک آنها شبکه ارتباطی نمایندگان را سازماندهی و با دیگر مردم ارتباط برقرار می کرد. همچنین، از طریق آنان پاسخگوی مشکلات مردم بود.
محورهای مهم:
الف) عثمان بن سعید، نخستین نایب إمام:
عثمان بن سعید از جانب سه امام وکالت و نمایندگی داشت. او در یازده سالگی به خدمت امام هادی(ع) درآمد و با ایشان پیمان معرفی بست و پس از شهادت آن حضرت، وکالت امام حسن عسکری(ع) را بر عهده گرفت. سپس حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پس از شهادت امام حسن(ع) وی را به مقام وکالت و نیابت خویش منصوب کرد. عثمان بن سعید، از فقیهان شیعه و از شاگردان امامان معصوم(ع) است. وی به امانت، عدالت و جلالت، نزد شیعیان مشهور بود. وی برای پنهان نگه داشتن فعالیتهای خود، به تجارت روغن زیتون اشتغال داشت و از این راه می توانست وارد اردوگاه ارتش خلیفه شود و به اهداف خود دست یابد. عثمان پیش از سال ۲۶۷ ﻫ- .ق وفات کرد. امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در سوگ او نامه تسلیتی صادر کرد. وی در طرف غربی بغداد، در مسجد خیابان میدان دفن شده است.
ب) محمد بن عثمان، دومین نایب إمام:
محمد بن عثمان، پسر عثمان بن سعید، نایب اول حضرت است که پس از وفات پدرش، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) وی را به عنوان نایب دوم برگزید. وی مرجع و پناهگاه شیعیان در مسائل کلامی، فقهی و اجتماعی بود و پاسخ ها و آموزه های فقهی و اعتقادی امام را به مردم میرساند. محمد بن عثمان در سال ۳۰۵ ﻫ- .ق وفات کرد و در قبرش که خودش آن را حفر کرده بود، دفن شد.
ج) ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، نایب سوم إمام:
ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، به دلیل مقام دینی بزرگی که داشت، نزد شیعیان مورد اطمینان و اعتماد بود. دانشمندان علم رجال، او را از اهالی قم و از خاندان نوبختی معرفی کرده اند. وی بر ابوعبدالله حسین بن علی نوبختی، وزیر ابن رائق تسلط و نفوذ داشت و در دستگاه خلفای عباسی از احترام ویژه ای برخوردار بود. وی به رهنمود امام، شلمغانی را که مدعی نیابت بود، رسوا کرد.
د) ابوالحسن علی بن محمد سمری، نایب چهارم إمام:
سمری، از خاندان باایمان و شیعه بود. در دوران نیابت او ستم و خونریزی خلفا به اوج خود رسیده بود. ازاینرو، وی نتوانست فعالیت زیادی داشته باشد. شش روز پیش از وفات علی سمری، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نام های برایش فرستاد که در آن، زمان مرگ وی را تعیین کرده بود. این نامه در حقیقت، نشاندهنده پایان دوران غیبت صغری و انقطاع نیابت خاصه و آغاز دوران غیبت کبری بود.
۸. غیبت پیامبران گذشته:
در تاریخ و سرگذشت پیامبران، غیبت، بهعنوان یک استراتژی برای آزمون یا مجازات مردم تحقق یافته است. پیشوایان امتهای گذشته مانند صالح، یونس، عیسی و خضر هرکدام به دلیلی غیبت اختیار کرده و از انظار عمومی پنهان شده اند.
محورهای مهم:
الف) بررسی تاریخی غیبت پیامبران؛
ب) تحلیل آثار سیاسی - اجتماعی غیبت؛
ج) تبیین رابطه غیبت کبرای حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) با غیبت پیامبران الهی.
۹. مهدویت، غرب و مسیحیت:
یکی از مباحثی که در دنیای غرب و مسیحیت توجه بسیاری را به خود جلب کرده، بحث ظهور منجی و آمدن مسیح است. کارشناسان مذهبی غرب، مردم را به منجی موعود و ظهور مصلح جهانی نوید می دهند و آنها را به آینده امیدوار می کنند.
محورهای مهم:
الف) موعودگرایی در غرب؛
ب) مسیحیت، آموزه های دینی و ظهور مسیح.
۱۰. آخرالزمان؛ باور مشترک:
باور به آخرالزمان و ویژگی های آن، در میان همه اقوام و ادیان چنان عمیق است که میتوان گفت این باور در ضمیر ناخودآگاه همه انسانها ریشه دارد. همه انسانها از هر سرزمین، رنگ و نژاد، براساس باور به ظهور دولت حق و برقراری عدالت جهانی، امید خویش را از دست نمیدهند.
محورهای مهم:
الف) فرجام جهان از دیدگاه کتابهای آسمانی؛
ب) ویژگیهای آخرالزمان؛
ج) فتنه های آخرالزمان و آزمون های سخت؛
د) ظهور منجی و پیروزی حق بر باطل؛
هـ) تحقق دولت کریمه و عصر طلایی و کمال انسانی.
۱۱. سینما و آخرالزمان:
موضوع جذاب و جهانی آخرالزمان، محور بسیاری از محصولات تصویری کمپانیهای سینمایی جهان قرار گرفته است. سینماگران و برنامهسازان به دو شیوه پرداخت مستقیم یا رویکرد نمادینی و استعاری، شرایط آخرالزمان را به تصویر کشیده اند. آنها آخرالزمان را آنگونه که خود می پندارند، در گونه های گوناگون علمی، اسطورهای، تکنولوژیک، طبیعی و دینی ارائه می کنند.
محورهای مهم:
الف) ترسیم شرایط فرجام جهان در آثار سینمایی؛
ب) پیش فرضهای ایدئولوژیک نظامهای تصویری در پرداختن به آخرالزمان؛
ج) بررسی و تحلیل نمونه های سینمایی ساخته شده با موضوع پایان دنیا.
۱۲. تجلی امامت در حج:
مناسک عبادی - سیاسی حج که یکی از آموزه های بزرگ دین اسلام است، خاستگاه ولایت و تجلیگاه امامت است. پیوند عمیق این آیین الهی با امامت، رمز توحید است.
محورهای مهم:
الف) حج و امامت، در آیینه روایتها؛
ب) حضور امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عرفات؛
ج) آثار تربیتی اعتقاد به حضور امام در آیین حج؛
د) جایگاه امامت در فلسفه حج.
۱۳. دولت مهدوی، رفاه اقتصادی:
یکی از ویژگیهای دولت کریمه حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ایجاد رفاه اقتصادی و رفع نیازهای اجتماعی و تکامل مادی جامعه است. شناخت برنامه های اقتصادی حکومت حضرت و بررسی راهکارهای عملی در این زمینه، روشنگر راه دولتمردان جامعه اسلامی ایران برای تأمین رفاه اقتصادی خواهد بود.
محورهای مهم:
الف) سیاستها و اقدامهای قابل پیشبینی حضرت در امر اقتصاد؛
ب) راهکارها و زمینه های ایجاد رفاه اقتصادی در دولت مهدوی؛
یک - اجرای اصل مساوات و عدالت؛
دو - عمران و آبادی دنیا؛
سه - بازپسگیری ثروتهای غصب شده؛
چهار - پیشرفت دانش و فنون.
۱۴. حضرت مهدی، میراثدار پیامبران:
در آموزه های مهدوی و احادیث مربوط به این باب، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) وارث پیامبران معرفی شده است، بهگونه ای که از هریک از پیامبران نشانه ای با خود خواهد داشت.
محورهای مهم:
الف) موکب، لباس، سلاح و پرچم حضرت؛
ب) ذخایر پیامبران (عصای موسی، تابوت سکینه، خاتم سلیمان و حله اسماعیل و...)؛
ج) کتابهای آسمانی در دست حضرت؛
د) قرآن علی(ع) و مصحف فاطمه(س) در اختیار حضرت.
۱۵. نیمه شعبان در تاریخ ایران:
فرهنگ مهدویت در باور تمام اقوام ایرانی ریشه عمیق دارد. بررسی افکار و باورهای ایرانیان در باب مهدویت، این حقیقت را اثبات می کند. ریشهدار بودن این فرهنگ بهگونه ای است که تحولات سیاسی و تاریخی مانع از گسترش آن در ایران نشده است.
محورهای مهم:
الف) فرهنگ مهدویت در زمان های گوناگون تاریخ ایران؛
یک - عهد سامانیان تا تیموریان؛
دو - دوره صفویه؛
سه - دوره قاجاریه و عصر پهلوی؛
ب) جشن نیمه شعبان در میان اقوام ایرانی؛
ج) نیمه شعبان و کارکرد های فرهنگی - اجتماعی.
۱۶. ایرانیان و عصر ظهور:
جایگاه استراتژیک ایران در میان کشورهای جهان اسلام، این کشور را به پایگاهی مهم برای شیعیان جهان تبدیل کرده است. حکومت اسلامی در ایران موجب بیداری نهضتهای اسلامی در جهان شده است. پایداری ملت ایران به جهت باور به وجود امامی زنده و معصوم و کوشش برای تحقق دولت کریمه آن حضرت ستودنی است.
محورهای مهم:
الف) وجود آیات و روایات در ستایش ایرانیان در آخرالزمان؛
ب) اقدامهای جمهوری اسلامی در گسترش فرهنگ مهدویت؛
ج) نقش ایرانیان در دوران ظهور؛
د) ایرانیان در صف یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) .
۱۷. انتظار و بهداشت روانی:
تبیین رابطه انتظار با بهداشت روانی و شناخت آثار روحی - روانی آن و تحلیل جنبه های روانشناسی مسئله انتظار، از مسائل مهم در آموزه های مهدوی است. براین اساس، سلامت روحی منتظران در پویایی، نشاط، حرکت و کوشش آنها ظهور خواهد کرد.
محورهای مهم:
الف) تبیین رابطه انتظار با سلامت روانی؛
ب) آثار مثبت انتظار و نقش مؤثر آن در پویایی جامعه؛
یک - امید و حرکت؛
دو - خلاقیت و نوآوری؛
ج - تفکر و آمادگی.
۱۸. آرمانشهر و دولت کریمه:
محور اصلی اندیشه آرمانشهر، کمال خواهی انسان و حاکم شدن فضیلت و ارزش در جامعه آرمانی است که به تعالی و سعادت بشری میانجامد. مکتب تشیع نیز جامعه آرمانی و تحقق دولت کریمه را در پایان دنیا به پیروان خویش نوید داده است.
محورهای مهم:
الف) مکتب تشیع و اندیشه آرمانشهر؛
ب) آرمانشهر از دیدگاه اندیشمندان غرب؛
ج) تجلی آرمانشهر در آثار سینمایی غرب.
۱۹. نشانه های ظهور:
ظهور منجی در آخرالزمان، از باورهای مسلّم همه پیروان ادیان گوناگون است. در آموزه های اسلامی برای ظهور و قیام امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نشانه هایی بیان شده است که بررسی آنها مانع کجرویها، انحراف ها و خرافه پرستی ها میشود.
محورهای مهم:
الف) روایت های شیعه و نشانه های ظهور؛
ب) تبیین نشانه های خاص و عمومی؛
ج) نشانه های فلکی، زمین و آسمان؛
د) بررسی نشانه های قطعی؛
هـ) خروج سفیانی و دجال و شخصیت شناسی آنها؛
و) بررسی تطبیقی پیشگویی های دانشمندان غرب درباره پایان دنیا.
۲۰. ادیان و منجیگرایی:
اعتقاد به منجی و ظهور مصلح، به شیعه منحصر نمیشود، بلکه اعتقادی جهانی و همگانی است و همه پیامبران پیروانشان را به ظهور مصلح جهانی نوید داده اند. ازاینرو، پیروان راستین همه ادیان آسمانی، در انتظار انقلاب جهانی مصلح و موعود خویش هستند.
محورهای مهم:
الف) بشارتهای زبور:
زبور، کتابی است که به حضرت داود نازل شده است و در کتاب عهد عتیق از آن به عنوان مزامیر یاد شده است.
در زبور درباره منجی موعود میخوانیم:
شریران منقطع خواهند شد و منتظران خداوند، وارث زمین خواهند شد. پس از اندک زمانی شریری نخواهد بود. نسل شریر منقطع می شود.صالحان، وارث زمین خواهند شد و تا ابد در آن سکونت خواهند کرد.
ب) کتاب اشعیای نبی:
در این کتاب درباره مصلح چنین آمده است:
مسکینان را به عدالت رهبری خواهد کرد...، کمربند کمرش عدالت خواهد بود و کمربند میانش امانت. گرگ با گوسفند و پلنگ با بزغاله خواهد بود و گوساله و شیر با هم.
ج) کتاب دانیال نبی:
منجی، در کتاب دانیال نبی، اینگونه معرفی شده است:
در آن زمان هر یک از قوم تو که در دفتر مکتوب یافت شود، رستگارخواهد شد و بسیاری از آنانی که در زمین خوابیده اند، بیدار خواهند شد... . آنانی که بسیاری را به راه عدالت دعوت می کنند، مانند ستارگان خواهند بود تا همیشه، ولی تو ای دانیال! کلام را پنهان و آن را تا زمان آخر مهر کن!
د) حیقوق نبی:
اگرچه تأخیر نماید، برایش منتظر باش! زیراکه البته خواهد آمد و درنگ نخواهد کرد... بلکه جمیع امت ها را نزد خود جمع می کند و تمامی قوم ها را برای خویش فراهم می آورد.
هـ) انجیل:
در انجیل از موعود به پسر انسان تعبیر شده و در اینباره آمده است:
آگاهی نشانه پسر انسان در آسمان پدید گردد و در آن وقت، جمیع طوایف زمین سینهزنی کنند و پسر انسان را ببینند که بر ابر های آسمانی با قوّت جلال می آید...، ولی از آن روز و ساعت هیچکس آگاهی ندارد.
کمرهای خود را بسته [و] چراغهای خود را افروخته بدارید! خوشا به حال آن غلامان که آقای ایشان چون آید، ایشان را بیدار بیابد. پس شما نیز آگاه باشید؛ زیرا در ساعتی که گمان نبرید، پسر انسان می آید.
و) کتابهای زرتشتیان:
در اوستا از منجی به عنوان استوت ارت یا سوشیانت یادشده و دراین باره آمده است:
چاره و درمان همه دردها و رنجها با اوست! رنج و بیماری، پیری، ستم، بیدینی و فساد را ریشهکن می کند.
سوشیانت، دین را در جهان می گستراند، فقر و نداری را ریشه کن می کند [و] ایزدان را از دست اهریمنان نجات می دهد.
ز) کتابهای مقدس هندیها:
در کتابهای مقدس هندیها آمده است:
کالکی، مظهر دهم ویشنو، در انقضای کلی یا عصر آهن، سوار بر اسب سفیدی درحالیکه شمشیر برهنه درخشانی به صورت ستاره دنبالهدار در دست دارد، ظاهر می شود و تمام شریران را هلاک می کند.
دنیا به پادشاهی عادل در آخرالزمان که پیشوای فرشتگان و پریان و آدمیان است، ختم می شود و حق دولتی با اوست. آنچه در دریاها و زمینها و کوه ها پنهان باشد، به دست می آورد و از آسمانها و زمین، آنچه باشد، خبر می دهد.
ح) تمام امتهای جهان:
در باور همه ملتهای جهان، ظهور منجی در آخرالزمان، جزو امور مسلّم است، بهگونه ای که می توان از آن به عنوان یکی از امور فطری بشر یاد کرد. ژرمنها، صربها، اقوام اسکاندیناوی و دیگر مردمان جهان نیز در انتظار موعودی جهانی هستند و برای او نام های گوناگونی مانند ارتور، اودین، کالویبرک و بوخص را برگزیده اند.
۲۱. خانواده و ترویج فرهنگ مهدویت:
در نظام تعلیم و تربیت، خانواده به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی، نخستین پایگاهی است که تربیت فرزندان را بر عهده دارد. خانواده، افزون بر فراهم آوردن نیازهای زندگی و مادی، وظیفه دارد به امر تعلیم و تربیت و برآوردن نیازهای معنوی فرزندان نیز اهمیت دهد. بر همین اساس، انتقال ارزشهای دینی به فرزندان و آشنا کردن آنان با فرهنگ اصیل مهدوی، در کنار دیگر هنجارهای رفتاری و فرهنگی امری ضروری است.
محورهای مهم:
الف) تبیین کارکردهای فرهنگی خانواده و جایگاه آن در نظام تربیتی؛
ب) نقش خانواده در آشنا کردن فرزندان با اولیای الهی به ویژه امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
ج) ضرورت انتقال محبت امامان معصوم(ع) به فرزندان؛
د) تربیت نسل منتظر، وظیفه اصلی خانواده ها.
۲۲. آسیب شناسی فرهنگ مهدوی:
به همان اندازه که ترویج فرهنگ مهدویت اهمیت دارد، شناخت آسیب ها و مسائل آن نیز مهم است. مقوله مهم مهدویت، خاستگاه پویایی و حیات جامعه است، ولی اندیشه های افراطی و گاه انحرافی، موجب پیآمدهای منفی و برداشتهای نادرست از این امر شده است.
