﴿سَلامٌ هِی حَتَّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ﴾ (القدر: ۵)
قوله تعالی:
﴿سَلامٌ هِی حَتَّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ﴾ (القدر: ۵)
ترجمه آیه:
(سلام ورحمتی پیوسته تا هنگام طلوع فجر).
متن روایت (۱):
محمد بن العباس: عن أحمد بن هودة، عن إبراهیم بن إسحاق، عن عبد الله بن حماد، عن أبی یحیی الصنعانی، عن أبی عبد الله (علیه السلام) قال: سمعته یقول: قال لی أبی محمد (علیه السلام): قرأ علی بن أبی طالب (علیه السلام) انا انزلناه فی لیلة القدر وعنده الحسن والحسین (علیهما السلام) فقال له الحسین یا أبتاه کأن بها من فیک حلاوة، فقال له: یا ابن رسول الله، (وابنی)، إنی أعلم فیها ما لا تعلم، إنها لما أنزلت بعث إلی جدک رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم) فقرأها علی ثم ضرب علی کتفی الأیمن وقال:
یا أخی ووصیی وولیی (علی)(۱) أمتی بعدی وحرب أعدائی الی یوم یبعثون، هذه السورة لک من بعدی ولولدیک (ولولدک) من بعدک، إن جبرئیل أخی (علیه السلام) من الملائکة أحدث إلی أحداث أمتی فی سنتها والله وإنه لیحدث ذلک إلیک کإحداث النبوة ولها نور ساطع فی قلبک وقلوب أوصیائک الی مطلع فجر القائم (علیه السلام).
ترجمه روایت (۱):
محمّد بن العبّاس از احمد بن هوذه، از ابراهیم بن اسحاق، از عبد الله بن حمّاد، از ابو یحیی صنعانی، از حضرت ابو عبد الله صادق (علیه السلام) آورده که راوی گوید: شنیدم آن حضرت میفرمود: پدرم، حضرت محمّد (باقر) (علیه السلام)، به من فرمود: حضرت علیّ بن ابی طالب (علیه السلام)- در حالیکه امام حسن وامام حسین (علیهما السلام) نزدش بودند- سوره ی ﴿إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَه الْقَدْرِ﴾ را خواند. امام حسین به آن جناب عرضه داشت: ای پدر، گویی از دهان شما شیرینی دیگری دارد. امیر مؤمنان (علیه السلام) به او فرمود: ای فرزند رسول خدا وفرزند من، من در این سوره چیزها میدانم که تو نمیدانی. هنگامی که این سوره نازل شد، جدّت رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) در پی من فرستاد. پس آن را بر من خواند. بر شانه ی راست من زد وفرمود: ای برادر وجانشین وولیّ من بر امّتم بعد از من وای جنگ (بر) دشمنانم تا روزی که برانگیخته شوند، این سوره برای توست پس از من وبرای دو فرزندت بعد از تو. همانا جبرئیل، برادرم از فرشتگان، حوادث وکارهای امّتم را در این سالشان به اطّلاع من رسانید. به خدا سوگند، این جریان اطّلاع دادن از حوادث وکارها برای تو نیز خواهد بود؛ همچون خبر گرفتن نبوّت وبرای آن نور درخشانی است در دل تو ودلهای اوصیای تو تا طلوع فجر حضرت قائم (علیه السلام).
متن روایت (۲):
شرف الدین النجفی: عن محمد بن جمهور، عن موسی بن بکر، عن زرارة، عن حمران قال: سألت أبا عبد الله (علیه السلام) عما یفرق بین لیلة القدر هل هو ما یقدر سبحانه وتعالی فیها؟ قال (علیه السلام):
لا توصف قدرة الله (لأنه قال: ﴿فِیها یفْرَقُ کلُّ أَمْرٍ حَکیمٍ﴾ فکیف یکون حکیما إلاّ ما فرق)، ولا یوصف قدرة الله سبحانه لأنه یحدث ما یشاء، وأما قوله ﴿خَیرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ﴾ یعنی فاطمة (علیها السلام) وقوله تعالی: ﴿تَنَزَّلُ الْمَلائِکةُ وَالرُّوحُ فِیها﴾ والملائکة فی هذا الموضع المؤمنون الذین یملکون علم آل محمد (علیهم السلام) ﴿وَالرُّوحُ﴾ روح القدس وهی (وهو فی) فاطمة (علیها السلام)، ﴿مِنْ کلِّ أَمْرٍ * سَلامٌ﴾ یقول کل أمر سلمه مسلمه، ﴿حَتَّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ﴾ یعنی (حتی)(۲) یقوم القائم (علیه السلام)(۳).
ترجمه روایت (۲):
شرف الدّین نجفی از محمّد بن جمهور، از موسی بن بکر، از زراره، از حمران آورده که گفت: از حضرت ابو عبد الله صادق (علیه السلام) پرسیدم که در شب قدر، چه ممتاز وپراکنده میشود؟ آیا همان است که خدای -سبحانه- وتعالی- در آن تقدیر میکند؟
امام صادق (علیه السلام) فرمود: قدرت خداوند توصیف نمیشود [جز آنکه او فرموده است: (در آن شب، هر امری با حکمت ممتاز وجدا میشود) پس چگونه امری با حکمت خواهد بود مگر آنچه او ممتاز ساخته است؟] وقدرت خداوند سبحان وصف ناپذیر است؛ زیرا او آنچه را بخواهد پدید می آورد.
اینکه فرموده است: (از هزار ماه بهتر است) یعنی: حضرت فاطمه (علیها السلام) واینکه خدای (تعالی) فرموده است: (فرشتگان وروح در آن شب فرود میآیند)، فرشتگان در اینجا مؤمنانی اند که علم آل محمّد (علیهم السلام) را دارا شده اند. والرُّوحُ روح القدس است وآن فاطمه (علیها السلام) است.
(در) (از هر امر (وفرمان وسرنوشتی) سلام ورحمت است) میفرماید: هر امری که تسلیم کننده اش آن را تسلیم کند، (تا طلوع سپیده دم) یعنی (تا وقتی که) قائم (علیه السلام) قیام کند.
پاورقی:
-----------------
(۱) در مأخذ نيست.
(۲) در مأخذ نيست.
(۳) تأویل الآیات الظاهرة - مخطوط.
