﴿فَهَلْ ینْظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِیهُمْ بَغْتَةً فَقَدْ جاءَ أَشْراطُها فَأَنَّی لَهُمْ إِذا جاءَتْهُمْ ذِکراهُمْ﴾ (محمد: ۱۸)
قوله تعالی:
﴿فَهَلْ ینْظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِیهُمْ بَغْتَةً فَقَدْ جاءَ أَشْراطُها فَأَنَّی لَهُمْ إِذا جاءَتْهُمْ ذِکراهُمْ﴾ (محمد: ۱۸)
ترجمه آیه:
(آیا (ناگروندگان) جز این انتظار دارند که آن ساعت به ناگاه آنان را فرا رسد؟! نشانه های آنکه (هماینک) آمده است وپس از آمدن آن، دیگر تذکّرشان چه سودی به حالشان دارد)؟
متن روایت:
الحسین بن حمدان الحضینی: قال: حدثنا محمد بن إسماعیل وعلی بن عبد الله الحسنیان، عن أبی شعیب محمد بن بصیر، عن عمر بن الوان، عن محمد بن الفضل، عن المفضل بن عمر قال: سألت سیدی أبا عبد الله الصادق (علیه السلام): هل للمأمول المنتظر المهدی (علیه السلام) وقت مؤقت تعلمه الناس؟ فقال حاش لله أن یؤقت له وقتاً، قال: قلت مولای ولم ذلک؟ قال: لأنه الساعة التی قال الله تعالی: ﴿یسْئَلُونَک عَنِ السَّاعَةِ أَیانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّی لا یجَلِّیها لِوَقْتِها إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِی السَّماواتِ وَالأَرْضِ لا تَأْتِیکمْ إِلاَّ بَغْتَةً یسْئَلُونَک کأَنَّک حَفِی عَنْها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللهِ وَلکنَّ أَکثَرَ النَّاسِ لا یعْلَمُونَ﴾ قوله وعنده علم الساعة ولم یقل عن أحد دونه، وقوله: ﴿فَهَلْ ینْظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِیهُمْ بَغْتَةً فَقَدْ جاءَ أَشْراطُها فَأَنَّی لَهُمْ إِذا جاءَتْهُمْ ذِکراهُمْ﴾ وقوله: ﴿اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ﴾ وقوله: ﴿وَما یدْرِیک لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِیبٌ، یسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِینَ لا یؤْمِنُونَ بِها وَالَّذِینَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْها وَیعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ أَلا إِنَّ الَّذِینَ یمارُونَ فِی السَّاعَةِ لَفِی ضَلالٍ بَعِیدٍ﴾ قلت: یا مولای ما معنی یمارون؟ قال: یقولون متی ولد؟ ومن رآه؟ وأین هو؟ ومتی یظهر؟ کل ذلک استعجالاً لأمره وشکاً فی قضائه وقدرته، أولئک الذین خسر وا أنفسهم فی الدنیا والآخرة وإن للکافرین لشر مآب.
قال المفضل: یا مولای فلا توقِّت له وقتاً؟ قال: یا مفضل لا توقّت فإن من وقّت لمهدینا وقتاً فقد شارک الله فی علمه وادعی أنه أظهره علی علمه وسره(۱).
ترجمه روایت:
حسین بن حمدان خصیبی گوید: محمّد بن اسماعیل وعلیّ بن عبد الله حسنی حدیثمان دادند، از ابو شعیب محمّد بن نصیر، از عمر بن الوان، از محمّد بن الفضل، از مفضّل بن عمر که گفت: از آقایم حضرت ابی عبد الله صادق (علیه السلام) پرسیدم: (آیا آن امید منتظر مهدی (علیه السلام) وقت معیّنی دارد که مردم آن را بدانند؟) فرمود: حاشا که خداوند وقتی برای آن تعیین فرماید (یا شیعیان ما چنین کنند گوید: عرضه داشتم: برای چه، ای مولای من؟ فرمود: زیرا که او همان ساعت است که خدای- تعالی- فرموده: (از تو میپرسند هنگام ساعت را که چه وقت خواهد بود؟) [و] (در دنبالهی آن) [فرمود:] (بگو: البتّه علم آن نزد پروردگار من است. کسی جز او آن ساعت را روشن وظاهر نتواند کرد. (شأن وعظمت) آن ساعت در آسمانها وزمین بسی سنگین است. جز به طور ناگهانی شما را نیاید. از تو میپرسند؛ گویی که تو کاملا بدان آگاهای. بگو: علم آن ساعت فقط نزد خداوند است؛ ولیکن بیشتر مردم (این حقیقت را) نمیدانند) وفرموده است: (وعلم ساعت نزد اوست) ونفرموده است که نزد کس دیگری جز اوست ونیز فرموده است: (پس آیا (ناگروندگان) جز این انتظار دارند که آن ساعت به ناگاه آنان را فرا رسد؟! نشانه های آنکه (هماینک) آمده است وپس از آمدن آن، دیگر تذکّرشان چه سودی به حالشان دارد؟)
همچنین فرموده است: (آن ساعت نزدیک آمد وماه شکافته شد) وفرموده است: (وتو چه دانی؟ شاید که آن ساعت نزدیک باشد. آنانکه به ساعت ایمان ندارند (از روی تمسخر) تقاضای زودتر شدن آن را دارند و(امّا) آنانکه ایمان آورده اند از آن ساعت سخت بیمناکند ومیدانند که آن هنگام (آمدنی و) حقیقت است. هان! آنانکه درباره ی ساعت جدال کنند در گمراهی دوری هستند. عرض کردم: ای مولای من، مراد از یمارون- جدال میکنند چیست؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود: میگویند: (موعود) کی متولّد شده وچه کسی او را دیده ودر کجاست وکی ظاهر میشود؟ تمام اینها از روی شتاب در امر خداوند وشک در قضای الهی است آنان در دنیا وآخرت خود را زیان کرده اند وپایان بد از آن کافران است مفضّل گوید: عرضه داشتم: ای مولای من، پس وقتی برای آن تعیین نمیکنید؟ فرمود: ای مفضّل، برای آن وقتی مگذار که هر کس برای ظهور مهدی ما وقتی تعیین کند، خود را در علم خداوند شریک دانسته و(به ناحق) مدّعی شده که خدای -تعالی- او را از اسرار خویش آگاه ساخته است.
پاورقی:
-----------------
(۱) الهدایة - چاپ نشده - خطی.