محورهای مهم:
الف) مدعیان دروغین مهدویت و نیابت خاصه و عامه؛
ب) تطبیق سلیقهای نشانه های ظهور؛
ج) توقیت و تعیین وقت ظهور؛
د) نپذیرفتن ولایت فقیه و نیابت عامه؛
هـ) برداشتهای انحرافی از مبحث انتظار.
۲۳. تحلیلنامه های امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
در دوره غیبت صغری، بهترین راه ارتباط مردم با وجود مقدس امام دوازدهم، نواب اربعه بودند. مردم از طریق ایشان نیازها، پرسشها و مشکلات خود را به گوش امام میرساندند و پاسخ میگرفتند. گاه آن حضرت در پاسخ به نامه افراد یا به دلایل دیگری نام های میفرستاد و در آن نامه، وظایف افراد را مشخص میکرد.
محورهای مهم:
الف) بیان نامه ها و تقسیمبندی موضوعی آنها؛
ب) بررسی اعتبار و صحت و سقم نامه های منسوب به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
ج) دیدگاه فقیهان درباره نامه های فقهی؛
د) امکان ارتباط کتبی در دوران غیبت صغری با حضرت و نبودن این امکان در دوران غیبت کبری.
۲۴. اقامتگاه امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
امام دوازدهم شیعیان از همان آغاز ولادت، پنهانی زیسته است و چگونگی زندگی آن حضرت، اقامتگاه و جزئیات زندگی ایشان جزو اسرار هستی است. به راستی آن حضرت در کدامین نقطه زمین اقامت کرده است؟!
محورهای مهم
الف) بررسی دلایل پنهان بودن اقامتگاه حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
ب) غیبت کبری و اقامتگاه آن حضرت در روایتها؛
ج) دوران ظهور و اقامتگاه آن حضرت
۲۵. آموزه های مهدوی و بازیهای رایانه ای:
بازیهای رایانه ای، از محبوبترین و رایجترین بازیهای عصر حاضر است که مخاطبان آن را گروه های سنی گوناگونی تشکیل میدهند. امروزه با استفاده از تکنولوژی و ابزارهای رایانه ای و با ترسیم دنیای مجازی جذاب، میتوان بسیاری از کودکان و نوجوانان را جذب کرد و بر فرهنگ و هویت آنان آثار جدی گذاشت.
محورهای مهم:
الف) بازیهای رایانه ای و ظرفیتهای فرهنگی؛
ب) آثار ایدئولوژیک بازیهای رایانه ای؛
ج) بازیهای رایانه ای، راهی مناسب برای طرح و آموزش آموزه های مهدوی؛
د) آسیب شناسی بازیهای رایانه ای؛
هـ) معرفی بازیهای رایانه ای همسو یا معارض با مهدویت.
۲۶. دولت پایانی:
یکی از مباحثی که در اندیشه مهدویت مطرح است، تحقق آخرین دولت الهی و استقرار آن در آخرالزمان است. برای این دولت ویژگیهای فراوانی بیان شده است. یکی از جنبه های ویژه ای که میتوان با کمک آن حکومت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را بررسی کرد، تحقق این حکومت به عنوان آخرین دولت روی زمین است.
محورهای مهم:
الف) بازشناسی مفهوم آخرین دولت با استفاده از روایتها؛
ب) تعبیرهای رایج درباره دولت آخرالزمان؛
ج) ویژگیهای آخرین دولت.
۲۷. نقش هدایتگری امام در دوره غیبت:
امامان معصوم (ع) همواره به عنوان رهبران الهی، مردم را به سعادت و خوش بختی رهنمون بوده اند و آنان را از انحراف و گمراهی بازداشته اند. پرسش این است که حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در دوران غیبت، این نقش را چگونه ایفا می کند؟
محورهای مهم
الف) تبیین نقش هدایتگری ائمه معصوم(ع)؛
ب) دیدگاه امامان معصوم(ع) درباره بهرهگیری از امام غایب؛
ج) هدایتهای عمومی و اختصاصی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
۲۸. جایگاه امید در آموزه های مهدوی:
امید، مرکب حرکت و امیدواری و رحمتی الهی است که انسان را از پوچگرایی بازمیدارد. در فرهنگ مهدویت، امید جایگاهی محوری دارد و عامل پویایی و رشد جامعه است؛ امید به تحقق خواسته ها و عملی شدن آرمان های والای بشر.
محورهای مهم
الف) تعریف امید؛
ب) نقش امید در سلامت روانی انسان؛
ج) بررسی امید از دیدگاه معصومان(ع)؛
د) رابطه امید و انتظار؛
ه-) آسیب شناسی بحث امید و امیدواری؛
و) جایگاه امید در فرهنگ مهدویت.
۲۹. نسبت جهانیشدن و مهدویت:
امروزه جهانی شدن، به دغدغهای عمومی تبدیل شده و نویسندگان و تحلیلگران جهان را به خود سرگرم ساخته است. تبیین پدیده های جهانی شدن و رابطه آن با مهدویت، به فهم و درک عمیقتر مفهوم جهانشمولی حکومت مهدوی میانجامد.
محورهای مهم:
الف) ماهیت جهانی شدن و فرآیند پیچیده آن؛
ب) ابعاد گسترده جهانی شدن و پی آمدهای آن؛
ج) ارزیابی رابطه جهانی شدن با مهدویت، (همسویی یا تقابل)؛
د) ایده جهان شمولی اسلام و تحقق حکومت جهانی مهدوی.
۳۰. رابطه امنیت با حکومت مهدوی:
امنیت، به معنای آرامش و آسایش، در همه جنبه های آن اعم از امنیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، از مباحث مهم در اندیشه مهدویت است. وجود امنیت در نتیجه حکومت مهدوی، آرمانی است که شیعه برای دستیابی به آن، در انتظار تحقق شرایط ایجاد جامعه امن مهدوی است.
محورهای مهم
الف) ناامنی، معضل کنونی جامعه بشری؛
ب) جایگاه امنیت در حکومت مهدوی؛
ج) رابطه امنیت با رشد و تعالی جوامع انسانی.
۳۱. بلوغ اجتماعی در آستانه ظهور:
سالهای بسیار است که شیعه برای تحقق دولت کریمه حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) روزشماری میکند. این انتظار موجب حرکت و پویایی شیعه شده و وی را به سطحی از آمادگی و بلوغ رسانده است. شرط تحقق ظهور و بهرهمندی از چشمه سار ولایت، ایجاد قابلیت و ظرفیت پذیرش ولایت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.
محورهای مهم
الف) شاخصهای بلوغ اجتماعی؛
ب) شرایط تحقق بلوغ اجتماعی؛
ج) رابطه بلوغ اجتماعی با تحقق ظهور؛
د) عبودیت، استقامت و پارسایی؛ اساس جامعه منتظر.
۳۲. دعا برای فرج:
نیایش به درگاه خداوند، درخواست گشایش و دعا برای فرج، از وظایف معنوی شیعیان در دوران غیبت است که رهبران الهی همواره بر آن تأکید و شیعه را به دعا و ارتباط معنوی سفارش کرده اند.
محورهای مهم:
الف) رابطه دعا با گشایش و فرج؛
ب) نیایش و دعا برای تعجیل ظهور؛
ج) شرایط و آداب دعا کردن؛
د) اوقات ویژه دعا و درخواست فرج.
۳۳. جایگاه زنان در حکومت مهدوی:
از مباحث مطرح در حکومت مهدوی، جایگاه زنان و نقشآفرینی آنان در قیام حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. در طول تاریخ، زنان در بیشتر جنبش ها نقش اثرگذار و جدی داشته اند. ازاینرو، باید حضور آنان در حکومت امام عصر(ع) و مسئولیتشان در دوران ظهور را بررسی کرد.
محورهای مهم
الف) نقش زنان در قیام امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
ب) بررسی روایتهایی درباره نقشآفرینی زنان در حکومت مهدوی؛
ج) رجعت زنان در دوران ظهور؛
د) وظیفه زنان و مادران پیش از ظهور.
۳۴. انسجام اسلامی در پرتو موعودباوری:
پویایی موجود در جهان اسلام و تحولهای ژرف در جوامع اسلامی، زمینهساز خودآگاهی و بیداری مسلمانان شده است. بیشک، توجه به آموزه های مشترک دینی و شناخت ریشه های مشترک تمدنی، موجب تقویت قدرت جهان اسلام در برابر بیگانگان و انسجام امت اسلامی خواهد شد.
محورهای مهم:
الف) شناسایی وجوه مشترک موعودباوری شیعه و سنی؛
ب) آسیب شناسی جریان های انحرافی و اندیشه های خرافی؛
ج) هراس جدی مستکبران از گسترش موعودباوری اسلامی؛
د) عزت و قدرت جهان اسلام در پرتو مهدویت.
۳۵. اسرار و فلسفه غیبت:
کشف همه رازها و ناشناخته های آفرینش برای بشر ممکن نیست؛ زیرا در پس هر پدیده و حادثهای در این جهان، نکته و رازی نهفته است. در این میان، اگرچه حقیقت و راز غیبت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بر ما پوشیده است، سخن از حکمتها و رازهای آشکار این حادثه موجب افزایش ایمان و تسلیم شدن در برابر تقدیر الهی خواهد شد.
محورهای مهم
الف) پنهان بودن حقیقت اشیا در عالم تکوین و تشریع؛
ب) بررسی فایده ها و پیآمدهای غیبت؛
ج) تبیین علل و اسرار ظاهری غیبت؛
د) بررسی جنبه نعمت بودن غیبت.
۳۶. طول عمر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
کوشش برای افزایش طول عمر همراه با تندرستی، از حب ذات و حب بقا در آدمی سرچشمه میگیرد. امکان طول عمر در بشر از نظر دانشها، امری تأییدشده و پذیرفته است. با وجود این، طول عمر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از جمله مباحث علمی است که درباره شبهه واقع شده وجود دارد و برخی آن را ناممکن دانسته اند، درحالیکه براساس یافته های علمی و تاریخی، این موضوع امری ممکن و طبیعی است.
محورهای مهم:
الف) طول عمر از نظر دانش و علوم؛
ب) امکان و وقوع طول عمر؛
ج) طول عمر از نظر ادیان؛
د) سالخوردگان و یافته های تاریخی.
۳۷. همزمانی رجعت با نهضت مهدوی:
از دیدگاه اسلام و دیگر آیین های الهی، گروهی از انسانها پس از مرگ و پیش از رستاخیز، همزمان با نهضت جهانی مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) رجعت خواهند کرد. این حقیقت، هم با مبانی عقلی و هم با منطق وحی سازگار است. در این بازگشت اسرارآمیز، جلال و شکوه حقیقی اسلام تجلی میکند و انسان های نیکوکار به پاداش اعمال خود خواهند رسید و کافران و سردمداران آن سرافکنده و خوار خواهند شد.
محورهای مهم:
الف) تبیین مفهوم رجعت و فلسفه آن؛
ب) رجعت در منابع اسلامی؛
ج) رابطه رجعت با ظهور؛
د) تفاوت رجعت با تناسخ.
۳۸. سلاحهای ویرانگر در دوران ظهور:
امروزه دنیا به سلاح های کشتارجمعی و خطرناک مجهز شده است و در آینده نیز بشر با پیشرفت صنعت و تکنولوژی، به سلاح های خطرناکتر و بمب های هوشمند هسته ای و مانند آن دست خواهد یافت. به راستی وضعیت این ابزار پیشرفته در قیام حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) چگونه خواهد بود؟
محورهای مهم:
الف) بررسی ویژگی های قیام حضرت از دیدگاه روایات؛
ب) بررسی وضعیت سلاح های کشتار جمعی و تجهیزات مدرن نظامی در پایان دنیا؛
ج) جنگهای جهانی و آشوبهای فراگیر در آخرالزمان.
۳۹. نقش نهادهای فرهنگی:
در عصر حاکمیت فرهنگ پوچ و بیاساس غرب، مسئولیت مهم تربیت نسل جوان بر عهده نهادهای فرهنگی - تربیتی کشور است. نقش تعیین کننده نهادهای فرهنگی کشور در گسترش و نهادینه شدن فرهنگ مهدویت و تربیت نسل منتظر و مهدیباور، انکارناپذیر است.
محورهای مهم
الف) تبیین نقش نهادهای فرهنگی در ترویج فرهنگ مهدویت؛
ب) لزوم برنامهریزی جدی و شناخت سازوکار گسترش مهدیباوری در میان جوانان؛
ج) نقد و بررسی فعالیتهای فعلی نهادهای فرهنگی - تربیتی کشور.
۴۰. دلالت های عقلی بر تحقق ظهور:
زندگی همراه با خوشبختی، بهرهمندی و امنیت، آرزویی است که انسان از آغاز آفرینش برای دستیابی به آن کوشیده است. اگر این آرزو محقق نمیشد، نباید این خواهش هرگز در نهاد وی نقش میبست. برهمین اساس، روزی فرا خواهد رسید که همه آرزوهای بشر برآورده شود.
محورهای مهم
الف) بررسی دلایل عقلی تحقق ظهور و برپایی دولت کامل؛
ب) آرمانخواهی انسان، برخاسته از فطرت الهی؛
ج) تبیین مفهوم آرزو و آرمان و بیان تفاوت آنها.
۴۱. انتصاب به امامت، در کودکی:
مقام امامت نزد شیعه، مقامی انتصابی است که خداوند براساس شایستگیهای ذاتی به افرادی ویژه می بخشد. این رهبری، پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به امامان معصوم(ع) واگذار شده و هر امام، پس از خود شخصی را به عنوان جانشین معرفی کرده است. یکی از شبهه هایی که درباره امام دوازدهم مطرح است، چگونگی انتصاب ایشان به رهبری و امامت مسلمانان در کودکی است.
محورهای مهم
الف) تبیین جایگاه و مقام امامت؛
ب) بررسی انتصابی بودن امامت مسلمانان؛
ج) امامت و نبوت در خردسالی، از دیدگاه قرآن و تاریخ؛
یک - نبوت یحیی بن زکریا(ع) در کودکی؛
دو - نبوت عیسی بن مریم(ع) هنگام ولادت؛
سه - امامت امام جواد(ع) در هشت سالگی؛
چهار - امامت امام هادی(ع) در نه سالگی.
۴۲. عقلانیت و آموزه های مهدوی:
عقل، موهبتی الهی و ابزار کسب معرفت و مایه برتری انسان بر دیگر موجودات است. عقل، جدا و بیبهره از چشمهسار ولایت، ناقص و بیارزش است؛ نشناختن حجت خدا، همان نادانی و مرگ حیوانی است. پس آنچه موجب به فعلیت رسیدن عقل و کارآیی آن میشود، ولایت و اتصال به منبع الهی است و آنچه به جریان مسلط انسان گرایی میانجامد، عقلزدگی است.
محورهای مهم
الف) تعریف عقل و نقش آن در تکامل انسان؛
ب) پیوند عقل با ولایت و تکامل در پرتو آن؛
ج) عقلانیت محض و پی آمدهای شوم آن؛
د) جایگاه علوم عقلی در دوران حضور.
۴۳. تشرفات، حقیقتها و آسیب ها:
دیدار امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در دوران غیبت کبری، امری است که روایتهای مشهور و متواتر بر امکان و وقوع آن دلالت دارد؛ اگرچه این دیدار از حالت عادی خارج شده و بیشتر مواقع با شناخت همراه نیست. البته ضروری است این موضوع با وسواس و حساسیت ویژه ای بررسی و آسیب های جدی آن تبیین شود.
محورهای مهم
الف) عالم غیب و امکان دسترسی؛
ب) تفاوت میان رؤیت مکاشفه و رؤیا؛
ج) عوام فریبی و دکان های عرفان و بابیت؛
د) بررسی توقیع، دال بر رؤیت نکردن.
۴۴. توسل و استغاثه به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
شیعیان در طول تاریخ همواره برای رفع مشکلات مادی و معنوی خود در پیشگاه خداوند، به ائمه هدی(ع) متوسل شده و از آنان یاری خواسته اند؛ زیرا ائمه(ع) باب الله در زمین و واسطه فیض میان انسانها و خدا هستند. فرهنگ توسل و استغاثه در کنار توحیدگرایی، موجب امید، پویایی و برون رفت از مشکلات خواهد بود.
محورهای مهم
الف) سفارش معصومان(ع) به توسل و دعا؛
ب) آثار تربیتی دعا و توسل؛
ج) تبیین رابطه دعا و توسل با شفاعت؛
د) محتواشناسی دعاهای مربوط به امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) (دعای عهد، ندبه و...).
۴۵. کرامت انسانی در پرتو حکومت مهدوی:
کرامت انسانی، موهبتی خدادادی به همه انسانهاست. کرامت و شرافتی که امروزه در جوامع بشری نادیده گرفته میشود، به گونه ای که انواع ستمها، بردگیها و خواریها دامنگیر بشر شده است. یکی از ویژگی های حکومت الهی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، تأمین کرامت و حاکمیت اصول انسانی است.
محورهای مهم:
الف) تبیین مفهوم کرامت انسانی؛
ب) رابطه کرامت انسانی با آموزه های مهدوی؛
ج) موانع و زمینه های تحقق کرامت انسانی؛
د) بررسی کرامت انسانی در جوامع غربی.
۴۶. پیوند فرهنگی عاشورا و مهدویت:
میان قیام سرخ حسینی و نهضت جهانی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از جنبه های گوناگون، پیوند عمیق فرهنگی وجود دارد. ازاینرو، پژوهشگران به بررسی رابطه و پیوند این دو نهضت پرداخته و جنبه های گوناگون آن را بررسی کرده اند. شباهت و اشتراک این دو فرهنگ، ترسیم کننده وظایف منتظران قیام مهدوی خواهد بود.
محورهای مهم:
الف) بررسی پیوندهای نهضت عاشورا و مهدویت؛
ب) عبرتهای عاشورایی و وظایف منتظران قیام مهدوی.
۴۷. هنر و مهارت مهدوی زیستی:
هر کس مطابق اندیشه ها، باورها و آداب و رسوم ویژه خود شیوه زندگی خویش را انتخاب میکند و در بهکارگیری اصولی میکوشد که سعادت و بهروزی او را در زندگی تأمین کند. زندگی مطابق با معیارهای شناخته شده جامعه مهدوی در دوران غیبت، برای منتظران امری ضروری است تا افزون بر جلب رضایت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، به مهارتهای لازم برای یک زندگی سعادتمند دست یابند.
محورهای مهم:
الف) بایسته های مهدوی زیستی و معیارهای آن؛
ب) نظام تربیتی خانواده و آموزه های مهدوی؛
ج) اصول و مهارتهای مهدوی زیستی؛
یک - صبر و پایداری؛
دو - عدالتمحوری؛
سه - ایثار؛
چهار - دشمن شناسی.
۴۸. مکانها و مقامهای منتسب به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
بررسی مکانها و مقامهای منتسب به امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) افزون بر شناخت پیشینه تاریخی و جایگاه آنها در فرهنگ تشیع، موجب آشنایی شیفتگان آن حضرت با اماکن زیارتی خواهد شد.
محورهای مهم
الف) مکان های مقدس ایران (مسجد جمکران و...)؛
ب) مکان ها و مقام های مقدس عراق (سرداب مقدس، مسجد کوفه، مسجد سهله و...)؛
ج) مکان های منتسب به حضرت در جهان.
۴۹. جزیره خضرا، افسانه یا حقیقت:
در دریای سفید مدیترانه منطقهای به نام جزیره خضرا وجود دارد که برخی به اشتباه آن را با جزیره برمودا یکی می دانند یا آن را محل سکونت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) معرفی می کنند، درحالیکه بنابر شواهد تاریخی، جغرافیایی و دلایل بسیار دیگر، این نسبت به کلی بیربط و بیاساس است.
محورهای مهم:
الف) بررسی حقیقت منطقه خضرا؛
ب) بررسی دلایل بطلان تطبیق برمودا بر خضرا؛
ج) انگیزه های پنهان سیاسی در افسانهسازی جزیره خضرا؛
د) نقش رسانه های غربی در مهم جلوه دادن برمودا.
۵۰. متون درسی و آموزه های مهدوی:
تهیه و تدوین متون درسی، مطابق با تواناییهای ذهنی و ویژگیهای شناختی دانش آموزان در دوره ها و سطوح گوناگون آموزشی، اهمیت ویژه ای دارد. آنچه در این فرآیند به توجه، مطالعه و بررسی بیشتری نیاز دارد، جایگاه آموزه های مهدوی در متون درسی است.
محورهای مهم
الف) جایگاه متون درسی و اهمیت آن در نظام آموزش و پرورش؛
ب) ضرورت بازنگری در تدوین متون درسی؛
ج) جایگاه آموزه های مهدوی در متون درسی.
نام اثر: پس از خورشید
نام اثر: پس از خورشید
مشخصات اثر:
نویسنده: مهدی داودآبادی
طرح اجمالی (سینمایی اورژینال).
معتضد عباسی به عبیدالله، وزیر خود، برای نفوذ به شبکه نمایندگان و نایبان امام و شناسایی مخفیگاه و قتل آن حضرت مأموریت داد.
عبیدالله به کوفه آمد و فعالیت شیعیان را زیرنظر گرفت و جاسوسانی در مکان های گوناگون مستقر کرد. روزی یکی از جاسوسان خبر داد فردی به نام عاصمی، از نمایندگان امام در کوفه است و قادر نیز از مریدان عاصمی است که به سفارش او به گونه ای رفتار میکند که شخصی شوخ و بیدست وپا به نظر بیاید. قادر به آمنه، دختر عاصمی، علاقه دارد و از او خواستگاری کرده است، ولی آمنه به او علاقهای ندارد.
در این میان با نقشه ای، عاصمی شناخته و دستگیر میشود و تصمیم میگیرند وی را به پایتخت نزد معتضد ببرند. آمنه نزد قادر می آید و از او درخواست کمک میکند. قادر از یک سو نجات عاصمی را وظیفه خود میدانست و از سوی دیگر اگر در این کار موفق میشد، میتوانست توجه آمنه را به خود جلب کند. ازاینرو، تصمیم گرفت همراه چند نفر به کاروان اسرا حمله کند، ولی با زیرکی عبیدالله ناکام شد. سپس به پایتخت رفت و با کمک چند تاجر برای نجات عاصمی نقشه کشید، ولی زمانی که خواست نقشهاش را عملی کند، باخبر شد عاصمی زیر شکنجه شهید شده است.
نام اثر: نواب اربعه
نویسنده: کارگاه فیلم نامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (اورژینال)
معرفی اثر: سریال بلند تلویزیونی: تاریخ اسلام/ دوران غیبت صغری.
خلاصه اثر
مقدمه
جامعه شیعه اکنون در هزاره دوم غیبت کبری به سر می برد و مردم گرفتار شک و تردید شده اند و ابهامهایی درباره امام در ذهنشان شکل گرفته است. این درحالی است که درباره دوران پایانی عصر غیبت، آگاهیهای تاریخی - تحلیلی مناسبی وجود ندارد.
قسمت اول:
فوت نایب چهارم امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و ایجاد برخی پرسشها و سرگشتگی ها، هبه الله جوان را که در حال کسب دانش نزد دانشمندان شیعه و سنی بود، بر آن داشت که با راهنمایی یکی از استادان شیعه و با استفاده از خاطره ها و داستان های مادربزرگش که گنجینه رویداد های دوره غیبت صغری بود، کتابی تألیف کند. به این ترتیب، هبه الله با مادربزرگ و خاطراتش همراه میشود و این گونه، داستان آغاز میشود.
قسمت دوم:
نامه نگاری ابراهیم برای حسین بن روح و نقل برخی درخواستهای جالب شیعیان از حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) برای همسرش، که از جالب ترین آنها درخواست فرزندان شایسته و بابرکت است و تولد اولین فرزند آنها که دختری بابرکت است.
قسمت سوم:
بیماری ام کلثوم و آخرین قصه های او برای هبه الله:
عزت و قدرت شیعه در بغداد به گونه ای است که زیر نظر نایب چهارم آزادانه فعالیت میکنند (و آماده ورود به دوره بعد میشدند) که خشم حنابله افراطی از پیشرفت و نفوذ شیعه و فرهنگ علمی آنها در شهر جلوگیری میکند و موجب برپایی شورشی در شهر از سوی آنها میشود که فشارهای ناشی از آن، به بیماری همسر ام کلثوم می انجامد.
ام کلثوم، مجموعهای از آثار مکتوب خاندان خود و همسرش را به هبه الله میدهد و او را به تکمیل کتاب و انتشار آن سفارش میکند. سپس از دنیا میرود.
قسمت چهارم:
هبه الله همراه برخی دوستان و مردان فامیل از زیارت نجف و کربلا به بغداد باز میگردد. (برای روزهای زیارتی عید مبعث و میلادهای اول ماه شعبان).
قسمت پنجم:
هبه الله به جمعبندی پایانی روایتها و خاطره ها درباره غیبت میپردازد. وی به دعوت برخی شیعیان به برخی تجمعهای خانوادگی یا دوستانه شیعه میرود و به تبیین مسئله غیبت برای آنها میپردازد.
به این ترتیب، به تدریج به جوانی دانشمند تبدیل میشود و توجه خاندان نو بخت را به سوی خود جلب می کند.
در این قسمت، قسمت ششم داستان رفت وآمد هبه الله به خانه یکی از خانواده های نو بخت برای نسخهبرداری از کتابی و علاقهمند شدن او به دختری از آن خاندان، نقل شده است. همچنین، به خاطرات مادربزرگ درباره ازدواج خودش و قصه ولادت شیخ صدوق که مادر بزرگ به نقل از شوهرش از این داستان باخبر است، اشاره شده است.
در پایان داستان نیز هبه الله با دختر نوبختی ازدواج میکند و با هم به سامرا سفر میکنند و هبه الله برای همسرش درباره مقام حکیمه خاتون و نرجس خاتون که مزار شان در سامراست، مطالبی می گوید.
نام اثر: بانوی نور
نویسنده: مریم بصیری
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی بلند) تلویزیونی (اورژینال)
خلاصه طرح
مهنام، دختری جوان و بازیگر تئاتر است. وی در خانوادهای ثروتمند زندگی میکند که با شغل دخترشان مخالف هستند. پدر مهنام در آلمان به کار تجارت مشغول است و مادر وی به دلیل نوع زندگی مرفهاش همواره به شغل دخترش به دیده تحقیر مینگرد.
روزی کارگردانی با مهنام تماس میگیرد و از او برای بازی در کاری مذهبی دعوت به همکاری میکند. موضوع نمایش درباره زندگی نرجس خاتون، مادر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است که پیش از ازدواج با پدر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، پدرش وی را برای پسرعمویش نامزد میکند، ولی در روز ازدواج، پایه های تخت داماد میشکند و او به زمین میافتد. کشیشان قصر این حادثه را شوم میدانند و ازدواج را به روز دیگری موکول می کنند. دراین میان، شاهزاده که نامش ملیکاست، در خواب می بیند که حضرت فاطمه(س) او را برای یکی از نوادگانش خواستگاری می کند.
مهنام که تاکنون نقشی مذهبی بازی نکرده است، اجرای این نقش را مشکل میداند، ولی به دلیل رقابتی که با دیگر دوستانش دارد، نقش را می پذیرد. وی برای مطالعه بیشتر درباره ملیکا و درک بهتر نقش او به جستوجو در کتابخانه بزرگ پدرش میپردازد، ولی کتابی دراین باره نمی یابد. روح پدربزرگ را می بیند که روی صندلی نشسته است و کتابی سبز رنگ در دست دارد. مهنام با راهنمایی پدربزرگش کتاب را مییابد و پس از مطالعه، با شخصیت ملیکا آشنا میشود. نیز این مطالعه، در درک بهتر نقش به وی کمک میکند.
در این میان، پدر مهنام از آلمان برمیگردد و از وی میخواهد با یکی از مدیران شرکتش ازدواج کند، ولی مهنام که به نویسنده نمایشنامه علاقهمند شده است، با این ازدواج مخالفت میکند. در این هنگام، به یاد مخالفت ملیکا با پدرش بر سر ازدواج با پسرعمویش می افتد و بر مخالفتش پافشاری بیشتری میکند. سرانجام، روز نمایش فرامی رسد و مهنام با اعتماد به نفس کامل نقش خود را اجرا میکند.
پس از اجرا، مهنام به شکرانه این اجرای خوب و تغییرهایی که در روند زندگی و باورهایش به وجود آمده است، سجاده پدربزرگ را پهن می کند و نماز می خواند. (در همه حال روح پدربزرگ شاهد و ناظر کارهای او بوده است.) مادر مهنام با دیدن دخترش در حال نماز دگرگون میشود و به وی می گوید قصد دارد شبی برای دیدن کار او بیاید.
نام اثر: صاحب
نویسنده: عبدالکریم صالحی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اورژینال)
خلاصه طرح:
صاحب، طرح مجموعه داستانی بلندی است که در ۱۳ قسمت ۲۰ دقیقه ای برای مخاطبان عام (جوان و نوجوان) تنظیم شده است. هر قسمت، داستانی از شرف یابی، عنایتها و کرامتهای حضرت صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به شیفتگان مهدویت است. به شدت به اینترنت و چت علاقه دارد. در یکی از این ارتباطها با شخصی آشنا میشود که در یکی از کشورهای اروپایی زندگی می کند. این شخص پرسشی درباره مهدویت مطرح می کند. وی نخست چندان توجهی به این پرسش نمی کند، ولی به اصرار دوست اروپاییاش که در دانشگاه، عقایدش به تمسخر قرار گرفته شده، در پی پاسخ این پرسش میرود و به روحانی محل و دیگر بزرگان مراجعه میکند.
از سوی دیگر به مناسبت فرا رسیدن نیمه شعبان، به فکر برپایی جشن و نمایشی در محل زندگی خود است. وی در این نمایش نقش حاکم بحرین را دارد و در پی پاسخی مناسب برای نوشته روی انار است که دشمنان مهدویت (وزیر حاکم) آن را مطرح کرده اند. این دو داستان به صورت موازی با هم پیش می روند: از یک سو دوست اروپایی هر شب با ایمیل فرستادن و چت کردن از دوست ایرانیاش می خواهد پاسخ وی را بدهد و از دیگر سو نمایش «انار» در حال آماده شدن است. نمایش به صحنه آخر یعنی جایی رسیده است که محمد بن عیسی به صحرای روستای دستان بحرین میرود و پاسخ را پس از سه روز می یابد.
شبی جوان در خواب کابوسهای وحشتناکی می بیند. وی خود را در برهوتی می بیند که موجودات وحشتناکی به او حملهور می شوند. از ترس از خواب می پرد و برای گفت وگو با دوستش که منتظر اوست، رایانه را روشن می کند و با کمال ناباوری پاسخ سؤال دوست اروپاییاش را روی صفحه رایانه می بیند، ولی نویسنده و فرستنده پاسخ مشخص نیست. صحنه آخر نمایش اجرا می شود و حضور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و آگاهی آن حضرت از مشکلات شیعیانش و کمک آن حضرت به عاشقانش آشکار میشود.
نام اثر: عطر حضور:
نویسنده: محمدرضا پیوندی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال).
خلاصه طرح
ناصر، راننده تاکسی است و مدتهاست در مسیر قم - جمکران مسافرکشی می کند، ولی هنوز به مسجد جمکران نرفته و اعتقادی به این مکان شریف ندارد. در مقابل، همسر ناصر، سیما هر هفته به جمکران می رود و علاقه بسیاری به این مسجد دارد که این مسئله، هر هفته موجب مشاجره میان این زن و شوهر می شود.
در یکی از عصرهای روز سهشنبه، ناصر با در پی مشاجره با سیما، با عصبانیت از خانه بیرون می آید و مشغول مسافرکشی می شود. در میان راه پیرزن و پسربچهای را می بیند که کنار خیابان منتظر ماشین ایستاده اند. ناصر تصمیم میگیرد بایستد و آنها را سوار کند، ولی وقتی حال و روز پیرزن عصا به دست را می بیند، به سرعت دور میشود که ناگهان لاستیک ماشین به پیرزن میخورد و عصایش از دستش میافتد و به شدت به زمین می خورد.
ناصر که ماجرا را از آیینه می بیند، به عقب برمی گردد و جلوی پیرزن می ایستد. سپس با کمک پسربچه، پیرزن را بلند میکنند تا او را به بیمارستان ببرند. ناگهان پیرزن با گریه و زاری از ناصر می خواهد او را برای ادای نذرش به جمکران ببرد. ناصر با شنیدن نام جمکران میایستد و می گوید: مسیر من به جمکران نمی خورد. پیرزن با اصرار از ناصر می خواهد او را به درمانگاه جمکران ببرد. ناصر برخلاف میلش این کار را می کند. پس از اینکه پیرزن در درمانگاه معاینه میشود، به همراه پسر بچه به مسجد می روند. پسربچه از ناصر دعوت میکند با او به مسجد بیاید. ناصر پس از وضو گرفتن، با پسربچه راهی مسجد میشود. در مسجد پیرمردی به زائران گلاب می پاشد. شب وقتی ناصر به خانه بازمیگردد همسرش از او استقبال می کند و از بوی خوش ناصر تعریف می کند و آن را بویی خوش تر از گلاب می داند.
نام اثر: ماهی قشنگ سحر:
نویسنده: کارگاه محمد رضا پیوندی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه) تلویزیونی (اورژینال)
خلاصه طرح:
سحر، دختر خردسالی است که دعای فرج را در مهدکودک آموخته است. او علاقه بسیاری به ماهی دارد. چند روز مانده به عید نوروز، مادرش چند ماهی قرمز برای او می خرد. سحر برای هرکدام اسمی می گذارد و هر روز در خیال کودکانهاش با آنها حرف می زند. روزی یکی از ماهیها می میرد. سحر با ناراحتی سراغ مادر میرود و علت مرگ ماهیاش را میپرسد. مادر به او میگوید: دخترم! همه روزی می میرند و پیش خدا می روند، حتی امامان بزرگ و مهربان ما، جز یک امام که حامی دلهای شکسته است. سحر تا حدودی موضوع را می پذیرد و حرفهای مادر وی را راضی میکند.
یک روز که سحر از خواب بلند می شود، می بیند ماهی قشنگش در تنگ ماهی این طرف و اون طرف می رود و سحر متوجه می شود تنگ ماهی سوراخ شده و آب تنگ در حال تمام شدن است. با ناراحتی مادرش را صدا می کند، ولی خبری از مادر نیست. به طرف در اتاق می رود، در قفل است. موضوع را به برادرش می گوید، ولی کاری از دست او هم برنمی آید. ناگهان به یاد حرف مادرش می افتد که گفت: یکی هست که حامی دلهای شکسته است. اگر او را صدا کنی، به کمکت می آید.
سحر با یادآوری این حرف، با دلی شکسته و چشمی گریان دعای فرج می خواند و از حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) کمک می خواهد. ناگهان باران شدیدی میگیرد. صدای دعا خواندن سحر با بارش باران در هم میپیچد. ناگهان سحر با ناباوری تمام می بیند فضای اتاق پر از نور سبز و تنگ ماهی نیز پر از آب شده است. در همین هنگام، مادر سحر در را باز می کند و وارد اتاق می شود و با دیدن این ماجرا سحر را در آغوش میگیرد و هر دو با صدای بلند گریه می کنند.
نام اثر: شب قدر
نویسنده: کارگاه فیلم نامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اورژینال)
خلاصه طرح:
جواد، دانشجوی رشته سینماست. وی با دختری ثروتمند به نام سیما آشنا می شود و تصمیم می گیرند با هم ازدواج کنند. روزی جواد به سیما می گوید می خواهد همراه خانوادهاش به خانه آنها بیاید و او را به طور رسمی از پدر و مادرش خواستگاری کند. سیما یکباره تغییر عقیده و پاسخ منفی می دهد. جواد با شنیدن پاسخ منفی سیما آشفته میشود و احساس میکند بازیچه دست دختری ثروتمند شده است.
این ماجرا وی را به فکر خودکشی و دست کشیدن از کار و زندگی میاندازد. آقای داوودی، دوست جواد از ماجرا باخبر میشود و در صدد کمک کردن به جواد برمی آید. وی از جواد می خواهد برای رهایی از این وضع و حال آشفته به مسجد جمکران برود. جواد می پذیرد و به جمکران می رود.
در مسجد مقدس جمکران با پیرمرد باصفایی آشنا میشود و با صحبت کردن با او می فهمد راه درستی را در پیش نگرفته است. بنابراین، تصمیم میگیرد راه درست و سعادتمندانه ای را که پیرمرد به او نشان داده است، ادامه دهد. به او می گوید: عشق به خدا، رسول خدا صلی الله علیه و آله و امامان معصوم(ع)، بهترین عشقها و از عشق زمینی ماندگارتر است. در همین هنگام سیما با جواد تماس می گیرد و از او می خواهد به خواستگاریاش بیاید، ولی جواد که راه خود را پیدا کرده است، به او پیشنهاد رد می دهد و در پی هدف والای خود میرود.
نام اثر: یا صاحب الزمان ادرکنی
نویسنده: کارگاه فیلم نامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اورژینال)
خلاصه طرح:
صادق، راننده خاور به همراه شاگردش، محسن، مواد غذایی مانند ماهی و گوشت را از شمال به تهران و شهرهای اطراف می برند. روزی باری حاوی ماهی به مقصد تهران به آنها پیشنهاد میشود. آنها میپذیرند و قرار میگذارند رأس ساعت شش صبح به سمت تهران حرکت کنند، تا پیش از غروب آفتاب به مقصد خود برسند. پیش از حرکت، صادق از مغازهای تزئیناتی، چند برچسب می خرد و آنها را روی ماشینش می چسباند، سپس حرکت می کنند.
در میان راه ماشین خراب می شود و آنها مجبور میشوند برای تعمیر ماشین به تعمیرگاه بروند. سرانجام پس از شش ساعت کار، تعمیر ماشین به پایان می رسد و صادق با نگرانی بسیار از فاسد شدن ماهیها، به راه خود ادامه می دهد. به گفته تعمیرکار، ماشین به تعمیر بیشتری نیاز دارد و باید مراقب باشند. ازاینرو، صادق با نگرانی و سرعت بالایی به راه خود ادامه می دهد. در میان راه به دلیل خستگی، ماشین را به محسن می سپارد و پس از سفارشهای لازم به او می خوابد.
محسن پس از کمی رانندگی، در یکی از سراشیبیها تعادل ماشین را از دست می دهد. صادق از خواب می پرد و با آرامش دادن به او کنترل ماشین را در دست می گیرد. ناگهان ماشینی از روبهرو به سمت آنها می آید. صادق کنترل خود را از دست میدهد و نمیتواند واکنشی از خود نشان دهد. ناگهان چشمش به نوشته روی ماشین جلویی می افتد و زیر لب زمزمه میکند: «یا صاحب الزمان ادرکنی» و دیگر چیزی نمیفهمد. پس از مدتی که به هوش می آید، درمییابد که ماشین به کوه برخورد کرده و آسیب بسیاری دیده است، ولی محسن سالم است. صادق خدا را شکر میکند و پس از تحویل دادن بار، برچسبی با عنوان «یا صاحب الزمان ادرکنی» می خرد و جلوی ماشینش می چسباند.
نام اثر: ستاره های روی زمین
نویسنده: فاطمه علیمردانی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال)
خلاصه طرح:
هادی، پسرک شمعفروشی است که با شیرینزبانی کودکانهاش در شب شام غریبان حسینی در مسجد جمکران شمع می فروشد. وی شمعها را به کودکان مشتاق ارزانتر می فروشد. هادی در حال فروش شمعهاست که ناگهان خانوادهای با کودک بیمارشان به مسجد می آیند. حال دخترک خیلی بد است. هادی جلو میرود و از خانواده دختر میخواهد تعدادی شمع برای شفای دخترشان از او بخرند. دخترک بیحرکت و بدون اینکه با کسی حرفی بزند، به رفت وآمد مردم نگاه می کند و پدر و مادر دخترک در حال راز و نیاز و نماز هستند.
هادی همه حواسش به بسته شمعهای کنار دخترک است و با خود نقشه میکشد آنها را هنگامی که پدر و مادر دخترک حواسشان نیست، بردارد. وقتی هادی می خواهد شمعها را بردارد، دخترک چشمانش را باز می کند و او را می بیند. هادی میترسد، ولی دختر بیمار زیر لب به او می گوید اگر نیاز دارد، میتواند آنها را بردارد. هادی که مهربانی دخترک را میبیند، با توجیه کردن کارش، از وی درباره بیماریاش میپرسد و از مشکلات زندگی خود با دخترک صحبت می کند.
روز بعد حال دخترک بدتر می شود، به گونه ای که دیگر هیچکس را نمی شناسد. هادی با ناراحتی و نگرانی برای سلامتی دخترک شمعهایش را روشن و برای شفای او دعا می کند. ناگهان دخترک لحظه ای چشمانش را می گشاید و به اطراف مینگرد و می گوید: چرا ستاره ها به زمین آمده اند، دوباره از هوش می رود. پس از این ماجرا، حال دخترک بدتر می شود. پدرش او را در آغوش می گیرد و به سمت مسجد جمکران می رود. هادی فریاد می زند طناب را از پای دخترک باز کنند، ولی در کمال ناباوری متوجه می شود ریسمان از پای او جدا و با حرارت شمع نیم سوختهای پاره شده است. آنگاه با خوشحالی طناب سوخته را در دست می گیرد.
نام اثر: طبیب دل ها
نویسنده: سعید عسگری
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (فیلمنامه) تلویزیونی (اورژینال)
خلاصه طرح:
حمید و لیلا، از دانشجویان موفق دانشگاه هستند که بیشتر پروژه های تحقیقاتی را با همکاری هم انجام می دهند. این همکاری موجب علاقهمند شدن آنها به یکدیگر شده است و تصمیم گرفته اند که با هم ازدواج کنند. دراین میان، از طرف دانشگاه بورس تحصیلی به حمید و لیلا داده میشود و مسئولان دانشگاه به آنها پیشنهاد میکنند هرچه زودتر ازدواج کنند و برای ادامه تحصیل با هم به خارج از کشور بروند.
در این میان، ناگهان پدر لیلا از دنیا میرود و مادرش با رفتن او مخالفت می کند. همچنین، از حمید می خواهد یا در ایران بماند یا فکر ازدواج با لیلا را از سر بیرون کند. در مقابل، مسئولان دانشگاه، حمید را به رفتن تشویق می کنند و به این ترتیب، حمید راهی میشود. لیلا از رفتن حمید ناراحت میشود و دیگر به او توجه نمی کند.
حمید هر ماه از خارج برای لیلا نامه می فرستد، ولی مادر لیلا برای اینکه او حمید را فراموش کند، نامه ها را از او پنهان میکند. لیلا دچار بیماری روحی و روانی می شود و تعادل روحی خود را از دست می دهد. حمید پس از پایان تحصیلات خود به ایران بازمی گردد و به دنبال لیلا می رود، ولی اثری از او نمی یابد. سرانجام، روزی به پیشنهاد یکی از دوستانش به مسجد جمکران می رود و دلباخته حال و هوای معنوی آنجا میشود. ازاینرو، تصمیم می گیرد هر هفته به مسجد جمکران برود و در درمانگاه آنجا خدمت کند.
روزی یکی از آشنایان خانواده لیلا به مادر لیلا می گوید: دکتر متخصص مغز و اعصابی در درمانگاه جمکران است که تشخیص خوبی دارد و بهتر است یک بار لیلا را نزد او ببرند. لیلا به قم می آید و در درمانگاه با حمید روبهرو و با دیدن وی شوکه می شود و به دعوا با حمید می پردازد. پس از این ماجرا، حال لیلا بد میشود و او را در درمانگاه بستری میکنند. حمید که دورادور مراقب لیلا است، روزی به سراغ وی میرود و به او میگوید تاکنون ازدواج نکرده و منتظر او مانده است. سرانجام پس از اینکه حال لیلا خوب میشود، حمید با دسته گلی به سراغ او می آید و هردو قدمزنان با هم به سمت مسجد جمکران میروند.
نام اثر: نیایش
نویسنده: کارگاه فیلم نامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اورژینال)
خلاصه اثر:
روزی دختر جوانی که همواره در حسرت محبت پدر میسوخت و خلأ وجود وی را در همه لحظه های زندگیاش حس می کرد، از پنجره کلاس دانشگاه دختر کوچکی را دید که دست در دست پدر، خندان می رود. با دیدن این صحنه به یاد دوران کودکیاش افتاد.
گذشته دختر:
دخترکی می دود، جست وخیز می کند و خود را در آغوش پدر می اندازد.
دختر با دیدن قبور شهدای گمنام بر روی کوه، به یاد پدرش می افتد.
دختر در عالم خیال وارد منطقه عملیاتی می شود و پدر را می بیند که در گوشهای از سنگر نشسته است و قرآن می خواند. با خوشحالی به سمت پدر می دود و او را صدا می کند.
ناگهان شخص میگوید: «برای سلامتی امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) صلوات». دختر از فراز کوه خضر به سمتی که مسجد جمکران در آن قرار گرفته است، برمیگردد و زیر لب صلوات می فرستد، سپس در میان ازدحام مردم به گوشهای پناه میبرد و با خود خلوت می کند.
نام اثر: آن سوی امید
نویسنده: مهدی داودآبادی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال)
خلاصه طرح
امین، در تعطیلات تابستان، برخلاف میل پدرش که مردی متعصب است، در کلاسهای نمایش شرکت میکند. او روزی باخبر می شود مؤسسهای فرهنگی درصدد برپایی جشنواره تئاتر با موضوع مهدویت است و جوایز نفیسی به برندگان جشنواره اهدا میکند. پس به سرعت موضوع را با دوستانش در میان می گذارد، ولی برای تهیه لوازم این نمایش به پول نیاز دارد.
پدر امین بیماری قلبی دارد و حقوق ماهیانهاش کفاف زندگی و داروهای او را نمی دهد. ازاینرو، امین موضوع را با پدرش مطرح نمی کند و تصمیم می گیرد دوچرخهاش را بفروشد. پدر که از موضوع بیخبر است، با تصمیم امین مخالفت می کند. مادر امین که مخالفت پدر را میبیند، موضوع را با پدر در میان میگذارد. پدر امین با شنیدن ماجرا به فکر گرفتن مساعده از اداره میافتد، ولی رئیس اداره درخواست وی را رد میکند.
پدر امین که از موضوع نمایش خوشش آمده است، پس از اینکه از امین قول می گیرد با نمایشنامه ارتباط روحی و قلبی پیدا کند و نمایش خوبی به اجرا بگذارد، با فروش دوچرخه موافقت میکند. به این ترتیب، با فروش دوچرخه و پسانداز مادر وسایل نمایش تهیه می شود. سرانجام روز نمایش فرامیرسد، ولی در همان روز، حال پدر امین بد میشود و وی را برای عمل جراحی به بیمارستان منتقل می کنند.
بنابراین، امین که باید در کنار پدرش باشد، نمی تواند در نمایش شرکت کند، ولی به خواست بیماران بیمارستان، نمایش را به همراه دوستانش در بیمارستان، برای بیماران اجرا می کند. در پایان نمایش، پدر با چشمان اشک آلودش به امین مینگرد و با نگاهش از او تشکر میکند.
نام اثر: گفت وگوی امید
نویسنده: کارگاه فیلم نامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال)
خلاصه طرح:
امید که در شرکتی رایانه ای مشغول کار است، از طریق چت با افراد گوناگونی در کشورهای انگلیس، ایتالیا، هند و کره آشنا میشود. آنان پس از آشنایی تصمیم می گیرند با کشور و فرهنگ یکدیگر بیشتر آشنا شوند. ازاینرو، با هم قرار میگذارند هر روز هریک عکسهایی از کشور خود با موضوعهای گوناگون برای هم بفرستند و یکدیگر را با کشور خود بیشتر آشنا کنند.
در این میان جوان ایرانی نیز میکوشد دوستان خود را با فضای فرهنگی ایران آشنا کند. پس از مدتی از دوست کرهای خبری نمی شود. سرانجام، دوستان نگران او روزی از طریق چت با نامزدش آشنا و باخبر میشوند وی به دلیل ورشکستگی خودکشی کرده است، ولی نجات یافته و اکنون در بیمارستان بستری است و از نظر روحی وضعیت خوبی ندارد.
پس از پیگیری حال او درمییابند، پزشک معالج تنها راه نجاتش را ایجاد امید و برقراری رابطه قوی روحی - روانی دانسته است. ازاینرو، هرکدام از دوستان میکوشند با تجربه های خود به وی کمک کنند، ولی اثری ندارد تا اینکه جوان ایرانی در شب نیمه شعبان به مسجد جمکران می رود و تصاویری از حال و هوا و شور و عشق مردم حاضر در مسجد و نیز نمایی از شفا یافتن نوجوانی را به طور مستقیم برای دوست کرهایاش میفرستد. جوان کره ای با دیدن تصاویر، اشک میریزد و احساس آرامش می کند... .
نام اثر: بادبادک
نویسنده: مهدی داودآبادی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اورژینال)
خلاصه طرح:
امید با اینکه معدلش را بیست شده بود، خوشحال نبود؛ زیرا وی پدرش را که از جانبازان شیمیایی بود، دو ماه پیش از دست داده بود. پدر امید به او قول داده بود اگر معدلش بیست شود، برایش دوچرخه بخرد و اکنون که پدرش رفته است، مادر نمیتواند به علت وضع بد مالی برای او دوچرخه بخرد. از قضا شهرداری تصمیم میگیرد روز نیمه شعبان مسابقه بادبادک برگزار کند و جایزه آن را یک دوچرخه قرار میدهد.
سرانجام، روز مسابقه فرامیرسد و امید با کاغذهای باطله و ماژیک، بادبادکی زیبا درست میکند. به شرکتکنندگان در مسابقه شماره میدهند و شماره دوازده به امید میرسد. مجری از شرکتکنندگان میخواهد هریک، از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خواستهای داشته باشند. امید آرزویش را روی بادبادک مینویسد و آن را به هوا میفرستد. ناگهان بند بادبادک امید پاره میشود و در دل آسمان ناپدید میگردد. هرچند امید در مسابقه برنده نمیشود، ولی بادبادک او به... .
نام اثر: گل سرخ
نویسنده: مهدی داودآبادی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اورژینال)
خلاصه طرح:
احسان به همراه پدرش که مداح است، قرار می گذارند در نیمه شعبان در مؤسسهای خیریه که کودکان یتیم در آنجا سرپرستی میشوند، برای بچه ها برنامه اجرا کنند، ولی هر دو پای پدر احسان بر اثر تصادف می شکند و از قفسه سینه نیز مجروح می شود. ازاینرو، احسان تصمیم میگیرد خودش به تنهایی برنامه را اجرا کند.
احسان پیش از رفتن به مؤسسه خیریه، در بیرون بیمارستان پسر گلفروشی را میبیند که کبوتری را با تیر زده است. جلو میرود و کبوتر را از پسرک می خرد و بالش را می بندد و او را آزاد میکند. سپس به مؤسسه میرود و برنامه را اجرا می کند.
پدر احسان که تنگی نفس دارد به سمت کپسول خم می شود تا اکسیژن را زیاد کند که ناگهان روی زمین می افتد و بیهوش می شود. در همین هنگام کبوتری وارد اتاق می شود و خود را به شیشه پنجره اتاق می کوبد و توجه پرستاران را جلب می کند. پرستاران متوجه ماجرا می شوند و پدر احسان را به بخش مراقبتهای ویژه می برند. پس از اینکه احسان به بیمارستان می آید، متوجه می شود پدرش را به بخش مراقبتهای ویژه برده اند. به دیدن پدر میرود و شاخه گل سرخی را در کنار تخت او می بیند.
نام اثر: مسافر
نویسنده: مهدی داودآبادی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی بلند اورژینال)
خلاصه اثر:
جعفر، در روستایی حوالی کاشان مزرعه گلی داشت. موقع برگشت از مزرعه، متوجه صدای شلیک شد و فهمید رضا بیگ، یکی از هم روستاییهایش، فردی را به قتل رسانده است. پس به پاسگاه رفت و ماجرا را گزارش داد. رضابیگ با شنیدن این خبر به مزرعه جعفر میرود و با او در مزرعه درگیر می شود و او را میکشد و به داخل چاه می اندازد. ناگهان متوجه میشود امیر، پسر جعفر، شاهد ماجرا بوده است. بنابراین، وی را تعقیب میکند تا او را بکشد که امیر به ته دره سقوط میکند. پس از چند روز، پیکر نیمه جان امیر پیدا میشود و پدربزرگ او را برای درمان به شهر میبرد. در شهر متوجه میشوند امیر دچار فراموشی شده است.
در آستانه نیمه شعبان پدربزرگ تصمیم میگیرد برای ادای نذر هر سالهاش مقداری گلاب به جمکران ببرد. سپس امیر را نیز برای شفا گرفتن با خود میبرد. در میهمانسرای سر راه، امیر اشتباهی سوار اتوبوسی میشود که به سمت تهران میرود و... .
نام اثر: روایت عاشقان
نویسنده: کارگاه فیلم نامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (اورژینال)
معرفی اثر:
این سریال در دو قسمت آغازین و شش قصه پس از آن، به تاریخ زندگانی امام حسن عسکری(ع) و حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در آغاز غیبت صغری و همچنین تاریخ تشیع از دیدگاه یک سردمدار نظام خلافت می پردازد.
خلاصه اثر:
حوالی سالهای ۲۸۷ ه- . ق، قم:
احمد بن عبدالله بن یحیی بن خاقان (فتح بن خاقان وزیر متوکل عباسی و یار او در اجرای برنامه های ضد علوی) را به عنوان والی قم برگزید. احمد، تباری غیرعرب (ترک) داشت و به شدت با علویان و شیعیان دشمن بود. وی مأموریت داشت مانع رشد انقلابهای شیعی در قم شود.
او نخست متوجه سفرهای قمی ها به عراق میشود که برای ارتباط با مدعیان نیابت و رساندن اموال به آنها به آن شهر میروند. سپس از ترویج فرهنگ ضد اهلبیتی در قم باخبر می شود؛ فرهنگی مانند کوشش برای ترویج اسامی علوی یا راه دادن ناصبیان به قم.
در ایران، شیعیان آل بویه به تدریج در حال قدرت یافتن هستند (امری که موجب وحشت و فرار احمد بن عبیدالله خاقان از قم می شود و هم زمان با این حوادث، شیخ صدوق به دعای امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در قم متولد می گردد).
نام اثر: یک روز جمعه
نویسنده: عبدالکریم صالحی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال)
خلاصه طرح:
دانشجوی جوانی که در عصر یک روز جمعه حوصلهاش سر رفته است، برای بازیافتن نشاط خود به گشت و گذار در محوطه دانشگاه، باشگاه ورزشی و دیگر اماکن تفریحی شهر می پردازد، ولی همچنان افسرده و غمگین است. فردا صبح در کلاس به استاد روانشناسی خود اعلام می کند، قصد دارد در پایاننامهاش به این موضوع بپردازد که چرا غروب جمعه ها دلگیر است. برخی دانشجویان به موضوع او می خندند و او را مسخره میکنند، ولی برخی دیگر از دانشجویان و استاد از موضوع او استقبال می کنند.
وی با پیشنهاد استاد، کار خود را از تحقیقات میدانی و کتابخانه ای شروع میکند. به این ترتیب، دانشجوی جوان در سطح شهر شروع به پرسش از مردم، عابران، مغازهداران و مسافران می کند. روزی بهطور اتفاقی و بدون آنکه متوجه شود، سوار اتوبوسی می شود که به سوی مسجد مقدس جمکران در حال حرکت است. در طول راه خوابش می برد. پس از اینکه از خواب بیدار می شود، خود را در راه اتوبان قم - تهران میبیند. پس از مدتی ناگهان ماشین خراب میشود و درست شدن آن طول می کشد. راننده اعلام میکند هرکس می خواهد، به تهران بازگردد یا اینکه با ماشین دیگری به قم برود. جوان دانشجو به اصرار یکی از دوستانش سوار اتوبوسی می شود و به طرف قم به راه میافتند. در این میان، جوان شروع به پرسش از مسافران می کند و به تحقیق خود ادامه می دهد تا به مسجد مقدس جمکران می رسند. پیرمردی که تاکنون نظارهگر جوان پرسشگر بوده است، با او به گفت وگو می پردازد و دلیل تحقیق او را می پرسد. جوان پاسخ پیرمرد را می دهد.
پیرمرد به او می گوید: من روزی این پرسش را از آیت الله حسن زاده آملی کردم و ایشان فرمود: «روز جمعه روزی است که تمام عالم هستی منتظر ظهور آقا هستند و نشاط اول صبح، برای همین است و هرچه به سمت غروب نزدیک می شویم، این امید تبدیل به ناامیدی می شود. [از این رو]، لحظه غروب برای همه دلگیر است.» جوان که به پاسخ پرسش خود دست یافته، خدا را برای این موفقیت و مسافرتی که نصیبش کرده بود، شکر کرد و با اشک شوق به گنبد مسجد جمکران چشم دوخت.
نام اثر: صبح موعود
نویسنده: مهدی داودآبادی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اورژینال)
خلاصه طرح:
ناصر و دوستانش هر هفته به بالای یکی از کوه های اطراف شهر می رفتند و دعای ندبه را بالای کوه می خواندند و پس از خوردن صبحانه بازمی گشتند. با فرارسیدن زمستان آنها تصمیم می گیرند هر هفته دعای ندبه را در خانه یکی از بچه ها برگزار کنند. در یکی از هفته ها قرعه به نام ناصر می افتد و او با اینکه احتمال می دهد پدرش موافقت نکند، به ناچار میپذیرد.
ناصر تصمیم می گیرد موضوع را به پدرش بگوید، ولی موفق نمی شود. ازاینرو، مادرش میخواهد موضوع را با پدر در میان بگذارد. مادر به این مراسم علاقه بسیاری دارد، به همین دلیل، استقبال می کند و قول می دهد پدر را نیز راضی کند. پدر ناصر موضوع را جدی نمی گیرد و می گوید ناصر باید بیشتر به درسهایش برسد.
مادر به ناصر قول میدهد هر طور شده پدر را تا روز جمعه راضی می کند. از قضا شب جمعه تعدادی از دوستان پدر به خانه آنها آمدند تا فردا صبح با هم به شکار کبک بروند. ناصر به خوبی از آنها پذیرایی کرد و هنگام خواب از پدرش خواست برای اینکه دوستانش صبح اذیت نشوند، در اتاق دیگری بخوابند. پدر از شنیدن این حرف عصبانی میشود و میگوید: من اجازه نمی دهم فردا دعای ندبه در خانهام برگزار شود.
ناصر از این رفتار پدر غافلگیر میشود و به پدرش می گوید: اگر احساس می کنید امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ناراحت نمی شود و وجدانتان آرام است، من حرفی ندارم. سپس با ناراحتی به اتاقش می رود، ولی تا صبح از ناراحتی خوابش نمیبرد. سرانجام، ناصر تصمیم می گیرد با نوشتن مطلبی و نصب آن بر روی در از دوستانش عذرخواهی کند.
صبح پدر ناصر پیش از خارج شدن از خانه کاغذ روی در را می خواند و شرمنده می شود و هنگام بازگشت درمییابد پیرمرد همسایه بچه ها را به خانه خود دعوت کرده است. سپس کاغذ را از روی در برمیدارد و وارد خانه می شود و حیاط را آب و جارو می کند. آنگاه دوستانش را بیدار و آنها را به دعای ندبه دعوت می کند و خود به استقبال دوستان پسرش می رود. همچنین، پیرمرد همسایه را نیز دعوت می کند تا همگی با هم دعا بخوانند.
نام اثر: پرواز
نویسنده: رحمان محقق
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال)
خلاصه طرح:
روزی حاج رضایی به حیاط اردوگاه العنبر میرود تا صورتش را بشوید. وی عینکش را از چشمش برمیدارد و به کنار میگذارد. یکی از عراقیها که شاهد ماجراست، برای اینکه حاج رضایی را آزار دهد، عینکش را برمی دارد و گوشهای پنهان می کند. مأمور اردوگاه همه اسرا را به صف می کند، ولی حاج رضایی که دنبال عینکش می گردد، در صف حاضر نمیشود. فرمانده اردوگاه فکر می کند او می خواهد از دستور سرپیچی کند، بنابراین، به او حمله میکند و وی را به سختی کتک میزند.
علی اکبر، از همبندیهای حاج رضایی، به دفاع از او بلند می شود و عراقیها به او نیز حمله میکنند و او را به شدت کتک میزنند. شب هنگام بدن زخمی علیاکبر را درحالی که از درد شکم به خود می پیچد، به اردوگاه می آورند. فردا صبح همه اسیران به صف از اردوگاه بیرون می آیند. وقتی عراقیها جای علیاکبر را خالی میبینند، به داخل آسایشگاه میروند و او را کتک میزنند و بیرون می آورند.
دو روز میگذرد و حال علیاکبر روز به روز بدتر میشود. سرانجام با اصرار بچه ها وی را به درمانگاه اردوگاه میبرند. سپس تصمیم میگیرند فردا برای سلامتی علی اکبر روزه بگیرند و از امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) کمک بخواهند. یکی از اسیران پس از رازونیاز و گریه بسیار به خواب میرود و در خواب میبیند آسایشگاه پر از نور شده است و سیدی به او خبر آمدن صاحبالزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به اردوگاه را میدهد. صبح وقتی از خواب بیدار میشود، خبر شفا گرفتن علیاکبر را میشنود و وی را میبیند با سلامت کامل از درمانگاه آسایشگاه بیرون می آید. همه بچه ها با دیدن علیاکبر وی را در آغوش میگیرند. تعدادی از مأموران نیز با دیدن این صحنه دگرگون میشوند و مأمور عراقی که عینک حاج رضایی را برداشته بود، با شرمندگی و پشیمانی عینک را به وی پس میدهد.
نام اثر: شاید خشم
نویسنده: مهدی داودآبادی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال)
خلاصه طرح:
احمد، جانباز و مستندساز جنگ است، ولی درباره توسل رزمندگان به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و حضور معنوی آن حضرت در جبهه برنامهسازی می کند. جواد، پسر احمد، در هنرستان و در رشته کامپیوتر مشغول به تحصیل است. وی بیشتر وقتش را با کامپیوتر می گذراند و بر سر بیشتر مسائل نیز با پدرش اختلاف نظر دارد. جواد دوستانی نیز دارد که پدرش مخالف ارتباطش با آنهاست. جواد تحت تأثیر دوستانش، پدرش و افرادی مانند وی را افرادی خشک و خشن می داند.
یکی از موضوعهایی که جواد درباره آن با پدرش به توافق نرسیده است، وجود خشونت در قیام آخرالزمان است. روزی جواد چند فیلم امریکایی با موضوع ظهور یک منجی در آخرالزمان و چند سایت اینترنتی که امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را فردی خشن معرفی میکنند، به پدرش نشان می دهد. احمد باید تا هفته آینده کارش را تحویل دهد، ولی حرفهای جواد فکر او را به خود مشغول و ذهن وی را آشفته کرده است.
روزی یکی از دوستان جواد بستهای را به در خانه آنها می آورد. احمد با بررسی پاکت متوجه نامه و عکس دختری می شود و از جواد درباره آن توضیح می خواهد. جواد اظهار بیخبری میکند و با ناراحتی از خانه بیرون میرود. احمد که از این ماجرا عجیبی شده است، در بیمارستان بستری می شود. مادر جواد به دنبال او می رود و از وی می خواهد به دیدار پدرش برود.
تهیه کننده برنامه به خانه احمد زنگ میزند و سراغ برنامه را میگیرد. جواد که خود را مقصر میداند، خودش را به جای احمد معرفی می کند و قول می دهد کار را تا چند روز دیگر تحویل دهد. سرانجام جواد کار پدرش را تمام می کند و پس از عبور پدر تصمیم می گیرد سایتی درباره آخرالزمان در اینترنت راه اندازی کنند.
نام اثر: نور
نویسنده: علی رضایی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی اورژینال)
خلاصه طرح:
خانوادهای در شهر قم ساکن بودند. هر سال دو پسر این خانواده در نیمه شعبان محلهشان را می آراستند. از قضا خانواده به تهران منتقل و در آپارتمانی بزرگ ساکن می شوند. نیمه شعبان در راه است. ازاینرو، بچه ها تصمیم میگیرند امسال نیز ساختمان خود را تزئین کنند. مادر به آنها پیشنهاد می کند به مناسبت تعطیلی نیمه شعبان به قم روند، ولی آنها دوست دارند در محل اقامت جدید خود کاری انجام و جشنی ترتیب دهند. پس کار خود را ادامه می دهند و موتور برقی کرایه و کار خود را شروع می کنند. اگرچه آنها مورد تمسخر همسایه های دیگر واحدها قرار میگیرند، ولی با جدیت، شب نیمه شعبان فرامیرسد و پسران که با زحمت و کوشش بسیار آپارتمان را چراغانی کرده بودند، چراغها را روشن میکنند. از قضا در آن شب برق منطقه میرود و درخشش چراغهای تزئینی به آپارتمان زیبایی ویژه ای میبخشد و توجه همه ساکنان محل را به خود جلب می کند. از طرف فردی ناشناس به دو نوجوان دو فیش سفر حج هدیه داده میشود.
نام اثر: آشنا
نویسنده: محسن کرمی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (سینمایی اورژینال)
خلاصه طرح:
احمد، دانشجویی است از خانوادهای فقیر که در دانشگاه با دختری به نام لیلا آشنا و به او علاقهمند می شود. ازاینرو، از خواهرش که در همان دانشگاه و در رشته های دیگر درس می خواند، می خواهد با لیلا طرح دوستی بریزد و احمد را به او معرفی کند و آدرس منزل لیلا را بگیرد. خواهر احمد پس از آشنایی با لیلا درمییابد لیلا نیز به احمد علاقه دارد. برهمین اساس، آدرس منزل لیلا را می گیرد و به همراه مادرش و احمد به خواستگاری لیلا می روند. احمد وارد خانه نمی شود و مادر و خواهرش به داخل خانه می روند.
پدر لیلا با ازدواج آنان مخالفت میکند. مادر احمد وقتی اصرار پسرش در ازدواج با لیلا را می بیند، از او می خواهد به مسجد جمکران برود و خواسته خود را به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بگوید تا آقا، خود، به وی کمک کند. احمد، شب چهارشنبه از تهران به سمت قم حرکت می کند و به مسجد جمکران می رود.
مرد میانسالی در مسجد متوجه احمد می شود و به طرف احمد میرود که در حال رازونیاز و گریه کردن است و از وی می خواهد تا تهران او را همراهی کند. احمد میپذیرد. در راه مرد از احمد درباره حاجتش می پرسد و احمد خواسته دلش را بازگو می کند. در میان راه احمد به خواب می رود و وقتی بیدار می شود، خود را در حیاط منزل مرد می بیند. مرد میانسال از او می خواهد امشب را در خانه او استراحت کند و احمد دعوت وی را می پذیرد.
فردا صبح فرد میانسال درباره دخترش با احمد صحبت می کند و به وی میگوید دخترش خواستگاران بسیاری دارد، ولی به دلیل مشکلاتی که در کارش به وجود آمده است، همه خواستگاران خود را رد می کند. مرد از احمد می خواهد دختر مورد علاقهاش را فراموش و با دختر او ازدواج کند. احمد از این پیشنهاد ناراحت می شود و از خانه مرد بیرون می آید، ولی وقتی وارد کوچه می شود، درمییابد کوچه و خانه مرد برایش آشناست و این همان خانه ای است که روزی مادر و خواهرش را برای خواستگاری به آنجا آورده بود.
نام اثر: عشق گمشده
نویسنده: رحمان محقق
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (سینمایی اورژینال)
خلاصه اثر:
مادر شهیدی در مزار شهدای گمنام در حال شستن مزار شهداست و با آنها درباره فرزندش، مهدی سخن می گوید و از طرف شهدا برای وی پیام می فرستد. حاج رضا، پدر مهدی از مغازه برمیگردد، ولی همسرش را در خانه نمیبیند. حدود ساعت ۳ بعدازظهر حاج خانم به خانه برمی گردد و حاج رضا از او گله می کند که چرا دیر آمده است. حاج خانم می گوید: «منتظر محمد، پسر مهدی، بودم. او نیامد، به همین دلیل دیر شد.»
حاج خانم که از نیامدن محمد ناراحت و نگران است، فکر میکند برای او اتفاقی افتاده است. در همین هنگام، مادر محمد تلفن میزند و سراغ محمد را می گیرد و می گوید محمد دو روز است ناپدید شده است. پس از تحقیق، درمییابند محمد چند روزی است به مدرسه نیز نرفته است. از دوستان و آموزگاران او نیز سراغش را می گیرند، ولی کسی از او خبری ندارد. شوهر عمه محمد به یاد می آورد که چند روز پیش وی درباره چگونگی شهادت و مفقودالاثر شدن پدرش می پرسیده است و احتمال دارد محمد به مناطق عملیاتی رفته باشد.
مادر محمد با ناراحتی اتاق محمد را جستوجو می کند، ولی چیزی نمی یابد. چشمش به عکس شوهرش، مهدی می افتد و با او درددل می کند. در همین هنگام، یکی از دوستان محمد با خانه آنها تماس می گیرد و خبر می دهد محمد در کاشان است و به او زنگ زده تا به خانوادهاش خبر دهد. مادر محمد به همراه حاج رضا به کاشان می روند، ولی رد پایی از محمد نمییابند. در مسیر سفر، محمد با روح پدر در ارتباط است و پدر از وی می خواهد نزد مادرش بازگردد. محمد از پدر می خواهد خودش را به او نشان دهد و نزدش بازگردد.
در میان راه اتفاقهای گوناگونی می افتد که هر بار روح مهدی، به گونه ای آنها را از سر راه محمد برمی دارد. سرانجام، بر اثر یک اتفاق، محمد در راه منطقه عملیاتی بیهوش می شود و در رؤیا پدرش را می بیند. پدر به محمد می گوید برای تبریک به دیدار امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می رود؛ زیرا فردا روز تولد حضرت است. محمد با التماس از پدر می خواهد بماند و نرود، ولی پدر به او می گوید: «تو کسی را داری که از پدر مهربانتر است، او را صدا بزن.» چند روز بعد هنگام تفحص، درست در همان منطقه، پیکر پدر محمد و سیصد شهید دیگر را مییابند.
نام اثر: عشق و انتقام
نویسنده: رحمان محقق
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (فیلمنامه) تلویزیونی (اورژینال)
خلاصه طرح
نرگس امیدوار، آموزگار دبیرستان دخترانه است و با پسر برادرش، مسعود در یک خانه زندگی می کنند. نرگس از همسرش جدا شده و ثمره این ازدواج دختری به نام غزل است. غزل، دانشجوی دانشگاه اصفهان است و گاه گاهی برای دیدار مادر به تهران می آید، ولی همواره از وجود پسرداییاش در خانه ناراحت است. ازاینرو، مدتی است هرگاه غزل به تهران می آید، مسعود به خوابگاه می رود و عمه و دختر عمه اش را تنها می گذارد. پدر غزل، شاعر شوریده حالی است که همواره شعرهایش در مرگ و سیاهی موج میزند.
در یکی از سفرهای غزل به تهران، مسعود تصمیم میگیرد به خوابگاه برود تا مزاحم غزل نباشد. غزل رفتن مسعود را نوعی توهین به خودش میداند. غزل همواره از جدایی پدر و مادرش ناراحت است و تنها دلیل آن را دخالتهای بیمورد خانواده مادریاش می داند. ازاینرو، همواره با مادر دراینباره بحث میکند.
یک روز مشاجره مادر و غزل بالا می گیرد و غزل وسایل خودش را جمع می کند که به ترمینال برود. ناگهان مسعود از راه می رسد و غزل از او می خواهد که وی را به ترمینال ببرد. غزل در طول راه به مسعود توهین می کند و خانواده او را مسبب همه بدبختیها میداند. مسعود در برابر توهین های او سکوت می کند و حق را به وی میدهد. پس از چند روز مسعود نزد خانوادهاش می رود و از آنها می خواهد غزل را برایش خواستگاری کنند، ولی همه اعضای خانواده به ویژه پدرش با او مخالفت می کنند. مسعود دست از تصمیم خود نمی کشد. به تهران برمی گردد و غزل را از عمه خواستگاری میکند. عمه نیز با او مخالفت میکند.
سرانجام، مسعود نزد آقای سپاسی، پدر غزل میرود و غزل را از او خواستگاری میکند. ولی او نیز با این ازدواج مخالف است. خبر به گوش غزل می رسد و از شنیدن این خبر تعجب می کند و احساس حقیقی خودش به مسعود را که تنفر است، بازگو میکند، ولی مسعود همچنان میکوشد خانواده خودش و عمه و غزل را به این ازدواج راضی کند.
غزل به دلیل کینه و تنفری که از پیش نسبت به خانواده مسعود در دل دارد، تصمیم می گیرد به ظاهر با مسعود ازدواج کند و پس از گرفتن انتقام از خانواده مسعود، از وی جدا شود. ازدواج سر میگیرد و مدتی که می گذرد برخورد مسعود با پدر غزل، کمک به وی برای به دست آوردن سلامت روحیاش، تصمیم زندگی دوباره آقای سپاسی با عمه نرگس و در نهایت آشتی دو خانواده با هم، سبب میشود غزل به مسعود علاقهمند شود و از کارهایش ابراز پشیمانی کند و در کنار مسعود، با عشق، به زندگی ادامه دهد.
نام اثر: کجایند یاران
نویسنده: مسعود پورسید آقایی
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (داستانی کوتاه اقتباسی)
خلاصه طرح
این داستان برگرفته از داستانی از کتاب معدن الاسرار اثر فاضل قزوینی جلد ۳ است.
در سالهای دور، روزی در یکی از شهرها، عدهای از شیعیان گرد هم جمع می شوند و می گویند چرا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ظهور نمیکند، درحالیکه تعداد ما زیاد است و آماده شهادت در رکاب آن حضرت هستیم از میان آن جمع، فردی به نام صالح که از همه پرهیزکارتر بود، تصمیم می گیرد برای گرفتن پاسخ این پرسش به مسجد سهله برود و در آنجا معتکف شود، به این امید که بتواند حضرت را ببیند و علت تأخیر ظهورش را از ایشان بپرسد.
بنابراین، از شهر خارج می شود. در میان راه از خستگی کنار دیواری می نشیند تا کمی استراحت کند که در همان حال به خواب می رود. در خواب، پیرمرد رهگذری را میبیند که از وی دعوت میکند اندکی در خانهاش استراحت کند و نیز به او پیشنهاد می دهد با دخترش ازدواج کند. صالح دعوت و پیشنهاد پیرمرد را میپذیرد.
در شب عروسی صالح، مردی از جناب امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) برای او پیام می آورد که امام قیام کرده و نام تو را برده است، باید به یاری امام بشتابی. صالح در پاسخ پیک می گوید: اندکی بعد می آیم، ولی پیک می گوید: امکان ندارد و صالح همچنان بر حرف خود پافشاری میکند که ناگهان از خواب بیدار میشود و می بیند که هیچ اثری از روستایی و دخترش و پیک امام نیست و فقط اوست و صحرای نجف.

فصل پنجم: خلاصه طرح های مستند

زیر فصل ها
نام اثر: یک روز در ایران (جشن امید در ایران)
نام اثر: بانوان دوره غیبت صغری
نام اثر: پدیده منجی گرایی
نام اثر: زمانه آخر
نام اثر: ناکارآمدی علوم انسانی بشری
نام اثر: فلسفه غیبت
نام اثر: آیینه های انتظار
نام اثر: در جست وجوی آب حیات
نام اثر: عشق الست
نام اثر: گل های بهشتی
نام اثر: پیشگامان مهدی یاوری
نام اثر: پدیده ظهورگرایی
نام اثر: مسافران ویژه
نام اثر: دستور غیبی
نام اثر: میعادگاه عاشقان مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نام اثر: مکان ها و مقام های حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عراق
نام اثر: یک روز در ایران (جشن امید در ایران)
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
این طرح، مستندی گزارشی - خبری به همراه تصاویری آرشیوی است که برای مخاطبان شبکه چهار سیما تنظیم شده است.
هدف: هدف این مستند، بررسی دیدگاه خبرنگاران و رسانه های خارجی (مستقر در ایران) درباره مراسم و جشن های نیمه شعبان است.
خلاصه طرح:
در این برنامه، فردی به دفاتر خبرگزاران خارجی مستقر در تهران میرود و خبرنگاران خارجی درباره میزان آشنایی و آگاهی آنان از نیمهشعبان و جشن های آن و تحلیل، قضاوت و برداشت آنان از این مراسم و اثر اجتماعی این مراسم در جامعه ایران مصاحبه میکند. همچنین، نظر آنان را درباره اثرگذاری این مراسم در دیگر کشورها جویا میشود. مصاحبه با خبرنگاران مسیحی و پرسش درباره تشابه این مراسم با مراسم کریسمس آنان و اینکه آیا تاکنون از این مراسم خبر یا گزارشی برای رسانه های خود ارسال کرده اند نیز بخشی از این مستند را تشکیل میدهد. در میان این مصاحبه ها تصاویری آرشیوی از رسانه های نوشتاری، روزنامه ها و مجله ها که درباره این مراسم مطلب نوشته یا پخش کرده اند، به نمایش گذاشته می شود (همانند گزارش روزنامه واشینگتن پست، مورخه ۱۳/۱۱/۲۰۰۰ که مور امولی آن را از تهران تهیه و ارسال کرد و نیز تصاویری از شبکه های عربی مانند الجزیزه).
نام اثر: بانوان دوره غیبت صغری
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
برنام های تاریخی - گزارشی، شامل گفت وگو، مصاحبه، نریشن، تصاویر آرشیوی - تاریخی، تصاویری از سامرا و مزارهای آن، بازنویسی برخی داستانها به صورت کوتاه و آشنایی مخاطب با بانوان اثرگذار در تاریخ شیعه، به ویژه در دوران حساس آغاز غیبت صغری، در کنار الگوگیری رفتاری بانوان دوران غیبت کبری از بانوان دوران غیبت صغری.
خلاصه اثر:
در آستانه غیبت صغری، عباسیان برای پیش گیری از تولد و ادامه زندگی موعود، تمام نیروی خود را به کار گرفته بودند و امام عسکری(ع) در محدودیت شدید به سر میبرد. با شهادت مظلومانه آن امام، فشارها بر شیعیان بیشتر شد. در این دوران حساس، بانوان مرتبط با حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) یا با خواص شیعه، در برخی عرصه ها جایگاهی ویژه می یابند؛ زیرا از یک سو موجب رد گم کردن عباسیان از موضوع مهدویت، و از سوی دیگر رهایی شیعیان از سردرگمی و بلاتکلیفی می شدند. در این اثر، به نقش ارزنده این بانوان پرداخته شده است.
نام اثر: پدیده منجی گرایی
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (ترکیبی اورژینال)
معرفی اثر:
مستندی چند قسمتی است که استفاده از تصاویر آرشیوی (ماهواره ها، اینترنت و...) همراه با نریشن، اصل این مستند را تشکیل میدهد. گه گاه از مستضعفان در این زمینه یا گفت وگو با شخصیتهای علمی - سیاسی استفاده خواهد شد.
خلاصه اثر:
به دلیل ضعف اطلاعرسانی یا بیتوجهی، بیشتر ایرانیان میپندارند منتظران عصر ظهور فقط از میان شیعیان هستند. درحالیکه در دیگر ادیان نیز این باور وجود دارد. در سالهای اخیر، بسیاری از این ادیان به ویژه یهود و مسیحیت به بحث ظهورگرایی توجهی ویژه داشته اند. حتی پندار آنها بر نزدیک بودن ظهور، آنان را به انجام برخی فعالیتها واداشته است. آگاهی از این فعالیتها که گاه آثار آن به طور مستقیم متوجه ما خواهد بود، ضروری است، بهویژه آگاهی از انواع برنامه های شبکه های ماهوارهای یا تبلیغی گروه مسیحیان منتظر ظهور که در این برنامه به آنها و برخی برنامه های سیاسی و تبلیغی پرداخته میشود. در کنار آگاهی دهی، این برنامه و پیآمدهای آن نیز نقد و بررسی خواهد شد.
نام اثر: زمانه آخر
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
مستند علمی چند قسمتی و شامل گفتار مجری، تصاویر آرشیوی، گفت وگو با متخصصان و مانند آن است. هدف این برنامه، تبیین و اثبات مفهوم آخرالزمان به جامعه موجود و آینده پیش روی آن است؛ جامعهای که انحطاط و فساد، به همه عرصه های آن نفوذ یافته و این همه در نتیجه به بنبست رسیدن تئوریهای فلسفی و علوم انسانی بشر است که قرن هاست جای گزین رسالت پیامبران و ادیان الهی شده اند.
این برنامه با استفاده از آثار منتقدان بزرگ جهان معاصر، به تبیین آشکار و دقیق آخرالزمان از دیدگاه بن بست پیامبری بشر برای بیننده ایرانی می پردازد.
نام اثر: ناکارآمدی علوم انسانی بشری
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
در این مستند چند قسمتی، در هر قسمت در قالب گفتوگوی متخصصان، تصاویر آرشیوی درباره پیدایش هر مکتب تا افول آن و گزارشهای خبری در رسانه های بینالمللی، درباره یکی از شاخه های علوم انسانی بحث میشود.
خلاصه اثر:
در این برنامه، مکتب های فکری مطرح شده در انواع مباحث علوم انسانی مانند علم سیاست، علم اقتصاد، علم جامعهشناسی، علم روانشناسی و انواع هنرها از آغاز تا امروز جداگانه (در هر علم) عرضه و سیر پیدایش تا اوج آن در برخی سرزمینها بیان می شود. همچنین، به بررسی نقاط ضعف و موارد شکست آن نیز اشاره میشود و در پایان نیز به مکتب جانشین آن یا وضعیت فعلی آن می پردازد.
نام اثر: فلسفه غیبت
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (ترکیبی اورژینال)
معرفی اثر:
غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، برای مخاطب امروزی، حقیقتی پذیرفته شده است، ولی درباره دلیل پیدایش و پیشینه آن از دیدگاه علمی کمتر پژوهش و کاوش شده است. در این مجموعه، وجود و نقش خبرهای غیبی در موضوع مهدویت و مجموعه فعالیتهای خلفای بنیعباس در برابر آن از دو دیدگاه بررسی می شود. همچنین، پیشزمینه های وقوع غیبت بررسی میشود تا بیننده را به باوری مستحکم و تحلیلی برساند.
خلاصه اثر:
برنامه با چند پرسش و پاسخ از چند نفر به صورت کوتاه و فوری شروع می شود که از هریک درباره دلیل غیبت و چرایی و چگونگی وقوع آن پرسیده و پاسخهای کوتاه و گوناگون آن مطرح می شود. سپس مجری با طرح این پرسش برای بینندگان، شرط دستیابی به پاسخ دقیق را مطالعه کافی و کتابخانه ای میداند و با رفتن به سوی کتابخانه، (کتاب خانه مسجد جمکران) میکوشد به پاسخ پرسش ها از دیدگاه تاریخی - کلامی (و سیاسی) برسد.
نام اثر: آیینه های انتظار
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (ترکیبی اورژینال)
معرفی اثر:
این اثر شامل مستند بازسازی، نریشن بر روی تصاویر تاریخی، گفت وگو با متخصصان و آشنایی با سیر تاریخی آیین های انتظار موعود در مکتب تشیع، به عنوان زندهترین دین و مکتب در موضوع موعودگرایی است. همچنین به بررسی نوع آیینها و فرمها براساس میزان آگاهیهای صاحبان آنها میپردازد.
خلاصه اثر:
شیعه در طول تاریخ، هم از دید اهل سنّت و هم از دیدگاه شرقشناسان، به عنوان مکتبی انتظارگرا معرفی شده است که این ویژگی در میان شیعیان مناطق گوناگون (بهویژه در ایران و عراق که از مراکز شیعه و در ارتباط نزدیک با محافل علمی شیعه بوده اند)، به پیدایش آیینها و مراسم های گوناگون در این موضوع انجامیده است.
با توجه به اینکه راوی بیشتر این آیینها مورخان اهل سنّت یا شرقشناسان هستند، در این اثر به موضوع آیین های تاریخی نیز پرداخته شده است.
نام اثر: در جست وجوی آب حیات
نویسنده: کارگاه فیلم نامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
این اثر، مستندی گزارشی، شامل تدوین دو مجموعه تکگویی و مصاحبه مثبت و منفی به صورت پیاپی، تصاویر آرشیوی و بیان خاطره است.
خلاصه اثر:
این نوشتار، بازشناسی و بررسی آرمان های برخی جوانان است که ارزشهای غربی را پذیرفته اند یا در آرزوی آن هستند. سپس در ادامه، این آرمانها از دیدگاه جوانانی نقد و بررسی میشود که در جست وجوی یافتن راه حق و سعادت، از خارج، به ایران آمده اند... .
نام اثر: عشق الست
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
در دوران غیبت صغری، شهر قم جایگاه ویژه ای می یابد، بهگونه ای که مردم این شهر در مقایسه با دیگر مناطق ایران با نواب اربعه بیشترین ارتباط را دارند. ازاینرو، دستگاه خلافت نسبت به این شهر حساسیت بیشتری نشان می دهد تا شاید در وضعیت موجود، خلل یا تغییری ایجاد کند، ولی سرانجام، این حق و حقیقت است که ماندگار است.
خلاصه اثر:
این شرایط با داستان های مستند، به همراه تحلیل و جست وجو در مباحث تاریخی و کلامی، به بیان جایگاه ویژه شهر قم در زمان غیبت صغری می پردازد. دو شخصیت اصلی این سریال، والی ناصبی این شهر و ابن بابویه پدر شیخ القمیین هستند. داستان از دیدگاه والی و از زمان ورود تا پایان خلافتش سخن میگوید. بنابراین، مهمترین ویژگی این طرح پرداختن به داستان تشیع و شیعیان قم، از دید جبهه مقابل است.
نام اثر: گل های بهشتی
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
خلاصه اثر:
این طرح، به بیان جایگاه مهم و اثرگذار توسل به امامان معصوم(ع) به ویژه حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در دعا برای تولد و تربیت فرزندانی شایسته و نیکو در زمان غیبت صغری می پردازد. در این دوران که مردم از طریق نواب اربعه با حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ارتباط داشتند، شاهد دعای حاجتمندان و خانواده های بیفرزند برای تولد فرزندانی صالح و شایسته و اجابت این دعا برای خانواده های بی فرزند به برکت دعای حضرت هستیم. این اثر، درباره این گونه درخواستها، نوع پاسخ دادن حضرت به آنها و سرانجام، معرفی و بیان جایگاه فرزندان متولد شده به برکت دعای حضرت، پرداخته است.
نام اثر: پیشگامان مهدی یاوری
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
مستند تاریخی شخصیت نگار (با استفاده از تصاویر آرشیوی از شهرهای قم و بغداد و تصاویر کاروان های زیارتی ایران رهسپار عراق در زمان حال، تصاویری از مزار احمد بن اسحاق قمی در سر پل ذهاب و بازسازی برخی داستان های کوتاه).
خلاصه اثر:
دوران غیبت صغری، دوران هدایت ویژه جامعه شیعه به دست امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بود تا شیعیان، برای شرایط دوران غیبت کبری آماده شوند. در این دوران، چهار نایب در بغداد عهدهدار رهبری تشیع زیر نظر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بودند، ولی در ایران، جمعیتها و شهرهای شیعی بسیاری بود. بنابراین، برای آسان شدن برقراری ارتباط آنان با این نایبها، کمک کارها و یاوران ایرانی ویژه ای برای این نایبان قرار داده شده بود که بیشتر این یاوران ایرانی از نیک مردان قم هستند.
در این مستند تلاش شده است با معرفی این شخصیتها، پیوندی میان آغاز دوره غیبت با دیگر دوره غیبت در زمان حال ایجاد شود و الگوها و شخصیتهای تأیید شده از نظر حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، به جوانان ایرانی معرفی شود تا چراغ راه آنان باشد و افزون بر این، با تأکید بر پیشینه علمی قم و مردانش، بر نقش آن در زمان معاصر تأکیدی دوباره شود.
نام اثر: پدیده ظهورگرایی
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (ترکیبی اورژینال)
معرفی اثر:
مستند چند قسمتی: استفاده از تصاویر آرشیوی (ماهواره ها، اینترنت و...) همراه با نریشن اصل خواهد بود، و گه گاه از تک گویی متخصصین و یا مصاحبه با شخصیت های علمی - سیاسی استفاده خواهد شد.
خلاصه اثر:
در داخل کشور به واسطه ضعف اطلاع رسانی و یا بی توجهی، اکثر مردم گمان می کنند تنها شیعه، منتظر عصر ظهور است و بس. درحالی که در دیگر مکتب ها نیز بحث انتظار وجود دارد و نزد برخی از آنها مسئله ظهورگرایی، در سال های اخیر پدیده ای مهم بوده است، به ویژه نزد (یهود و) مسیحیت. نزدیک بودن ظهور البته به گمان آنها، موجب انجام دادن انواع فعالیت ها در میان آنان شده است.
آگاهی از این برنامه ها که گه گاه مستقیماً آثار آن متوجه ما خواهد بود، ضروری است. به ویژه آگاهی از انواع برنامه های شبکه های ماهواره ای و یا تبلیغی گروه مسیحیان منتظر ظهور که در این برنامه به آنها و برخی برنامه های سیاسی و تبلیغی آنها خواهد پرداخت و در کنار آگاهی دهی، به نقد و بررسی این برنامه و پی آمدهای آنها پرداخته خواهد شد.
نام اثر: مسافران ویژه
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر
گزارش از قطار تهران - جمکران.
خلاصه اثر:
یکی از ابتکارهای جالب جهت تشویق مردم برای رفتن به زیارت جمکران و توسل به امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، راه اندازی قطار تهران - جمکران است. این قطار مسافرانی ویژه دارد؛ مبدأ و مقصد همه مسافران آن یکی است و همه به نوعی همدل و همگون هستند. ساخت مستندی از این قطار، مسیر آن و افرادی که با این وسیله به جمکران می آیند، می تواند هم نوعی معرفی این وسیله رفت وآمد و هم تشویقی برای رفتن به جمکران باشد.
نام اثر: دستور غیبی
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند ترکیبی اورژینال)
معرفی اثر
مستند پژوهشی، مستند بازسازی، تکگویی متخصصان و... .
خلاصه اثر:
در زمان غیبت کبری شاهد دو اثر گرانبها از دانشمندان شیعه در موضوع مهدویت هستیم. از ویژگیهای مهم و مشترک این آثار عبارتند از:
۱. هر دو کتاب به دستور حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تألیف شده است.
۲. در هر دو کتاب به نیازهای روز جامعه شیعه و مسائل جامعه توجهی جدی شده است.
این کتابها کمال الدین و تمام النعمه، اثر شیخ صدوق و مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم اثر فقیه موسوی احمد آبادی اصفهانی است. گفتنی است هدف و محتوای اصلی نخستین کتابی که در آغاز غیبت کبری به سفارش حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نوشته شده، تثبیت مسئله غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.
در دومین کتاب نیز که متناسب با نزدیک شدن آخرالزمان تألیف شده، نویسنده به ضرورت توجه به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به ویژه در عصر دینزدایی اواخر قاجار و دوره رضاخانی و زمان های پس از آن پرداخته است. هدف اصلی این کتاب نیز مأنوس کردن هرچه بیشتر جامعه با حضرت و تأکید بر دعا کردن برای فرج ایشان و معرفی آثار و برکات آن است.
نام اثر: میعادگاه عاشقان مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (مستند اورژینال)
معرفی اثر:
مستند: معرفی کوه خضر نبی(ع)، به عنوان جایگاهی برای منتظران مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) .
خلاصه اثر:
در این طرح، نویسنده به بیان روایتهایی از حضرت علی(ع) درباره یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و استقرار آنها در کوه سفیدی در نزدیکی شهر قم و معرفی این کوه به عنوان اردوگاه یاوران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پرداخته است.
نام اثر: مکان ها و مقام های حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عراق
نویسنده: کارگاه فیلمنامه
مشخصات اثر:
طرح اجمالی (تلویزیونی مستند اورژینال)
خلاصه اثر:
هدف این برنامه، معرفی مقامها و مکان های منسوب به حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عراق است تا با رویکردی شاعرانه و هنری در ایام نیمه شعبان به نسل جوان شناسانده شود.
محتوای برنامه:
در این طرح تاریخ سرداب مقدس امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در شهر سامرا، مسجد سهله و تاریخ و پیدایش آن، آینده این مسجد در عصر ظهور، مساجد موجود در کشور عراق مانند مسجد کوفه که مقر حکومتی حضرت و مقام امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است و مقام حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در کربلا و وادی السلام نجف بیان شده است. این طرح که به صورت مستند چند قسمتی برای پخش در ایام نیمه شعبان تنظیم شده است، به برخی از شبهه های اصلی اهل سنت درباره سرداب مقدس سامرا و جایگاه فعلی این مقام نیز اشاره می کند.
در این بخش برای دسترسی آسان برنامه سازان محترم به منابع و متون حاوی معارف مهدوی، کتاب ها و منابع مرتبط با محورهای ارائه شده در این مجموعه، به صورت موضوعی دسته بندی شده و در اختیار عزیزان قرار گرفته است.
آثار ترجمه شده:
تذکر: ترجمه منابع دست اول نیز معرفی می شود تا بهره مندی از آنها برای همگان امکان پذیر باشد.
۱ . آخرالزمان و آینده جهان
عنوان: حکومت جهانی مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: مکارم شیرازی، ناصر
موضوع: آینده جهان
صفحات مورد نظر: ۱۷ - ۳۲۵
ناشر: مطبوعاتی هدف (مدرسه امام علی ابن ابیطالب(ع))
..............................................................................
عنوان: خورشید پنهان
نویسنده: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم
موضوع: آینده جهان 
صفحات مورد نظر: ۷ و ۲۵ - ۲۷
ناشر: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم
............................................................................................................
عنوان: مهدی، انقلابی بزرگ
نویسنده: مکارم شیرازی، ناصر
موضوع: آینده جهان 
صفحات مورد نظر: ۱۷ - ۳۲۵
ناشر: مطبوعاتی هدف (مدرسه امام علی ابن ابیطالب علیه السلام)
............................................................................................................
عنوان: مهدی موعود (ترجمه جلد ۱۳ بحار الانوار)
آینده جهان 
نویسنده: مجلسی، علامه محمدباقر
مترجم: علی دورانی
موضوع: در مورد آینده جهان و پیشگویی های کاهنان 
صفحات مورد نظر: ۳۹۵ - ۴۰۱
ناشر: دارالکتب الاسلامیه
.....................................................................................................
عنوان: جهان در آینده
نویسنده: موسوی کاشانی، سید محمدحسن
موضوع: آخرالزمان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤلف
.....................................................................................................
عنوان: مهدی قائم آل محمد صلی الله علیه و آله، رهبر بزرگ ترین انقلاب جهان
نویسنده: شجاعیان، حسن
موضوع: حکومت جهانی حضرت
صفحات مورد نظر: ۱ - ۱۱۸
ناشر: انتشارات اهل بیت(ع)
............................................................................................................
عنوان: آخرین تحول با حکومت حضرت ولی عصر
نویسنده: موسوی خلخالی، سید محمدمهدی
موضوع: آخرالزمان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: نشر آفاق
..........................................................................................................
عنوان: خورشید امامت و ولایت
نویسنده: کامران، مهدی
موضوع: آینده جهان ( نظریه زنون - راسل)
صفحات مورد نظر: ۱۲ و ۱۳
ناشر: انتشارات مبعث
............................................................................................................
عنوان: مهدی موعود(ع) آخرین امید
نویسنده: سعیدی، رضا
موضوع: آینده جهان
صفحات مورد نظر:۸ - ۱۰
ناشر: نشر به دید 
............................................................................................................
۲. پیشگویی وآخرالزمان
عنوان: تحلیلی از پیشگویی های نوستراداموس، تاریخ و آینده از دیدگاه اسلامی
نویسنده: اعرجی، شرف الدین
مترجم: عباسعلی براتی،
موضوع: بررسی پیشگویی آخرالزمان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: کتاب فروشی حیدری
............................................................................................................
عنوان: پیشگویی های آخرالزمان (آپوکالیپس - نبرد آرماگدون)
نویسنده: اسکینر، استیفن
مترجم: علی نظری نائینی
موضوع: بررسی پیشگویی آخرالزمان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
............................................................................................................
۳. اثبات امامت و ولایت حضرت
عنوان: موعود جهانی
نویسنده: موسوی مجتهد زنجانی، سید ابوالفضل
موضوع: اثبات امامت و ولایت حضرت (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
صفحات مورد نظر: ۳۱ - ۳۵
ناشر: بعثت
..........................................................................................................
عنوان: معرفت امام عصر(علیه السلام)
نویسنده: بنی هاشمی، سیدمحمد
موضوع: اثبات امامت و ولایت 
صفحات مورد نظر: ۱۰۶ - ۱۸۳
ناشر: انتشارات نیک معارف 
..........................................................................................................
عنوان: موعود غدیر (سیمای حضرت مهدی علیه السلام در خطبه غدیریه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله)
نویسنده: صادقی، اصغر
موضوع: اثبات امامت و ولایت، بشارت منجی   
صفحات مورد نظر: ۷ - ۴۸
ناشر: انتشارات مهرآوران
..........................................................................................................
عنوان: میعاد با خورشید
نویسنده: سرافراز، سید رضا
موضوع: اثبات امامت و ولایت 
صفحات مورد نظر: ۱۷ - ۲۴
ناشر: مؤسسه الامام المهدی(علیه السلام)
............................................................................................................
عنوان: همه در انتظار اویند
نویسنده: حسن سعید
موضوع: اثبات امامت و ولایت، معرفت و شناخت امام 
صفحات مورد نظر: ۱۲۲ - ۱۲۵
ناشر: کتاب خانه مدرسه چهل ستون 
............................................................................................................
عنوان: من مات ولم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه
نویسنده: شاکری، حسین
موضوع: امامت و ولایت، خلافت 
صفحات مورد نظر: ۳۵ - ۴۶
ناشر: مؤلف
.....................................................................................................
عنوان: حقوق فراموش شده امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: کریمی جهرمی، علی
موضوع: شناخت حقوق امام
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات نور ولایت
............................................................................................................
عنوان: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خاتم اولیا و اوصیا
نویسنده: الهامی، داود
موضوع: امامت و ولایت، خلافت 
صفحه مورد نظر: ۶-۱۳و ۲۳-۴۳
ناشر: انتشارات مکتب اسلام 
...................................................................................................
عنوان: منتظر تا صبح فردا (مجموعه ای مفید و خواندنی درباره حضرت ولی عصر)
نویسنده: صالح مدرسه ای، فاطمه
موضوع: امامت و ولایت، خلافت 
صفحه مورد نظر: ۱۴۰
ناشر: مرکز فرهنگی شهید مدرس
............................................................................................................
عنوان: مهدی(علیه السلام) کیست؟
نویسنده: تجلیل، ابوطالب
مترجم: جلیل، تجلیل
موضوع: معرفت امام
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤسسه مطبوعاتی دارالکتاب - جزائری
............................................................................................................
عنوان: مصلح کل حضرت حجه بن الحسن العسکری (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: صفایی کاشانی، علی  
موضوع: موعود جهانی، معرفت امام
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات مفید
.........................................................................................................
عنوان: موعود غدیر (سیمای حضرت مهدی(علیه السلام) در خطبه غدیریه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله)
نویسنده: صادقی، اصغر
موضوع: بشارت منجی
صفحات مورد نظر: کل کتاب
نشر: انتشارات مهرآوران
........................................................................
عنوان: حضرت مهدی(ع)، فروغ تابان ولایت
نویسنده: محمدی اشتهاردی، محمد
موضوع: معرفت امام
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات مسجد مقدس جمکران
................................................
عنوان: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) امام منتظر
نویسنده: پورسعید حق شناس، سیدحسین
موضوع: معرفت امام
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات مهر
............................................................................................................
عنوان: مهدی موعود (ترجمه جلد ۱۳ بحارالانوار)
نویسنده: مجلسی، علامه محمدباقر
مترجم: علی دورانی
موضوع: امامت و ولایت، خلافت 
صفحات مورد نظر: ۱۳۹ - ۱۴۲
ناشر: دارالکتب الاسلامیه
............................................................................................................
عنوان: امامت و مهدویت (ج ۱ و ۲)
نویسنده: صافی گلپایگانی، لطف الله
موضوع: امامت و مهدویت
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: دفتر انتشارات اسلامی (وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم)
............................................................................................................
عنوان: اصالت مهدویت - سلسله مباحث امامت و مهدویت، اصالت مهدویت
نویسنده: صافی گلپایگانی، لطف الله
موضوع: امامت و مهدویت
صفحات مورد نظر:
ناشر: مؤسسه انتشارات حضرت معصومه(سلام الله علیها)
............................................................................................................
عنوان: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) وارث انبیا
نویسنده: نهاوندی (واعظ)، باقر
موضوع: مهدویت امتداد نبوت
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤسسه انتشارات فراهانی 
............................................................................................................
۴. یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
عنوان: ره توشه مهدی یاوران
نویسنده: جمعی از نویسندگان
موضوع: یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: بنیاد فرهنگی موعود
............................................................................................................
عنوان: مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) یارانی این گونه دارد
نویسنده: مهری، سیدمصطفی
موضوع: مهدی یاوران
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات علامه بحرانی
............................................................................................................
۵. اماکن منسوب به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
عنوان: مسجد جمکران، میعادگاه عشاق حضرت مهدی(علیه السلام)
نویسنده: مصباح، مصطفی
موضوع: اعمال مسجد جمکران 
صفحات مورد نظر: ۴۷ - ۶۷
ناشر: انتشارات بصائر
............................................................................................................
عنوان: جزیره خضرا، افسانه یا واقعیت؟
نویسنده: شوشتری، محمدتقی، سید جعفر مرتضی عاملی و ابراهیم امینی
موضوع: بررسی و تطبیق حکایت جزیره خضرا با مثلث برمودا 
صفحه مورد نظر: ۱۸۹
ناشر: مؤسسه انتشارات مدین
............................................................................................................
عنوان: مسجد مقدس جمکران، تجلیگاه صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: میرعظیمی، سید جعفر
موضوع: اماکن منسوب به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤسسه انتشاراتی رسالت
............................................................................................................
عنوان: معجزه مسجد جمکران (امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را بهتر بشناسیم - قسمت سوم)
نویسنده: جزائری، امیر
موضوع: اماکن منسوب به حضرت حجت (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤسسه مطبوعاتی دارالکتاب، جزائری
........................................................................................................
۶. ادعیه، زیارات و دعا
عنوان: انتظار، عامل مقاومت
نویسنده: صافی گلپایگانی، لطف الله
موضوع: ادعیه، زیارات و دعا 
صفحات مورد نظر: ۱۹- ۲۸
ناشر: مؤسسه انتشارات حضرت معصومه(سلام الله علیها)
............................................................................................................
عنوان: مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: موسوی اصفهانی، آیت الله سید محمدتقی
موضوع: ادعیه، زیارات و دعا 
صفحات مورد نظر: ۸۹ - ۱۶۴
ناشر: دفتر تحقیقات و انتشارات بدر
............................................................................................................
عنوان: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مقتدای مسیح
نویسنده: کریمی جهرمی، علی
موضوع: ادعیه و زیارات و دعا
صفحات مورد نظر: ۱۶۵ - ۱۷۱
ناشر: انتشارات احرار
............................................................................................................
۷. دیدگاه فرق و ادیان درباره مهدویت
عنوان: ادیان و مهدویت یا بررسی شخصیت جهانی مهدی موعود
نویسنده: بهشتی، محمد
موضوع: ادیان و فرق، معرفی فرق 
صفحات مورد نظر: ۷۱ - ۹۹ 
............................................................................................................
عنوان: او می آید (مصاحبه با سران مذاهب و مسلک ها درباره موعود جهانی)
نویسنده: هدایت، انصافعلی
موضوع: دیدگاه مذاهب در مورد موعود جهانی
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات نور ولایت
............................................................................................................
عنوان: دادگستر جهان
نویسنده: امینی، ابراهیم
موضوع: معرفی دیدگاه فرق اسلامی در باب مهدویت
صفحات مورد نظر:
ناشر: شف
............................................................................................................
عنوان: حضرت حجت بن الحسن (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: کمپانی، فضل الله
موضوع: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در فرق 
صفحات مورد نظر: ۹ - ۱۸
ناشر: انتشارات مفید
............................................................................................................
عنوان: حکومت عدل گستر
نویسنده: حیدری کاشانی، حسین
موضوع: حکومت مهدوی، مهدی در فرق 
صفحات مورد نظر:
ناشر: دفتر انتشارات اسلامی (وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه)
............................................................................................................
عنوان: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) آخرین امید جهان
نویسنده: صحت، علی
موضوع: مهدی در ادیان و فرق 
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: نشر میثم
............................................................................................................
عنوان: اتفاق در مهدی موعود(علیه السلام)
نویسنده: قرشی، سید علی اکبر
موضوع: دیدگاه مذاهب درباره مهدویت
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: دفتر انتشارات اسلامی
..........................................................................................................
عنوان: سیمای حضرت صاحب الزمان در گستره ادیان
نویسنده: حسینی تهرانی، اصغر
موضوع: معرفی دیدگاه فرق اسلامی در باب مهدویت
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات پیام آزادی
..........................................................................................................
عنوان: العبقری الحسان، بشارت ظهور حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: نهاوندی، علی اکبر
موضوع: بشارت ظهور در ادیان الهی
صفحات مورد نظر: کل جلد اول
ناشر: پیام مقدس
............................................................................................................
۸. توقیعات، روایات و سخنان حضرت
عنوان: مجموعه سخنان، توقیعات و ادعیه حضرت بقیه الله(ارواحنا له الفداه) - فرمایشات حضرت بقیه الله (ارواحنا له الفداه)
نویسنده: خادمی شیرازی، محمد
موضوع: توقیعات و سخنان حضرت
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤسسه انتشارات رسالت
............................................................................................................
عنوان: خورشید مغرب 
نویسنده: حکیمی، محمدرضا
موضوع: غیبت، انتظار، تکلیف
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات دلیل ما
............................................................................................................
۹. توجه حضرت به شیعیان
عنوان: حضرت بقیه الله (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و ۷۳ نفر از متوسلین و نجات یافتگان
نویسنده: راسخی نجفی، عباس
موضوع: التفات حضرت به شیعیان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات دارالنشر اسلام
..........................................................................................................
عنوان: حضرت بقیه الله (علیه السلام) و ۹۲ تن از نجات یافتگان
نویسنده: راسخی نجفی، عباس
موضوع: التفات حضرت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به شیعیان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات محلاتی - مفید 
............................................................................................................
عنوان: مهر بیکران، نگاهی به رأفت امام زمان(علیه السلام)
نویسنده: شاه آبادی، محمدحسن
موضوع: التفات حضرت به شیعیان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات مسجد مقدس جمکران
.........................................
۱۰. اشعار و مدایح
عنوان: خاتم الاوصیا (مجموعه اشعاری در مدح امام زمان (علیه السلام) )
نویسنده: افتخاری، محمد
موضوع: شعر و مدیحه
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: نشر روح
............................................................................................................
عنوان: زمزمه انتظار (زبان حال عاشقان و دلباختگان قطب عالم ایجاد حضرت حجه بن الحسن العسکری (علیه السلام))
نویسنده: یونسیان (ملتجی)، علی اصغر
موضوع: شعر و مدیحه
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤلف
..........................................................................................................
عنوان: شهریار صبح، سروده هایی تقدیم به پیشگاه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: فیروز، رضا
موضوع: شعر و مدیحه
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات رایحه
..........................................................................................................
عنوان: اشک فراق (مجموعه شعر در مدح و منقبت حضرت حجه بن الحسن العسکری امام زمان(علیه السلام))
نویسنده: حافظی، محسن
موضوع: شعر و مدیحه
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: حضور
............................................................................................................
عنوان: غزل انتظار
نویسنده: طیبی، سیده
موضوع: شعر انتظار
صفحات مورد نظر: کل کتاب
نشر: بطحاء
............................................
عنوان: عطر حضور، مجموعه اشعار انتظار و حضور
نویسنده: قدرتی، نسترن
موضوع: شعر و مدیحه
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: دبیرخانه دائمی اجلاس دوسالانه بررسی ابعاد وجودی حضرت مهدی (ع)
............................................................................................................
عنوان: شهریار صبح، سروده هایی تقدیم به پیشگاه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: فیروز، رضا
موضوع: شعر و مدیحه
ناشر: انتشارات رایحه
............................................................................................................
۱۱. مهدویت و عاشورا
عنوان: رابطه و توجهات امام زمان با امام حسین(ع) و شیفتگان (۲جلد)
نویسنده: موسوی مطلق، سید عباس
موضوع: مهدویت و عاشورا
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات نجبا
............................................................................................................
عنوان: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عزای امام حسین(علیه السلام) یا زیارت ناحیه
نویسنده: اشعری، عبدالحسین (شاعر)
موضوع: مهدویت و عاشورا
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مرکز فرهنگی انصار المهدی(علیه السلام)
............................................................................................................
۱۲. فلسفه و اسرار غیبت
عنوان: اسرار و فواید وجود حضرت ولی عصر(علیه السلام) در زمان غیبت
نویسنده: رسول زاده خوئی، سیداسماعیل
موضوع: فواید وجودی امام در دوران غیبت
صفحات مورد نظر: ۱ - ۱۹۸
ناشر: انتشارات اسلامیه
............................................................................................................
عنوان: غیبت نعمانی (متن و ترجمه)
نویسنده: نعمانی، محمد بن ابراهیم (ابن أبی زینب)
مترجم: غفاری، محمدجواد
موضوع: اسرار غیبت
صفحات مورد نظر:
ناشر: کتاب خانه صدوق
............................................................................................................
عنوان: میلاد آفتاب (امام مهدی (علیه السلام))
نویسنده: مسجد جامعی، زهره
موضوع:
صفحات مورد نظر:
ناشر: سیمای فرهنگ 
............................................................................................................
عنوان: مهدی منتظر (علیه السلام)، در نهج البلاغه
گردآورنده و مترجم: فقیه ایمانی، مهدی
موضوع: بشارت منجی
صفحات مورد نظر:
ناشر: انتشارات حسینیه عمادزاده
............................................................................................................
عنوان: معصوم چهاردهم (امام زمان حجت بن الحسن (عجل الله تعالی فرجه الشریف))
نویسنده: فاضل، جواد
موضوع: فلسفه غیبت
صفحات مورد نظر:
ناشر: مؤسسه مطبوعاتی شهید علی اکبر خلجی
............................................................................................................
عنوان: مکیال المکارم در معرفت و ولایت امام زمان (علیه السلام)
نویسنده: موسوی اصفهانی، محمدتقی
مترجم: حائری قزوینی، سیدمهدی
موضوع: معرفت امام
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: دفتر تحقیقات و انتشارات 
............................................................................................................
۱۳. تشرفات و ملاقات ها
عنوان: ملاقات جوانان با صاحب الزمان «علیه السلام» با مدرک و سند و دلیل معتبر
نویسنده: خرمی، عبدالرضا
موضوع: تشرفات
صفحات مورد نظر: ۱ - ۱۷۲
ناشر: انتشارات مهدی یار
............................................................................................................
عنوان: قطرهای از دریا، داستان هایی از دیدار با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: دست داده، زین العابدین
موضوع: تشرفات و ملاقات ها
صفحات مورد نظر: جلد سوم
ناشر: امید
...........................................................................................................
عنوان: رمز تشرفات به محضر مبارک صاحب الامر، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: خاتمی، سید مصطفی
موضوع: تشرفات و ملاقات ها
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: کانون نشر اندیشه های اسلامی
..........................................................................................................
عنوان: ملاقات علمای بزرگ اسلام با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: واحد تحقیقاتی گل نرگس
موضوع: تشرفات و ملاقات ها
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات گل یاس
..........................................................................................................
عنوان: دیدار یار(چهار جلد)
نویسنده: کرمی، علی
موضوع: تشرفات و ملاقات ها
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: نشر حاذق
............................................................................................................
۱۴. بازگشت در دوران ظهور
عنوان: مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مقتدای مسیح(ع)
نویسنده: کریمی جهرمی، علی
موضوع: رجعت انبیا
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات احرار 
..........................................................................................................
عنوان: رجعت
نویسنده: ابراهیمی، ابراهیم
موضوع: رجعت پس از مرگ
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات تامین
..........................................................................................................
عنوان: بازگشت به زمین، پس از ظهور
نویسنده: رحیمی بندر آبادی،ابراهیم
موضوع: رجعت پس از مرگ
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات اسحار
............................................................................................................
عنوان: رجعت از دیدگاه عقل و قرآن
نویسنده: طارمی، حسن
موضوع: رجعت پس از مرگ
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: دفتر انتشارات اسلامی
............................................................................................................
۱۵. مهدویت در قرآن و روایات
عنوان: حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و ۱- قرآن، ۲- خاندان
نویسنده: فولادزاده، عبدالامیر
موضوع: فضایل و مناقب
صفحات مورد نظر: ۵۱ - ۶۴
ناشر: انتشارات اعلمی
..........................................................................................................
عنوان: مهدویت از نظر قرآن و عترت(ع)
نویسنده: مردانی، خیرالله
موضوع: دیدگاه قرآن و روایات در مورد حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات آئین جعفری
............................................................................................................
۱۶. امید و انتظار
عنوان: مسئله انتظار
نویسنده: مکارم شیرازی، ناصر
موضوع: انتظار
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مطبوعاتی هدف (مدرسه امام علی ابن ابیطالب (علیه السلام))
............................................................................................................
عنوان: امید و انتظار
نویسنده: جعفری، محمد تقی
موضوع: انتظار
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انجمن مذهبی دانشجویان دانشگاه صنعتی، هجرت
............................................................................................................
عنوان: در انتظار امام
نویسنده: فضلی، عبدالهادی
مترجم: امینی، محمد
موضوع: معرفت امام، انتظار
ناشر: مؤسسه الامام المهدی
............................................................................................................
عنوان: به دنبال آفتاب
نویسنده: حجازی، جمال الدین
موضوع: امید و انتظار
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات نبأ
..........................................................................................................
عنوان: صبح امید، نگاهی به مبحث مهدویت و انتظار
ویراست: عبیری، عباس و رضا مصطفی لو
موضوع: امید و انتظار
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: بوستان کتاب
............................................................................................................
عنوان: در انتظار ققنوس
نویسنده: عمیدی، سید ثامر هاشم حبیب
مترجم: علیزاده، مهدی
موضوع: وظایف منتظران
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی، پژوهشی امام خمینی
............................................................................................................
۱۷. شخصیت شناسی نواب چهارگانه
عنوان: گامی در جهت شناخت امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و نواب اربعه
نویسنده: کفاش، حمیدرضا
موضوع: شخصیت شناسی نواب اربعه
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات عابد
........................................
عنوان: سفیران امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
نویسنده: راسخی نجفی، عباس
موضوع: شخصیت شناسی نواب اربعه
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: انتشارات محب
......................................
۱۸. شخصیت شناسی حضرت نرگس
عنوان: آخرین سفیر
نویسنده: حجازی، سیدجمال الدین
موضوع: زندگی حضرت نرگس
صفحات مورد نظر: ۱۱ - ۷۰
ناشر: کانون پیام نور
............................................................................................................
عنوان: منتهی الامال
نویسنده: قمی، شیخ عباس
موضوع: زندگی حضرت نرگس
صفحات مورد نظر: جلد ۲ (صفحه های ۷۴۵ - ۷۶۰)
ناشر: مؤسسه انتشارات هجرت
............................................................................................................
۱۹. نشانه های ظهور
عنوان: مهدی منتظر
نویسنده: خراسانی، محمدجواد
موضوع: نشانه های ظهور
صفحات مورد نظر: فصل آخر
ناشر: بنیاد پژوهش های علمی فرهنگی نورالاصفیا
............................................................................................................
عنوان: علائم آخرالزمان پیرامون ایران و تهران
نویسنده: محمودی گلپایگانی
موضوع: نشانه های ظهور
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤسسه انتشاراتی لاهوت
............................................................................................................
عنوان: جهان در آستانه ظهور
نویسنده: مدنی تنکابنی، سید سلیمان
موضوع: نشانه های ظهور
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤلف
............................................................................................................
۲۰. عقل، عرفان و مهدویت
عنوان: موعود و عرفان
نویسنده: پوروحید، حسن علی
موضوع: مهدویت از منظر عرفان
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی
............................................................................................................
عنوان: مسئله مهدویت از منظر عقلی و عاطفی
نویسنده: منصورنژاد، محمد
موضوع: مهدویت از منظر عقل
صفحات مورد نظر: کل کتاب
ناشر: جوان پویا

پاورقی:

-----------------

(۱) از سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صداوسیما، ۱۱/۹/۱۳۸۳.
(۲) از سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صداوسیما، ۱۱/۹/۱۳۸۳.
(۳) از سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صداوسیما، ۱۱/۹/۱۳۸۳.
(۴) از سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صداوسیما، ۱۱/۹/۱۳۸۳.
(۵) از سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صداوسیما، ۱۱/۹/۱۳۸۳.

دانلودها دانلودها:
رتبه رتبه:
  ۰ / ۰.۰
نظرات
بدون نظرات

نام: *
كشور:
ايميل:
متن: *
بررسی کاربر: *
إعادة التحميل
 
شبكة المحسن عليه السلام لخدمات التصميم